Bókasafnið - 01.04.1997, Qupperneq 34

söfnum sem bjóða allítarlegar heimildaleitir á ýmsum fræða-
sviðum og fullnægja upplýsingaþörf margra. Hefðbundnar tölvu-
leitir í sérhæfðum
gagnasöfnum upplýs-
ingamiðstöðva eins
og Dialog, DataStar,
ESA/ IRS, Questel
o.fl. standa þó enn
fyllilega fyrir sínu og
eru mikilvægar þeim
sem stunda rannsókn-
ir, vöru- eða markaðs-
þróun svo dæmi séu
nefnd. Leitarheimtur í
þeim eru mun mark-
vissari en t.d. í Un-
Cover eða ýmsum
öðrum ókeypis
gagnasöfnum á Vefn-
um. Þeir sem nota
þessa þjónustu safns-
ins eru einkum sér-
fræðingar rannsóknastofnana háskólans og fólk úr atvinnulífinu.
Notendafrœðsla
Sem bókasafni Háskóla Islands ber safninu að styðja við
kennslu og rannsóknir í háskólanum. Hluti af því er að kynna
safnið og hin ýmsu gagnasöfn, svo og að kenna nýjustu tækni
við öflun upplýsinga. Þetta er gert með ýmsu móti. Við upphaf
haustmisseris er leitast við að fá sem flesta nýnema Háskóla Is-
lands í heimsókn í safnið. Auk fyrirlestra um aðstöðu og tilhög-
un í safninu er kennt að leita í Gegni og Greini og safnið skoð-
að eftir því sem tími og aðstæður leyfa. Hægt er að taka á móti
allt að 90 manns í sæti í fyrirlestrasal, sem er vel tækjum búinn.
Þar er m.a. fullkominn skjávarpi fyrir tölvur og myndbönd sem
gerir salinn vel fallin til kennslu á gagnasöfn, jafnt fyrir stóra
hópa sem smáa.
Auk frumkynninga er boðið upp á framhaldsfræðslu þar sem
helstu upplýsingaleiðir eru kynntar, gagnasöfn á geisladiskum,
Internetið, tölvupóstur o.fl. sem óskað er eftir. í framhalds-
fræðslunni eru hópar yfirleitt talsvert minni en í frumkynningum
og lögð er áhersla á verklegar æfingar í tölvuveri safnsins, en
þar eru tíu tölvur. Aukin eftirspurn er eftir þessum kynningum
bæði fyrir nemendur og einnig fyrir kennara háskólans. Einnig
færist í vöxt að kennarar annarra skóla óski eftir að koma með
nemendur sína í safnið. Þá er ýmist beðið um almenna kynningu
eða framhaldskynningu þar sem kennt er á Gegni og önnur
gagnasöfn.
Leiðbeiningarit, heimasíða og kynningarefni af ýmsum toga
er ómissandi þáttur í notendafræðslu og almenningstengslum.
Leitast er við að útbúa einfalda bæklinga um sem flesta þætti
safnþjónustunnar, einstök gagnasöfn og aðstöðu í því skyni að
gera gesti sem mest sjálfbjarga og þar eiga allar deildir safnsins
hlut að máli.
Almannatengsl
Þeir þættir almannatengsla sem upplýsingadeildin sinnir eru
einkum þjónusta við notendur eða samskipti við þá sem í safnið
koma. Þar er m.a. átt við merkingar og texta á skiltum og til-
kynningatöflum, gerð dreifibréfa, umsjón með opnum svæðum
og geymsluskápum, kannanir á viðhorfi gesta og nýtingu á
aðstöðu, móttöku og leiðsögn hópa og gerð heimasíðu. Unnið er
að flestum þessum þáttum í náinni samvinnu við aðrar deildir,
einkum útlánadeild og kerfisþjónustu.
Til þess að kynnast viðhorfum gesta til safnsins og þjónust-
unnar hefur verið kallað eftir skriflegum ábendingum og athuga-
semdum. Fyrsta árið bar
mikið á sömu athuga-
semdunum, en gestir átt-
uðu sig ekki á því að
safnið var ekki fullbúið
þegar það var formlega
opnað og gerðu strax
miklar kröfur til tækni og
þjónustu. Ur mörgu hef-
ur verið bætt og gestir
virðast nú nokkuð sáttir
við aðbúnaðinn. Munn-
legar og skriflegar
ábendingar sem berast
eru skoðaðar og beint til
þeirra sem málið varðar
hverju sinni.
A fyrsta starfsári
safnsins kom mikill
fjöldi gesta annarra en
stúdenta til þess að skoða safnið og fá leiðsögn um það. Um var
m.a. að ræða bæði innlenda og erlenda hópa, samtals um 1200
gesti í 60 hópum, fólk á öllum aldri og úr öllum stéttum
þjóðfélagsins. Enn er talsvert um að fyritæki, félagasamtök eða
klúbbar fái afnot af sal og veitingastofu fyrir félagsfundi og óski
jafnframt eftir leiðsögn um safnið.
Þjónustumœlingar
Þjónustumælingar og notendakannanir eru eins og fyrr segir á
verkefnaskrá upplýsingadeildar. Mannafli deildarinnar gefur þó
mjög takmarkað svigrúm til skipulags og framkvæmda slíkra
viðfangsefna svo og úrvinnslu gagna. Vissir þættir, svo sem nýt-
ing á lesborðum og notendatölvum á opnu rými á 3. og 4. hæð og
fyrirspurnir við upplýsingaborð á 2. hæð, hafa þó verið kannaðir
nokkuð reglulega frá upphafi í samvinnu við útlánadeild.
Vorið 1996 voru ýmsir ólíkir þættir í starfsemi safnsins kann-
aðir, einkum þeir sem snertu þjónustu við notendur. Ráðist var í
þetta verkefni vegna þátttöku safnsins í veggspjaldasýningu um
þjónustumælingar í tengslum við ráðstefnu BVFÍ í maí 1996 og
þar voru niðurstöðurnar kynntar. Flestar deildir safnsins tóku
þátt í verkefninu og niðurstöður voru fróðlegar.
Á súluritinu hér að ofan má sjá meðaltalsnýtingu á ýmissi
aðstöðu í safninu vikuna 25.-30. mars 1996.
Tón- og mynddeild
Tón- og mynddeild safnsins er á vegum upplýsingdeildar og
er Anna Jensdóttir deildarstjóri hennar. Deildin er á 4. hæð en
þar eru jafnframt útlánsbækur og Kvennasögusafnið, auk lestr-
Starfsfólk upplýsingadeildar (Ljósm. Helgi Bragason)
34 BÓKASAFNIÐ 21. ÁRG. 1997