Eimreiðin - 01.01.1915, Blaðsíða 22
22
svo við hverja jurt, sem kyrkingur kemur í, hvort sem hann er
mikill eða lítill; og árangurinn verður altaf hinn sami. Ekki
altaf iafnauðfenginn, en undantekningarlaust hinn sami á endan-
um. Garður minn verður þéttvaxinn og skellulaus, hreinn og
blómríkur. Eg er þá góður garðyrkiumaður og hefi fögnuð af
starfi mínu.
Petta er líking hegningaraðferðar þjóðfélagsins, eins og
hún ætti að vera, og eins og gert er ráð fyrir hér að
framan.
Já, kynni nú einhver að segja, þetta er nú bara líking; hér
er verið að tala um jurtir, en ekki menn. Víst er svo. En
hvað erum við mennirnir? Erum við ekki nokkurskonar jurtir,
allir runnir af sömu rót, en ójafnt þroskaðir, og þess vegna
ekki allir með jafnauðsæjum vaxtarskilyrðum, hreinleikahneigð
og uppþrá? Erum við ekki samferðamenn, sem allir hafa heitið
ferðinni upp á sama háa fjallið? Ekki allir jafnreyndir fjallgöngu
menn, og því ekki allir jafnfótvissir.
Mundi það nú ekki tefja fyrir för okkar, að vera að eltast
við hvern félaga okkar, sem kynni að hrasa, til þess að sparka
í hann? Við getum svo ekki, hvort sem er, gert hvorttveggja
í einu: haldið sjálf áfram ferðinni, og sparkað í félaga okkar.
Er þá ekki bezt, að beygja sig niður að félaga sínum, reisa
hann á fætur og styðja hann, meðan hann er að ná sér svo
eftir fallið, að hann geti gengið óstuddur, og halda svo áfram
ferðinni, eins og ekkert hafi í skorist. Mundi ekki fjallgangan
þá fyrst fara að ganga greiðlega, hjalla af hjalla, og brún af
brún, upp í hreinna og hreinna andrúmsloft, meira sólskin
og frjálsara víðsýni, unz við finnum, að við erum komin
inn í
»nóttlausa voraldar veröld,
þars víðsýnið skín«.
Pað held ég.
Og það er föst sannfæring mín, að með gerbreytingu hegn-
ingaraðferðarinnar stigi þjóðfélag okkar eitt hið allra nauðsynleg-
asta spor í áttina til þess, að á milli hinnar hásæjustu hugsjónar,
dýpsta skilnings, og jafnt hins minsta sem hins mesta verks, geti
myndast fullkomið samræmi.
Og einmitt það, held ég, að sé fyrsta skilyrðið til þess,
að þjóðfélagið geti vaxið og lyfst hærra og hærra í mildi,