Eimreiðin - 01.01.1915, Blaðsíða 41
4i
Við skýrsluna um fólksfjöldann í Rvík er fátt að athuga.
Eftir manntalinu hefði mátt gera þá skýrslu enn nákvæmari um
aldur og stöðu íbúanna. I fyrsta dálkinum eru heimilisfeður og
vandamenn þeirra (börn og foreldrar), vinnufólk, lausamenn og
húsfólk. í öðrum dálki eru þeir, er hafa styrk af sveitarsjóði að
meira eða minna leyti, og eru ómagar á hlutaðeigandi bæjum.
Landshornaómagar eða farandómagar eru ekki taldir. Og það,
sem alla hlýtur að furða mest, er líta á manntalið, er hinn mikli
fátæklingafjöldi, hvar sem er á landinu; og hvergi hefir orðið
eins mikil og stórfeld breyting, sem í því efni. I Rvík er þannig
fjórði hver maður, er nýtur sveitarstyrks árið 1703, og hvar sem
er á landinu, er ómagafjöldinn afskaplega mikill. Lauslega hefi
ég kastað tölu á ómagana í nokkrum sýslum 1703. I Rangár-
vallasýslu teljast mér þá 782, eða rúmlega 5. hver maður. I
Skagafirði aftur að eins um 340, eða um 9. hver maður, og í
Dalasýslu 185, ekki 10. hver maður. Og þessir ómagar eru á
öllum aldri. Ómagarnir í Rvík 1703 skiftast þannig í flokka eftir
aldri og kyni:
karlkyns kvennkyns Alls
Innan 5 ára I » I
5—10 ára 3 2 5
10—15 ára 6 4 10
O 1 ID ára 6 6 12
20—25 ára 3 3 6
25—30 ára 2 I 3
30—35 ára I I
O ■3- 1 LA ro ára , » I 1
10 1 O ára » 3 3
45—50 ára 4 4
50-55 ára 2 I 3
55-60 ára I » I
60—65 ára » 3 3
Samtals.. . 24 29 53
Þessar ómagaskýrslur eru ef til vill bezt talandi vott-
urinn um fátækt og aumingjaskap landsmanna um þessar
mundir, og hve stór og brýn þörf var á nefnd þeirri, er
skipuð var, til að athuga ástand landsins og gera tillögur til
framfara og umbóta. Og því fer betur, ; að þessar tölur hafa