Eimreiðin - 01.01.1915, Síða 57

57
»Ég efast ekki um það,« mælti hann, »að ykkur þyki mest
um vert launin, sem þið fáið hér á jörðinni, þó að þið haldið því
fram enn þá, að bæði þið sjálfir og allir aðrir eigi að standa fyr-
ir dómstóli guðs og gera þar reikningsskap ráðsmensku sinnar.*
fessi alvarlegu orð drápu niður hlátrinum að mestu leyti.
Að minsta kosti hættu prestarnir að hlæja.
Keli ræskti sig og hélt síðan áfram. Rómur hans var dimm-
ur og þungur, svo að hann heyrðist gegnum allan ys um alt
húsið.
»Sá, sem við þjónum allir og kennum okkur við, spurði ekki
um launin, meðan hann dvaldi hér á jörðunni. Launin hans voru
þyrnikóróna og húðstroka, og hann bar sinn kross — ekki á
brjóstinu, eins og prófasturinn þarna, heldur á blóðugu bakinu
og vanmegnaðist undir honum.«
Nú var orðin dauða-kyrð í húsinu. Halldór prófastur sat
graf-kyr og skifti litum. Hann þorði ekki að líta upp. Hann
fann það á sér, að prestarnir gutu til hans augunum í kyrþey og
glottu. Enginn þeirra var riddari nema hann. Hvað hann hafði
til þessarar vegsemdar unnið, var honum sjálfum bezt kunnugt
um. En nú var honum ekki ósvipað innanbrjósts og drengnum
í sögu Dickens, sem var látinn bera spjald með orðunum:
Ég bit!
Séra Keli skeytti ekkert litbrigðum prófastsins. Honum var
meira niðri fyrir en svo, að hann væri að setja á sig annað eins
smáræði.
sÉví miður er það ekki merki krossins, heldur merki
dalsins og krónunnar, sem oftast hefir blaktað yfir sam-
komum íslenzkra presta,« þrumaði hann inn til prestanna. »Heit-
asta stríðið, sem staðið hefir í kirkju okkar, var ekki um veginn
til sáluhjálpar, heldur um yfirráðin yfir Stöðunum. Og þegar
Gissur biskup Einarsson lét lögtaka kirkjuordínansíuna á Éingvelli
1541, var það ekkert’annað, sem prestar hans áskildu sér, en
það, að fá að halda sínum gömlu réttindum. Með öðrum orðum:
missa sem minst í af tekjunum — tekjunum! Og enn þá
virðumst við ekki vera komnir mikið lengra áleiðis. Á hverjum
prestafundi er talað um launakjör presta. — Auðvitað um fleira
nú á síðustu tímunum, en lang-oftast um þau. Enn þá er haldið
dauðahaldi í jarðnesku gæðin, engu síður en á dögum Árna bisk-
ups og Gissurar biskups. — t*að er kannske helzt til mikið sagt,