Eimreiðin - 01.01.1913, Blaðsíða 74

74
STUDIES IN THE FORNALDARSÖGUR NORÐRLANDA heitir ritgerð, sem
kennari við Cornell-háskólann í Ithaca dr. A. Le Roy Andrews hefir ritað í »Mo-
dern Philologie« VIII, 4 (apr. 1911) og IX, 3 (jan. 1912) um Hrómundar sögu
Gripssonar. Er það alllöng ritgerð, og þó aðeins fyrsti kafiinn. en síðar mun von
Á framhaldi um aðrar sögur. V. G.
UM FÆÐINGU OG DAUÐA í ÞjÓÐTRÚ ÍSLENDINGA hefir séra Jónas
Jónasson ritað fróðlega ritgerð í »Festskrift til H. F. Feilberg fra nordiske Sprog-
og Folkemindeforskere paa 80 Aars Dagen den 6. August 1911«, bls. 373 — 389. I
því riti er og íjöldi annarra ritgerða um forníslenzk og norræn efni, sem margur
fróðleiksþyrstur íslendingur mundi hafa gaman af að kynna sér. Framan við ritið
er þar dróttkveðin vísa til H. F. Feilbergs eftir dr. Valtý Guðmundsson.
V. G.
ANDREAS HEUSLER: ZUM ISLÁNDISCHEN FEHDEWESEN IN DER
STURLUNGENZEIT. Aus den Abhandlungen der königl. Preuss. Akademie der
Vissenschaften vom Jahre 1912. Berlin 19*2.
{*etta rit er einskonar viðbætir eða áframhald af bók próf. Heuslers um refsi-
Tétt íslendinga á söguöldinni, sem getið var í Eimr. XVIII, 74—76. í þeirri bók
-voru dæmi frá Sturlungaöldinni aðeins tekin til samanburðar, til að varpa ljósi yfir
frásagnir í hinum eldri íslendingasögum og afstöðu þeirra til fyrirniæla Vígslóða eða
Grágásarlaga. En hér er fullkomin og tæmandi rannsókn á refsirétti íslendinga á
12. og 13. öld, eins og hann birtist í Sturlungasögu, Árons sögu Hjörleifssonar og
Hrafns sögu Sveinbjarnarsonar. En dæmi úr hinum eldri Islendingasögum eru hér
aftur aðeins nefnd til samanburðar og skýringar. Eins og í fyrri bókinni er jafnan
haldið samanburði við fyrirmæli Grágásar, sem nú var búið að skrásetja, og ber þá
enn að sama brunni og fyr, að réttarreglur Grágásar eru alloftast alt aðrar en þær,
sem birtast í sögunum. En þó er réttarfarið á Sturlungaöldinni í einstöku atriðum
talsvert nær fyrirmælum Grágásar, en það var á söguöldinni, svo að Sturlungu ber
stundum saman við Grágás, þar sem eldri sögurnar hafa aðrar reglur. En fremur
má þó samræmi við Grágás heita undantekning heldur en hitt.
fessar rannsóknir próf. Heuslers eru ákaflega mikilsverðar fyrir sögu Islands,
og getur enginn, sem við hana vill fást, án þeirra verið. Verður ekki hjá því kom-
ist, að líta hér eftir alt öðrum augum á Grágás en hingað til, og játa, að ákvæði
hennar muni flest miklu yngri, en menn hafa hingað til ætlað. V. G.
r
FINNUR JÓNSSON: LÆGEKUNSTEN I DEN NORDISKE OLDITD.
Khöfn. 1912. Rit þetta er 1. hefti af »Medicinsk-historiske Smaaskrifter«, sem
kennarinn í sögu læknisfræðinnar við Khafnarháskóla, Vilhelm Maar, gefur út.
Er þar ágætt yfirlit yfir alt, sem í fornritum vorum finst um sjúkdóma og læknislist.
í'ess konar yfirlit var reyndar áður komið út á þýzku eftir Norðmanninn dr. Grön
\iAltnordische Heilkunde* í »Janus« 1908), en hefir hér fengið nýjan og betri bún-
ing, bæði að því er snertir niðurskipun og réttari skilning á sumu, enda hefir höf.
notið aðstoðar þriggja lækna við saminguna, eins dansks (útgefandans dr. V. Maars)
og tveggja íslenzkra (læknanna Gísla Brynjólfssonar og Sæmundar Bjarnhéðinssonar),
en málfræðisþekkinguna hefir hann sjálfur haft til brunns að bera.
Ekki er ólíklegt að íslenzkum læknum verði forvitni á að sjá þetta rit, en ann-
-ars mun fleirum þykja gaman og fróðlegt að sjá það. V. G.