Bókasafnið - 01.04.1997, Síða 41
hópa. Við bjóðum þessum hópum upp á mismunandi þjónustu
við hæfi, t.d. litlum börnum upp á sögustundir og grunnskóla-
nemum upp á safnkynningar. Við bjóðum upp á upplýsingaþjón-
ustu sem snýst að miklu leyti um að þjóna fólki í hefðbundnu
námi. En verða ekki einhverjir útundan; - einhverjir sem falla
ekki inn í hópana? Ætlum við að teygja okkur til þeirra sem við
höfum ekki getað sett í okkar hefðbundnu hópa bókasafnsnot-
enda? Það eru því miður margir sem ekki fá þjónustu við hæfi
eða geta ekki nýtt sér það sem við bjóðum nú upp á. Má þar
nefna atvinnulausa, Iítt menntaða, þroskahefta, geðfatlaða,
heymarlausa, lesblinda og nýbúa. (Sjá ítarlega grein Kristínar
Aðalsteinsdóttur um þjónustu við nýbúa á öðmm stað hér í
blaðinu).
Bókasöfn hafa iöngum gert notendakannanir og hefur niður-
staðan í þessum könnunum nær undantekningalaust verið sú að
flestir notendur em ánægðir með þá þjónustu sem þeir fá. Það er
gott til þess að vita að þeir sem koma eru ánægðir en það er ekki
nóg að gera notendakannanir. Það er líka nauðsynlegt að skoða
þá sem ekki eru notendur og reyna að átta sig á hvers vegna þeir
eru ekki notendur og hvort bæta megi úr.
Nú er verið að vinna úr könnun sem gerð var með 1200
manna úrtaki Reykvíkinga. Þessi könnun er unnin af tveim
nemum í bókasafnsfræði í samvinnu við Borgarbókasafn og er
hluti hennar lokaverkefni þeirra. Þátttakendur eru flokkaðir á
ýmsa vegu (t.d. eftir aldri, tekjum, menntun) og voru þeir m.a.
spurðir um viðhorf sitt til bókasafna, hve vel þeir þekktu til
starfseminnar, hvers vegna þeir notuðu eða notuðu ekki safnið
og hvaða afgreiðslutími hentaði þeim best. Niðurstöður könnun-
arinnar verða góður gmnnur til að þróa þjónustu safnsins í
náinni framtíð. Stefnt er að því að lokið verði við að vinna úr
könnuninni í sumar og verða niðurstöður þá birtar. Margt
athyglisvert hefur komið í ljós og er að sjálfsögðu ekki tímabært
að fjalla um það hér en þó má nefna eitt atriði. Þátttakendur
(bæði notendur og ekki notendur) voru spurðir um hve mikilvæg
þeir teldu bókasöfn vera og var viðhorf þeirra mjög afgerandi já-
kvætt. Bókasöfnin hafa því ekki strauminn á móti sér að þessu
leyti.
Að lokum: Borgarbókasafn hefur upp á ýmislegt að bjóða.
Það verður þó eins og aðrar þjónustustofnanir ávallt að halda
vöku sinni og skoða hvernig bæta megi þjónustuna sem fyrir er
og hvernig hægt er með nýrri þjónustu að fjölga þeim sem vilja
koma í safnið.
SUMMARY
Reykjavik City Library: Public Services
Technical services and public services are interwoven. An
important part of the public services is the information or
reference service and it can be run in many different ways even
within the same library system. Though the library has good
resources and the latest information technology it is always
possible to overlook the special needs of certain individuals,
individuals that do not fit into the library's usergroups. Libraries
often conduct user surveys, but it is also very important to
conduct community surveys to compare users and nonusers in
order to find out why the latter do not use the library and how to
run it in the future. AT
Á BÓKASAFNINU
Michael Dibdin: Djöflahnútur (Múl og menning, 1993)
Þýð.: Jón Hallur Stefónsson
A almenningsbókasafninu starfaði þetta venjulega fýlupokalið, einsog um væri að ræða deild innan
fangelsiskerfisins. Þarsem Zen var ekki skráður lánþegi þurfti hann að sýna lögregluskírteinið sitt til að komast
yfirleitt inn um dyrnar. Hann klöngraðist upp á aðra hæð þar sem dagblaðadeildin var til húsa og tilkynnti
afgreiðslukonunni þar að hann þyrfti að líta í gömul tölublöð af bæjarblaðinu.
„Fylltu þá út eyðublað," svaraði hún án þess að líta upp frá prjónunum.
Það sáust engin eyðublöð en einn af hinum vistmönnunum útskýrði að þau væru geymd á ganginum uppi á
næstu hæð.
„En raðtalan?“ spurði konan með þjósti þegar Zen kom aftur með eyðublaðið sitt. Oddurinn á öðrum
prjóninum vokaði yfir reit sem var jafn auður og andlitið á Zen.
„Eg veit ekki hver raðtalan er."
„Flettu þá upp á henni!"
„Getur þú ekki gert það?"
"Það er ekki mitt starf. Þú verður að leita í spjaldskránni."
Spjaldskráin var í kjallaranum. Það tók Zen tuttugu mínútur að finna dagblaðið sem hann vantaði. Þar sem
hver mánuður hafði sína raðtölu þurfti hann að fylla út sex eyðublöð, sem þýddi að hann varð að fara aftur upp á
þriðju hæð og skrifa nafnið sitt, heimilisfang, stöðu og erindi tólf sinnum.
Hann var kominn aftur klukkan hálf ellefu. Konunni hafði miðað vel áfram við prjónaskapinn. Húnýtti
bunkanum hans frá sér.
„Oheimilt er að leggja frarn fleiri en þrjár umsóknir í senn.“
Hann rétti henni eyðublöðin sem áttu við undanfarna þrjá mánuði. Konan þaulskoðaði þau án árangurs í leit að
fleiri mistökum eða yfirsjónum, lagði frá sér prjónadótið með semingi, andvaipaði og rigsaði burt. Urn leið og hún
var komin úr sjónmáli tók Zen upp vasahnífinn sinn og skar sundur lykkju í miðju stykkinu sem hún var að prjóna.
(Djöflahnútur, s. 221-222)
BÓKASAFNIÐ 21. ÁRG. 1997 41