Fylkir - 01.01.1923, Blaðsíða 23

23
4. Kalk nitrat, Ca (NC)3)2 -f- fl., unnið úr loptinu (Birkel. og Eyde
Nitrat). - Er skaðlegt fyrir jarðargróða, nema það sé fyrst
blandað jarðvegi og iátið verða fyrir áhrifum lopts og smáyrma.
— (Sbr. K. Grauers Agric. Chemie].
5. Kalk, brent og óbrent.
A) Brent kalk (CaO) skal aðeins borið á deigan sendinn jarð-
veg og lielzt blandað við liúsdýra áburð.
B) Obrent kalk koisúrt (CaC03) hentar einkum á sendinn og
deigan jarðveg. - Einnig bezt blandað við húsdýra áburð.
C) Kalkríkur leir, Merget, er ágætur fyrir sendinn (magran) jarðveg,
Kalk er einna dýrmætasta áburðarefni, því allur jarðvegnr tapar
'írlega talsverðu af kalki, sem regn og snjóvatn skolar burt með sér.
Er svo talið, að ekki veiti af 400 -500 kg. af brendu kalki á hvern
l'ectar (3‘/3 vallardsl.) né af 1000 kg., j: 1 smúlest, af óbrendu
kaiki á sömu stærð lands, þ. e. um 300 kg. katks á hverja vallar-
dagstáttu. Kalkið sé mulið, ef steinkalk, en malað, ef skeljakalk, og
Pví síðan stráð yfir landið og plægt undir, eða mélinu skal blandað
satnan við liúsdýra áburð í hlutfallinn 1 : 20 eða meir.
Sjávarbændur geta því gert ver og vitiausar en að lialda öllum
s.lávarskeljum til haga og mala þær og blanda mélinu við áburð,
E*ði á tún og í jarðeplagarða.
Önnur auðsuppspretta fyrir jarðræktina og iðnað, sem fáir nota
e'itt, er þangið og þarinn, sem vex við strendur landsins og setti
Erimið ber stundum á latul.
Margir sjávarbændur vita hvers virði fjörubeit er fyrir sauðfé á
Vetrum, en færri nenna, eða Itirða um, að safna þessum sjávarjurtum
stimrum, þurka þær og brenna, og vinna síðan úr öskunni lút til
sápugerðar, eða láta efnafræðinga sjóða úr henni kalium, natrium og
■l°d, málma og salt-factóra, sem efnafræðingar kunna að meta og
s"ntir læknar nota við lækningar. Eang og þari eru nl. rík af ka-
kum og natrium og aska þeirra, ef blönduð við húsdýra saur, gerir
''ann engu síðri til jarðræktar en ýms tilbúinn áburður er, sent
ttæktunarfél. N.lands og Búnaðarfélag íslands kaupa dýrum dómum
E'á útlöndum og selja svo sveitabændum enn tlýrar. Það væri því
°'"aksins vert, þar sem núkið finst af þangi, eins og t. d. á Siglu-