Eimreiðin - 01.05.1909, Page 69

149
lenzku úr fruramálinu. Enginn skipar höfundi þessarar bókar »á bekk
með helztu skáldum« Ameríkumanna, og því síður »er nú svo komið,
að í bókmentaheiminum sé vænst eftir enn betra frá Ameríku en Eng-
landi«, vegna þessara fyrirmyndarhöfunda. Sagan er rétt og nákvæm
lýsing á lífernisháttum í Rómaveldi á dögum Krists, en hún kemst
ekki í samjöfnuð við sögur frá þeim tíma, eins og t. d. »Quo Vadis.«
Yfirleitt er góð íslenzka á þýðingunni, þó finna megi, að þýtt er úr
dönsku. »Naðverjinn« fyrir »Nazareinn« er óviðkunnanlegt.
/ St.
ÆFISAGA JÓNS OLAFSSONAR INDÍAFARA, samin af honum
sjálfum (1661), nú í fyrsta skifti gefin út af hinu íslenzka Bókmenta-
félagi, með athugasemdum eftir Sigfús Blöndal. i. h. Khöfn 1908.
Hér er íslenzkur bóndi á 17. öld, sem fer í víking, kemur svo
heim, til að bera beinin þar, og segir frá utanför sinni. Hann er svo
glöggur og greindur, að honum verður matur úr öllu, smáu og stóru.
Og þó hann sé mikinn part æfi sinnar í þjónstu Dana, þá er mál
hans samt ekki dönskuskotnara en samtíðarmanna hans á íslandi
(»blífa« f. »verða« o. s. frv.). Aðséð er, að hann hefir verið mikils
metinn af Kristjáni fjórða, og unnið sér orðstír fyrir afl og hreysti.
Honum svipar dálítið til Eiríks á Brúnum, þegar hann er að segja frá
því, sem er »undarlegt í náttúrunnar ríki«, enda var það mjög títt
um þær mundir. í’að sést að hann er meira en meðalmaður, þegar
hann þarf að beita sér, eða kemst í krappan. Athugasemdirnar eru
góðar það sem þær ná, en hefðu þurft að vera fyllri. — Um efni
bókarinnar má vísa til ritdóms Eimr. um dönsku útgáfuna af æfisögu
Jóns (i Eimr. XII, 155—6 og XIV, 156—7), þó þar sé reyndar sumu
slept, sem stendur í íslenzku útgáfunni. / St.
BÚNAÐARRIT. XXII. ár. Rvík 1908.
Hann stendur ekki fyrirrennurum sínum á baki þessi árgangur
Búnaðarritsins, heldur má miklu fremur telja hann í fremstu röð.
Þar er hver ritgerðin annarri veigameiri að fróðleik og nytsemd. Þar
er ritgerð Guðjóns sál. Guðmundssonar um nautgriparækt vora, sem
áður hefir verið getið í Eimr. XIV, 153, og er harmur mikill að geta
nú ekki framar átt von á neinu af sama tægi frá hans hendi. Þar ritar
Kofoed-Hansen um skóga, Jón Þorláksson um vatnsleiðslu á heimilum,
Torfi Bjarnason um fráfærur (hvort þær borgi sig), og Sigurður Sig-
urðsson skólastjóri um landbúnað á íslandi — fyrirtaks fyrirlestur, sem
hann flutti í Noregi, en sem sannarlega á líka erindi til íslenzkra les-
enda. Þetta, sem hér er talið, er aðeins kjarnbeztu ritgerðirnar, en
auk þeirra eru í ritinu margar aðrar þarfar ritgerðir og skýrslur, sem
vert er að kynna sér. Yfirleitt ætti Búnaðarritið að vera lesið á hveiju
einasta heimili. Enginn bóndi má án þess vera. Og þá ekki að tala
um þingmennina okkar. En ætli þeir lesi það nú allir? Maður verður
að gera ráð fyrir því. V. G.