Dagblaðið Vísir - DV - 08.10.1988, Qupperneq 25

LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1988.
25
Fellibylurinn
sem brást
„Veðriö brást ekki en staðsetnig
lægðarinnar stóðst ekki að öllu
leyti,“ segir Magnús Jónsson veöur-
fræðingur þegar hann hugsar til
baka til ferils hinnar ógurlegu
Helenu sem gekk yfir landið um síð-
ustu helgi. „Ég held að viö hefðum
fengið mjög bágt fyrir ef við hefðum
ekki spáð þessu veðri.“
Helena gerði vissulega sinn usla á
norðvestanverðu landinu og miðun-
um þótt spádómar um vonskuveður
á höfuðborgarsvæðinu stæðust ekki.
„Við njiðum vindspámar mest við
sjófarendur enda mæðir mest á þeim
þegar svona lægðir ganga yfirsegir
Magnús. „Veðurhæðin varð líka
mjög mikil á miðunum fyrir vestan
o'g norðan land en höfuðborgarsvæð-
ið slapp að mestu vegna þess að fer-
ill lægðarinnar varð ekki alveg eins
og við höfðum spáð.“
Bernskuskeið Helenu
Helena var eitt sinn fellibylur sem
gerði nokkurn usla við Karíbahafið
þótt hún kæmist ekki í hálfkvisti við
bróður sinn, Gilbert, sem fór þar
1. okt. kl. 06:28
Lægðin var skammt undan Vest-
mannaeyjum að morgni 1. okt. og
hafði breytt ferðaáætlun sinni.
30. sept. kl. 19:29
Helena komin inn á Grænlandshaf
að kvöldi 30. sept. og lítur illilega
út. Spáin fyrir landið slæm.
hamförum nokkru áður. Fellibylja-
sögur síðustu vikna hafa trúlega
magnað þá ógn sem mönnum stóð
af Helenu.
Þegar Helena kom á norðurslóðir
var hún ekki lengur í tölu fellibylja
enda segir Magnús að það sé nánast
útilokað að fellibyljir nái hingað af
veðurfræðilegum orsökum. Hingað
koma leifar þeirra þó oft sem djúpar
lægðir á haustin.
„Það er mjög breytilegt frá ári til
árs hvað leifar fellibylja ná hingað
oft,“ segir Magnús. „Stundum slepp-
um við alveg en önnur haust gerist
þetta nokkrum sinnum. Fellibyljirn-
ir verða aðeins til á haustin en ekki
á öðrum árstímum vegna sérstakra
skilyrða í sjónum.
Sjórinn verður að vera 270 heitur
í 6 til 100 fjarlægð frá miðbaug. Það
eru frumforsendurnar fyrir því aö
þeir myndist. Fjarlægðin frá mið-
baug skiptir máh vegna snúnings-
krafts jarðar. Við miðbaug er hann
enginn en vex í átt til pólanna. Þegar
komið er norður fyrir 100 er sjórinn
hins vegar ekki svo heitur að felli-
byljirnir geti myndast.
Ef sjávarhiti lækkaði um ÍO væru
fellibyljir trúlega úr sögunni en
mundu magnast um allan helming
2. okt. kl. 10:35
Fyrir norðan land flosnaði Helena upp og kvaddi með hressilegri snjókomu
á sunnudeginum.
ef sjávarhiti hækkaði því án vissrar
uppgufunar úr sjónum myndast þeir
ekki. Hingað norður berast þeir fyrir
áhrif loftstrauma en breytast í venju-
legar lægðir þegar sjórinn kólnar.
Hingað koma þeir því ekki nema sem
kröftugar lægðir komi þeir á annað
borð.
Yfir 30 vindstig
Þessar lægðir eru þó hvergi nærri
eins kröftugar og fellibyljirnir. Mesta
1. okt. kl. 20:47
Skagfirðingar lentu i braut Helenu þar sem hún tók strikið norður yfir landið
að kvöldi 1. okt.
Vestfjarðamiðum sem er þó vel yfir
12 vindstig."
Þeir sem fylgdust grannt meö út-
varpsfréttum um síðustu helgi vissu
ekki betur en mikið fárviöri væri í
aðsigi. „Við vöruðum fólk vissulega
við en gáfum þó aldrei út sérstaka
aðvörun um fárviðri," segir Magnús.
„Spáin hljóðaði upp á 11 vindstig á
Vestfjörðum en minna í öðrum
landshlutum. Á fóstudag reiknaði ég
með að lægöin færi inn yfir Suð-
austurland en hún fór vestar og þaö
breytti miklu.
Versta veðrið varð því vestar en
upphaflega var spáð. Það haföi aðal-
lega áhrif á svæðinu frá Breiðafirði
og til Stranda og við Norðurland þeg-
ar á leið. í öðrum landshlutum varð
veðrið aldrei verra en búast má við
í venjulegri vetrarlægð."
flutninginn því nafni. Það varð til
visst fár og spár um óveður magnað-
ar langt umfram það sem ástæöa var
tíl.
Þetta er auðvitað ekki nógu gott
því þegar raunveruleg ástæða er til
að vara fólk við þá er hætta á að
enginn taki mark á spánum. Veð-
urspáin brást þarna vissulega að
hluta en spár um fárviðri voru aldrei
á okkar ábyrgð. Við reiknuðum með
átta til níu vindstigum í Reykjavík
en vindurinn varð aldrei nema sex
vindstig.
En ef það á að hætta að taka mark
á einhverjum þá bendi ég fyrst á út-
varpsstöðvarnar áður en röðin kem-
ur að okkur,“ sagði Magnús Jónsson
veðurfræðingur.
-GK
vindhæð, sem vitað er um hér á
landi, var 210 kílómetrar á klukku-
stund en í Gilbert náði veðurhæðin
320 kílómetrum sem er hátt í að vera
þrisvar sinnum meira en 12 vindstig
ef skalinn næði á annað borð svo
hátt. Ég hélt fyrst að um prentvillu
væri að ræða þegar ég sá veðurskeyt-
in. Helena varð aldrei svona kröftug
og hér við land náði vindhraðinn trú-
lega ekki meira en 150 kílómetrum á
§tormur í vatnsglasi
Fyrir velflesta landsmenn varð
Helena því fellibylurinn sem brást
og veðurfræðingar hafa setið undir
því ámæh að kalla „úlfur, úlfur" að
ástæðulausu. Magnús ber þetta þó
af sér og félögum sínum. „Það voru
fyrst og fremst útvarpsstöðvarnar
sem bjuggu til þetta veður," segir
hann. „Við fengum þarna öflugan
Uðstyrk ef hægt er að kalla frétta-
1. okt. kl. 10:53
Vestmannaeyingar njóta nú návista við Helenu að morgni laugardagsins
1. okt. Hún er nú endaniega hætt við að koma við á Hornafirði.

«8»S
m.
*