Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Page 55

55
vatnið allt endilangt í milli. Hafi skáli Grettis verið þar sem Krist-
leifur segir hann vera, og þar sem Grettistóttir eru, hjá Grettishöfða,
og Grettir séð, að þeir Þórir og flokkur hans »stefndu til byggða
hans«, þá verður alsendis ólíklegt, að orustan milli hans og þeirra
hafi verið »á Svartarhæð«; þar er í milli Skammárvík og langur veg-
ur að auki. En holtið, sem Kristleifur á við, er raunar ekki heldur
»á Svartarhæð«; það er einmitt sunnan megin vatnsins og er stór
vík í milli, vestan við nes það, sem holtið er á. Heitir víkin Cecilíu-
vík (Sesseljuvík), efalaust kennd við Cecilíu hina helgu. Húsfellingar
eiga veiðirétt í vík þessari, og því hafa þeir, og fleiri Borgfirðingar,
stundað þar veiði. Kofahrófið, sem Kálund lýsir, sunnan við vatnið,
eins og áður var hér getið, var veiðimannakofi þeirra; er hann vest-
an á þessu nesi. En því hafa Húsfellingar öðlast veiðirétt í Cecilíu-
vík, að hann hefir verið gefinn kirkjunni á Húsafelli, en hún var helg-
uð heilagri Cecilíu. Eru enn til nokkrir gamlir máldagar Húsafells-
kirkju, en ekki er þar getið um þessa veiðistöð hennar, nema ef
vera skyldi í gömlu máldagabókinni frá Skálholti, sjá Fornbréfasafn-
ið, III., bls. 1—2; þar er nefnd meðal eigna kirkjunnar »veiðistöð«,
en ekki getið, hvar hún sé. Er svo að sjá, sem Húsfellingar hafi lítt
hirt um að láta nefna þá veiðistöð endranær í máldögum kirkjunnar,
hvað sem valdið hefir.
Það eru nú liðin allmörg ár, um aldarfjórðungur, síðan menn
þóttust verða þessara »dysja« varir. Sá, sem einna fyrstur gat um
þær við mig, var Ólafur heitinn Stefánsson í Kalmanstungu; mun
það hafa verið 1910, og ætla ég, að hann hafi átt við sömu mann-
virkin og Kristleifur; en ekki vildi Ólafur fullyrða, að grjóthrúgur
þær, er hann átti við, væru dysjar, þótt þær hefðu allt útlit til þess,
að honum þótti. Benedikt á Aðalbóli hafði einnig sagt mér af þessu,
og var hann þeirrar skoðunar, að þetta myndu vera dysjar. Er við
nú komum upp að vatninu, lék mér hugur á að skoða þessi mann-
virki, og þvi rerum við suður-yfir vatnið, eins og áður var getið.
Lentum við sunnan vatnsins við Mjóa-tanga, svo-nefndan, en hann
gengur norð-austur frá þessu nesi, er skerst norður í vatnið sunnan-
frá Arnarvatnshæðum, milli Cecilíuvíkur og Skammárvíkur. Nesið fer
lækkandi norður á við og er nú blásið allt, að kalla má, ofan í urð,
en norð-austan-til á því er þó enn dálítil jarðtorfa grasigróin, og
sýnir hún, að hér hefir áður verið gróið land. Nesið er nú nafnlaust.
Vestan á því er veiðimannakofarúst Húsafellsmanna, eins og áður
var getið. Skammt frá henni eru »dysjarnar« uppi á nesinu; er þar
»holt« það, sem Kristleifur getur um. Við Benedikt álitum, að við
gætum séð þar þær 9 »dysjar«, er Kristleifur á við, en ekki eru þær