Eimreiðin - 01.05.1915, Page 1

Smælingjar.
Eftir dr. HELGA JÓNSSON.
Dýr og jurtir eru mjög misjafnar aö stærð, eins og alkunn-
ugt er. Langt fram eftir öldum voru aðeins þær lífsverur (dýr
og jurtir) kunnar, sem voru svo stórar, að þær mátti greina ber-
um augum. Pegar smásjáin fanst, opnaðist vísindamönnunum nýr
heimur, og mesti urmull af smádýrum og smájurtum komu fram
á sjónarsviðið. Og eftir því sem smásjáin hefir fullkomnast, hefir
þekkingin á smáverunum vaxið, og margt verið leitt í ljós, sem
er afarmikilsvert.
Mönnum eru nú kunnar afarmargar tégundir smádýra og
smájurta. Vér þekkjum sköpulag þeirra og eðli, og lífsstarf
margra þeirra er ekki lengur hulinn leyndardómur. En þrátt
fyrir alla þessa þekkingu er margt enn þá í þoku. Pví leiknari
sem vér verðum í að leita að hinum ósýnilegu smáverum, og
því betri verkfæri sem vér höfum, því betur tekst oss að leiða
óþektar tegundir fram á sjónarsviðið, og varpa ljósi yfir ýmislegt,
sem nú er í myrkrunum hulið.
Dýr og jurtir, sem eru svo litlar, að þær sjást ekki með
berum augum, mætti kalla smœlingja. Af smælingjum eru margar
tegundir kunnar. Peir eru mjög breytilegir að eðli og útliti. Sum-
ir smælingjar teljast til dýraríkisins, en sumir eru jurtir. Oft getur
verið erfitt, að greina á milli dýra og jurta, því að takmörkin milli
lægstu jurta og lægstu dýra eru ekki glögg.
Pað yrði of langt mál, ef telja ætti upp alla þá smælingja,
sem kunnir eru. 'Ég ætla því aðeins að taka nokkur dæmi.