Eimreiðin - 01.01.1913, Blaðsíða 24

24
hlutföll mjólkur kýrinnar eru breytingum undirorpin á ýmsum tím-
um; svo getur og kýrin verið sjúk, án þess menn veiti því at-
hygli og barnið sýkst af henni; á því er minni hætta, ef mjólkin
er ’úr fleiri kúm.
Pað er því bezt að hella mjólk kúnna saman, ef fleiri kýr
eru á heimilinu, og taka barnsmjólkina frá af því.
Parf að sjóða mjólkurblöndunaf
Jafnaðarlegast er aragrúi af gerlum í mjólkinni, og eykst
mergð þeirra því meir, því lengur sem mjólkin stendur; flestir munu
kannast við mjólkursýrugerilinn, sem býr til mjólkursýru úr mjólkur-
sykri; hann getur ásamt ýmsum fleiri mjólkurgerlum valdið sjúk-
dómum, er barninu geta orðið að fjörtjóni.
þá eru og aðrir gerlar, er í mjólk geta komist og með henni
fluzt, og sýkt neytendur hennar; þeir framleiða hvor um sig sér-
staka sótt; má þar til nefna berklagerilinn, sem veldur berkla-
veiki í öllum hennar myndum, og Lofflers-geril, sem veldur barna-
veiki.
Gerlar geta með ýmsu móti komist í mjólkina, t. d. úr sjúk-
um kúm, júgrum þeirra og spenum; þeir geta og komist í hana úr
fjósinu, af höndum mjaltakvenna, mjólkurílátum og vatni, hvort
sem það er haft til að hreinsa ílátin með eða blanda mjólkina,
óþrifalegum búrum o. s. frv.
Mengun mjólkurinnar með gerlum er ómögulegt að foiðast
til fulls, því að þeir eru alstaðar nálægir, sérstaklega mjólkursýru-
gerillinn og aðrir félagar hans; með þrifnaði í fjósum, og yfirhöf-
uð við mjöltunina og geymslu mjólkurinnar, má draga úr mergð
þeirra.1
Til þess að fækka þessum gerlum að mun, er bezta og ein-
faldasta ráðið, að sjóða mjólkurblönduna í 2 mínútur; eftir suðuna
skal kæla hana og geyma í íláti með velþéttu loki yfir og á
köldum stað, unz hennar er neytt.
Betra ráð, en dýrara, er að hita mjólkina í vatnsbaði. Sú
aðferð er kend við próf. Soxhlet í Munchen og hefur hún náð
feikna mikilli útbreiðslu á síðari árum; skal henni því lýst í
fáum orðum.
Til þessarar aðferðar þarf áhald það, er við höfundinn er
J Eftír að mjólkin hefur staðið í sólarhring við venjulegan herbergishita eru
nál. ioo milj. gerla í hverjum tenings sm.