Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1961, Blaðsíða 29

29
legt og víðtækt hugtakið er, enda eru vísindi ekkert annað
en þau þau fræði, sem fundin eru við athuganir og rann-
sókriir og vísindamaður sá, sem frarnkvœmir rannsóknir og at-
huganir á einhverjum vettvangi og gefur þeim kerfisbundið
form ákveðið með rnati og mœlingum viðurkenndra eininga.
Þetta gildir jafnt um ákvörðun á afrakstri jarðar eða bú-
penings við mismunandi aðstæður og aðferðir eða mælingu
hinna ýmsu orkugeisla, er losna við atombreytingar og
kjarnaklofninga. Hugtakið vísindi er því mjög teygjanlegt
og afar hversdagslegt og á góðri leið með að formyrkvast af
nýjum orðum og hugtökum, er nú hljóma betur og ljóma
skærar, en það eru orðin sérfræði og sérfrœðingur. Vísinda-
maður þykir að vísu enn þá allgóð skrautfjöður, en sérfræð-
ingur er þó meira í tízku, og er því ástæða til að athuga
þessi nýútsprungnu skrautblóm dálítið nánar.
Hvað er sérfræðingur? Ef til vill er fávíslega spurt en um
þetta má þó deila. Heyrt hef ég þá skilgreiningu, að sérfrœð-
ingur vœri maður, er vissi allt um ekkert. Auðvitað eru þetta
öfgar, og vil ég ganga út frá, að yfirleitt séu sérfrœðingar
fjölfróðir og vel menntaðir menn, sem hafi lokið alhliða
nárni og þjálfun, áður en þeir sérhœfðu sig í einhverri grein
þeirra frœða, er þeir áður höfðu kynnt sér alhliða og all-
rœkilega. Þess vegna tek ég þetta skýrt fram, að ég geri stór-
an mun á þeim sérfræðingum, er hlotið hafa slíkan alhliða
undirbúning og hinum, er aðeins hafa numið sína sérfræði,
en vita annars lítið eða ekkert um þá fræðigrein almennt,
sem sérhæfing þeirra er þáttur úr, en því miður er hætt við,
að sérhæfingin þokist í hið síðartalda form til þess að stytta
námstímann. Sú þróun málanna er þó varla æskileg.
Þegar athuguð eru þessi tvö form af sérhæfingu er fljót-
séð, að þau eru gerólík og má segja, að hið síðartalda, er
nefna mætti „algera sérhæfingu“, nálgist nokkuð þá skil-
greiningu, er nefnd var í spaugi hér að framan.
Nú mætti spyrja eigum við sérfræðinga og höfum við
þörf fyrir þá? Spurningin kann að vera hneykslanleg, því