Eimreiðin - 01.01.1913, Blaðsíða 58

5«
Jdæddum afturhaldsúlfum, og alþingi Tyrkja rofiö. En nýja stjórnin
varö þó líka sinnandi friönum, og var því samningunum um hann
haldið áfram. Og 18. október voru friðarsamningarnir í Ouchy-
Lausanne undirritaðir, og urðu Tyrkir að láta bæði Trípólis og
Kýrenaíku af hendi við ítali. Sýnir það, hve hátt réttvísinni og
sanngirninni er gert undir höfði méðal þjóðanna, er vald og
máttur er til að hrifsa sér ránshendi bita af annars borði.
En það átti ekki úr að aka fyrir Tyrkjum; þvf áður en hér
var komið sögunni, voru þeir lentir í nýjum ófriði, og honum enn
ægilegri. Um sumarið höfðu Balkanþjóðirnar fjórar, Búlgarar,
Serbar, Grikkir og Svartfellingar, gert bandalag með sér, í því
skyni að hluta Tyrkland í sundur og skifta löndum þess í Evrópu
á milli sín. Höfðu þær hinar gömlu kröfur um endurbætta stjórnar-
hætti í Makedóníu að yfirskyni, og með því að bandalagsþjóðirnar
voru fyrirfram búnar að koma sér saman um alt framferði
sitt, reyndust sáttatilraunir stórveldanna auðvitað árangurslausar.
8. október sögðu Svartfellingar Tyrkjum stríð á hendur, og 17.
október var Balkanstríbið háð af fullum krafti á öllum landa-
mærum Tyrklands. Treystu Tyrkir ótæpt á forna hreysti og
hermensku sína, og vanrækti því stjörn þeirra að útbúa herlið
sitt, sem þörf var á. Varð þá afleiðingin sú, sem fæsta hafði
þó varað, að Tyrkir biðu hvern ósigurinn á fætur öðrum, svo að
nærfelt öll lönd Tyrkja í Evrópu, að undanskildum sjálfum Mikla-
garði og nágrenni hans, og vígisborgunum Adríanópel, Skútarí og
Janínu, voru fallin í hendur Balkanþjóðanna, þegar Búlgarar um
miðbik nóvembermánaðar loks létu staðar numið við Tschataldja,
þar sem Tyrkir veittu öflugt viðnám. Var nú mannfallið orðið svo
mikið og menn svo að fram komnir af þreytu báðumegin, að
menn sáu ekki annað vænna, en að semja vopnahlé, og var það
gert 3. desember. Grikkir fengust þó ekki til að vera með í þeim
samningum og héldu uppi orustum eftir sem áður, og er mönnum
ekki grunlaust um, að það sé bragð, sem gert hafi verið með
ráði hinna Balkanþjóðanna. Skömmu síðar var stofnað til friðar-
samninga í Lundúnum, og standa þeir enn yfir nú um áramótin
og þykir ekki vænlega horfa.
Jafnframt er þar og haldinn sendtherrafundur, er stórveldin
hafa til stofnað og sent þangað fulltrúa sína, til þess að reyna að
greiða úr þeim mörgu flækjum og snurðum, sem á hafa hlaupið,
síðan Balkanstríðið hófst, og sem heldur má búast við að fjölgi