Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.03.1880, Side 65

129
norður eptir, enda var Rómaveldi þá orðið gjörspilt
og dauðans matur.1 Á meðan Gotar og Germanar
heijuðu á Rómverja, á meðan Alarik hamaðist við
Tfber, á meðan Stilicho átti við Radagaisus: þá var
engin saga byrjuð á Norðurlöndum, og vér vitum eigi
neitt um samgöngur á þeim tímum. En vér þekkjum
eldri samgöngur Suðurlanda við Norðurlönd, ogþávar
saga þeirra heldur ekki byrjuð. Vér vitum, að snemma
á keisaratímunum (t. a. m. þegar Neró ríkti) sendu Róm-
verjar menn til Eystrasalts til að fá raf (succinum,
electrum2), og þáhafa peningar líklega flutzt þangað;
en vér vitum ekkert, hvaða þjóðir það voru, eða hver-
ir þeir menn voru, sem seldu rafið, og er jafnvel tor-
velt að trúa því, að þeir hafi haft hugmynd um pen-
inga, eða kunnað að meta þá, nema þeir hafi notað
þá sem skraut (kingur). Af þeim þjóða-nöfnum, sem
hinir rómversku rithöfundar nefna í þessu efni, getum
vér raunar ráðið í, að gotneskar þjóðir hafi átt heima
við Eystrasalt sunnanvert; en vér vitum ekkert um
það, hverir bygðu Danmörku, Svíþjóð og Noreg á
undan þeim, og þvi eru þær þjóðir fyrir oss einungis
nafnlausir steinaldar- og eiraldar-menn; vér vitum heldur
ekki neitt vist um það, hvernig eða hverja leið hinar
gotnesku þjóðir hafi komið til Danmerkur og Norður-
landa (því allar kenningar um það eru tómar getgátur) —
en merki þeirra geymast bæði í engilsaxneskum kvæð-
um (t. a. m. Víðsíð) og í Gota-nöfnum (Gotar, Gautar,
Reiðgotaland, Eygotaland, Gautland, Gautelfr o. s. frv.).
Menn hafa fram sett ýmsar getgátur um flutning þess-
ara þjóða, sem varð á þessum tímum eða á elztu járn-
öldinni, og þykir nú líklegast, að þær hafi komið beina
leið sunnan að og flutzt á skipum yfir Eystrasalt, en
‘) Worsaae, í Aarb. 1872 bls. 397—399 etc.
2) Plin. Hist. Nat. XXXVII. '
Tímarit hins íslenzlca Bókmentafélags. I. 9