Fylkir - 01.01.1923, Blaðsíða 74

74
Hér er meðal hitamagn þýzkra kola talið aðeins 6000 hitaeiti'
ingar. En 50% af því er 3000 hitaeiningar.
Sama rit geftir á 466. bls. 1. Bd. töblu yfir hita-tapið, sem verð-
ur þegar kol eru brend á rannsóknarstofum í beztu ofnum. Syr|a
þær rannsóknir, að þegar loptunin er þreföld þá er hitatapið til jafnað-
ar h.u.b. urn 31%. Nýtist því þá næstum 70% af hitanum, sert1
kolin geyma. f’etta er nýting kola þegar beztu áhöld eru notuð
sem bezt. Og álika nýtist í beztu stofuofnum með beztu tneðferð-
En þeir ofnar eru vanalega mjög dýrir, svo dýrir að alþýða hefm
ekki ráð á að kaupa þá. Slæmir ofnar nýta þar á móti aðeins 30°f°
og minna af hitamagni kolanna sem í þeim eru breml, og þc"
ofnar eru miklu algengari meðal alþýðu, einkum fátækra, en gðð"
ofnar, hvað þá beztu ofnar. Má þvt ekki gera ráð fyrir að í ofnunb
sem þó eru góðir, nýtist tneira ett 50°lo af hitanum, sem koh’1
geyma. En 50°/o af 6000 h.e. er 3000 hitaeiningar. Aðeins þa<*
hitamagn kernur að notum til jafnaðar þegar kolum er bretit í gf’ð
utn stofuofnum; en 5250 h.e. ekki.
Mcir en fjögur ár, eftir að, eg andæfði skoðunum og útreikningun'
þeirra J. !’. verkfr., O. J. H. rafmfr. og f’. f’. kennará cand. tnag'»
ríkti álit og ályktanir þeirra félaga, um yfirburði kola til he'
bergja hitunar í samanburði við rafhitun íbúða, hvarvetna f,e'
meðal kaupstaða fólksins þrátt fyrir ítrekuð andmæli mín í I ■ °8
hefti Fylkis. Erindi mitt var á ný fordœmt og mér kastað fyri1' 'l01
af fjölda leiðandi manna. lJau 4 ár átti eg í vök að verjasf het
Akureyri, en hér varð seni fyr að tnér varð-ætíð eitthvað til hf5-
Jafnvel eldabuskur Akureyrar og félagið, Framtíðin, fóru að athuga
hitunar-magn kolanna, sent þá fluttust hingað og setn voru stundu"1
nærri helmingur steinn eða leir, og eins gæði ofnanna; og urðu þ‘
fleiri á minni skoðun að 1 kg. kola brent í ofnum gaefi enha'
5250 hitaein. eða nægði til að hita 52*/2 lítra vatns til suðu.
Árið 1917 var J. f1. verkfr. útvalinn í 5 manna nefnd til að íhUn
og ráða frani úr því, hversu mætti bezt hagnýta vatnsorku-liud"
lands. Skyldi nefndin sitja 2 ár og hafa 30 þús. kr. f laun á *r>
Árið 1918 bygði kauptúnið Húsavík rafmagnsstÖð til Ijósa °'-
sniáiðju samkv. fyrirsögn þeirra J. I’. og G. J. Hlíðdals. Það sal