Bókasafnið - 01.04.1997, Qupperneq 69

Landsbókasafni, og segir deili bæði á samstarfsmönnum og
safngestum, en þar á meðal eru ýmsir sem ég þekki til bæði af
eigin kynnum og afspum. Ég hafði drjúgt gaman af þessum
lestri. Ytri búnaður bókarinnar er einfaldur, en dugir þó vel, og
verðið er þannig að það ætti ekki að íþyngja kaupgetu neins.
Hins vegar þótti mér sérkennilegt að fyrrum bókavörður skyldi
birta eftir sig rit sem hvorki hefði efnisyfirlit eða registur!
Eins og sjá má af ofansögðu er yfirferð mín yfir akur bók-
menntanna ekki slík að ég telji rétt að gefa eindregna yfir-
lýsingu, þar sem ein bók væri tekin fram yfir aðra sem hin
„besta“. Hins vegar er það rit ótalið sem ég sökk hvað dýpst í
um jólin, tveggja binda verk sem heitir Eylenda. Það rit höfðar
til mín á tvo vegu, annars vegar sem landsbókavarðar og hins
vegar sem Breiðfirðings. Grunnurinn að verkinu er nefnilega
ættfræðihandrit sem er í eigu Landsbókasafns og nánir vensla-
menn höfundar handritsins hafa verið og eru sumpart enn starfs-
menn safnsins. Sögusvið bókarinnar er hinn gamli Flateyjar-
hreppur, og þótt mínir heimahagar séu sunnar í firðinum kannast
ég við fjölmarga sem við sögu koma í ættrakningunum, auk þess
sem bókin flytur aragrúa þátta af mannlífinu í eyjunum, verklagi
og búskaparháttum. Þar var ekki mikill rnunur á hvort heldur
menn bjuggu í Suðureyjum eða Vestureyjum svo að notað sé
orðalag sem venja er að hafa um meginbyggðasvæðin í firð-
inum. Bókinni er ritstýrt af Þorsteini Jónssyni sem mikið hefur
látið að sér kveða í útgáfu ættfræðirita. Þótt ekki fari hjá því að
kunnugir taki eftir villum og ónákvæmni í riti sem þessu er það
ótrúlegt afrek að draga saman á skömmum tíma svo mikinn
fróðleik sem auk þess er studdur aragrúa gamalla mynda.
Þórdís Þorvaldsdóttir, borgarbókavörður
Oviðráðanlegar orsakir urðu til þess
að minna varð úr lestri „jólabóka" hjá
mér en oftast áður. Inn á heimili mitt
rak fimm bækur úr íslenska jóla-
bókaflóðinu. Þetta voru: Að hugsa á
íslensku eftir Þorstein Gylfason, Fley
og fagrar árar eftir Thor Vilhjálms-
son, Lávarður heims eftir Ólaf Jóhann
Ólafsson, Z. Astarsaga eftir Vigdísi
Grímsdóttur og Er vit í vísindum?
ritgerðasafn. Af þeim hefur ég lesið
Fley og fagrar árar og Z spjaldanna á
milli og haft mikla ánægju af.
Bók Vigdísar er sérlega læsileg, textinn fallegur og ljóðrænn
°g stíllinn myndríkur. Mér finnst hún fara mjög smekklega með
efnið sem fram til þessa hefur lítið verið fjallað um í íslenskum
bókmenntum. Thor Vilhjálmsson hefur víða farið og marga hitt
°g í bókinni tekur hann lesandann með sér í þetta veraldarflakk
sitt og kynnir því bæði áhugaverð atvik, staði og fólk. Þeir kaflar
sem ég hef lesið í bók Þorsteins Gylfasonar fannst mér fróðlegir
°g skemmtilegir aflestrar. Ég leit yfir ýmsa aðra og hugsaði með
mer að niður í þá kafla þyrfti að sökkva sér og ekki hugsa um
neitt annað. Ég verð að játa að ég hef hlaupið á hundavaði yfir
bók Ólafs Jóhanns Ólafssonar en ætla að lesa hana þegar tími
vinnst til.
Inn á milli „jólabókanna" datt ég ofan í norsku spennusöguna
Salige er de som tprster eftir Anne Holt sem var fyrir nokkrum
mánuðum dubbuð til ráðherra í nkisstjóm Torbjprns Jagland í
Noregi og lenti þar í mikilli hugarleikfimi við að ráða í merk-
■ngu norska slangursins! Ennfremur las ég mjög góða sænska
skáldsögu, Korta kapitel och lánga, eftir Sigrid Combúchen en
hún gat sér góðan orðstír er bók hennar Byron var tilnefnd til
bókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs fyrir nokkrum árum.
Fríða Á. Sigurðardóttir, rithöfundur
Ég er nú svo heppin að eiga afmæli í
desember, þannig að ég fæ bækur
bæði í jóla- og afmælisgjöf. Núna
fékk ég einar sex bækur, allar góðar -
hver annarri betri. Svo fékk ég líka
bækur lánaðar. Bókin hans Ólafs
Gunnarssonar, Blóðakur þótti mér
alveg stórkostleg. Einnig fékk ég
báðar Vesturfarabækurnar hans
Böðvars Guðmundssonar, Híbýli
vindanna og Lífsins tré. Þær voru
mjög góðar. Einnig hafði ég mjög
gaman af Islandsförinni eftir Guðmund Andra Thorsson og
Brotahöfði Þórarins Eldjárns. Svo las ég Z eftir Vigdísi Gríms-
dóttur og líkaði vel og ekki var barnabókin hennar síðri, Gauti
vinur minn. Eins hafði ég afskaplega gaman af bókinni hennar
Ingu Huld Hákonardóttur Konur og kristsmenn. Stórmerkileg
bók og gaman að lesa hana. Nú svo las ég þýðingar Kristjáns
Arnasonar á Dúínó-tregaljóðum eftir Rainer Maria Rilke. Mjög
góðar. Af þýddunt skáldsögum má nefna Dagbók steinsins eftir
Carol Shields, virkilega skemmtileg og svo Kona eldhúsguðsins
eftir Amy Tan sem ég var reyndar búin að lesa áður. Ég verð líka
að nefna tvær bækur sem voru alveg stórkostlegar. Fyrst skal
telja Hamingjan er huliðsrún, bókin um ástir Victoriu
Benedictsson og Georg Brandes sem Bjöm Th. Björnsson
þýddi. Reyndar verð ég að taka það fram að þetta er ekki holl
lesning fyrir konur ef þær em eitthvað strekktar fyrir! Hin bókin
er Under my skin - fyrsti hluti ævisögu Doris Lessing. Báðar
þessar bækur eru alveg þrælmagnaðar! En þær eiga það
sameiginlegt að það borgar sig að vera í góðu jafnvægi þegar
lesturinn hefst! Svo geynti ég mér eina sem ég hlakka mikið til
að lesa en það er bókin hennar Dagnýjar Kristjánsdóttur Kona
verður til. Þetta voru virkileg bókajól - sannkölluð nautnajól
fyrir bókaorma.
Isak Harðarson, rithöfundur
Já, ég fékk bækur í jólagjöf, til allrar
hamingju. Ég hefði örugglega ekki á
heilum mér tekið, hefði ág ekki feng-
ið að minnsta kosti eina. í jólanætur-
kyrrðinni er gott að opna bók. Þá er
fjör og.gleði aðfangadagskvölds að
baki, eftirvæntingu krakkanna full-
nægt (líka okkar, hrukkóttu krakk-
anna) og aðventustressið eins og
liðinn draumur - eða flauntur sem
fleytti manni alla leið inn í þessa
undarlegu kyrru nótt. Friður og ólesin
bók, það eru einkenni jólanæturinnar. - Ég fékk 5-6 bækur þessi
jól, sem er óvenju mikið.
Ég nefni Indíánasumar Gyrðis Elíassonar, Villiland Jónasar
Þorbjarnarsonar og Þrítengt eftir Geirlaug Magnússon; allt
ágætis Ijóðabækur. Einnig hef ég gluggað í Valsana hennar
Lindu Vilhjálmsdóttur, í bókabúðum. Mér sýnast þeir mjög
skemmtilegir. Ég ætlaði reyndar að bítta við Lindu, eins og fleiri
skáld, fyrir jólin, en það fórst fyrir: höfundareintökin al bókinni
minni voru flogin frá mér áður en ég vissi af.
Annars geri ég sífellt minna af því að lesa skáldskap, það er
eins og hann fullnægi manni verr og verr. Nú vil ég helst fá
Veruleikann sem óblandaðastan beint í æð. Hann er lifandi að
finna í Biblíunni, og svo hef ég líka verið að lesa um hann í
gömlum ritum kristinna einsetumanna og kirkjufeðranna.
Nokkur þessara rita, sem skrifuð voru á milli fjórðu og J
BÓKASAFNIÐ 21. ÁRG. 1997 69