Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1982, Blaðsíða 56

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1982, Blaðsíða 56
60 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS nails etc., and the waste products, the residues or slags that are the by-product of the ironworking process. The technological ability of the early ironworkers can be judged from the examination of the artefacts and to some extent of the (smelting) slags. The re-use of artefacts and their high sus- ceptibility to corrosion usually deny the archaeometallurgist the opportunity of examining them to determine their mode of manufacture. It is therefore the slags that may provide the most suit- able opportunity for technological study. The working iron can be subdivided into two processes. First the smelting process, which is the reduction of the ore to malleable iron (the bloom) in the furnace. Secondly the smithing process which is the working of the bloom into artifacts or the subsequent re-working of repairing of arti- facts. Both these processes produce slag as a by-product. It is therefore of the greatest importance to be able to distinguish smelting slag from smithing slag, in order that the correct process or pro- cesses can be ascribed to a given site. It should be noted that the smelting process requires con- trolled furnace conditions, ie. high temperature, reducing atmosphere, whereas the smithing process can be carried out in virtually any available herath. Therefore smelting slags tend to be deposited in the vicinity of the furnace, while smithing slags are commonly found widely distri- buted across archaeological sites. Thus stray slag finds are more likely to derive from smithing rather than smelting. Both slag types, unfortunately, have a similar chemical and mineral com- position, principally iron oxide (normally in the form of Wustite, FeO, and iron silicate (Fayalite, 2FeO. SÍO2) in a glassy (Anorthitic, CaO. AI2O3 2SÍO2) matrix. It is therefore very difficult to differentiate the two slags by chemical analysis alone. This problem has been investigated over the past three years at Aston University, (Birmingham), and in many cases the smelting and smithing slags can now be distinguished, but in others the identification is at best tentative. The criteria for indentification will be published at a later date. Two samples in the form of thin sections were submitted for identification, with a description of their finds location. The specimen from Steinfinnsstaðir showed a densely packed microstructure of rounded iron oxide dendrites (probably wustite) with very little fayalite or glassy phase present. This structure is typical of smithing slags, the iron deriving from the hammer scale flaking from the artefact dur- ing heating and fusing together in the smithing hearth to form a hearth bun or hearth bottom. The latter is typically planoconvex in section, and varies from (approximately) 2—15 centimetres in diameter, and 2—8 centimetres in depth. The find location, which was in the area of abandoned settlement would be in keeping with the specimen being smithing slag. The sample from Þuriðarstaðir has a more varied microstructure comprising of a high proport- ion (about 60%) of fayalite laths with dispersed iron oxide dendrites (probably wustite) in a glassy matrix. A structure typical of many smelting slags. The fayalite laths are indicative of a rapid cooling rate for the slag (commonly smelting slags are tapped from and cool outside the furnace). The iron oxide dendrites are more skeletal in structure than those from Steinfinnsstaðir and comprise about 20—30% of the total mineral composition, which can be regarded as large for a smelting slag and suggests that the sample derives from a relatively inefficient technology, ie. that some of the iron that could have been extracted from the ore has been retained in the slag. The position of the find location of the Þuríðarstaðir slag, on the summit of a hill does support the theory that it is a smelting site. This exposed position should not necessarily be interpreted as having been selected for the prevailing winds etc. to supply a natural draught. Since induced draught (chimney effect) and bellows are dependable and more efficient. There are three major raw materials required for iron smelting. Firstly, turves and stone for the furnace(s) structure which are normally easily available. Secondly fuel (normally wood charcoal
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.