Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1975, Page 10

G. Líffrœðilegar aðferðir til mælinga d meltanleika — in
vitro aðferðir.
Samhliða fyrrgreindum efnaaðferðum til ákvörðunar á
meltanleika heyfóðurs hafa þróast líffræðilegar mæliaðferð-
ir, þekktar undir nafninu in vitro aðferðir*. Með þeim er
reynt að líkja eftir meltingu jórturdýra, þ. e. sýnið er melt
við ákveðnar aðstæður á rannsóknarstofunni. A þennan
hátt eru teknir til greina í heild allir þeir þættir, sem áhrif
hafa á meltanleika heyfóðurs, en hins vegar er ekki reynt að
ákveða, hvaða áhrif hver einstakur þáttur hefur, eins og gert
er í aðferð Van Soest.
í fyrstu var reynt að líkja eftir meltingu heyfóðurs með
því að blanda saman heysýninu og gerilsýni, sem tekið var
úr vömb skepnu, sem fóðruð var reglulega á heyi. í flestum
tilfellum meltist heysýnið verr með þessari in vitro aðferð
en með in vivo aðferðum.
Aðhvarfslíkingar voru fundnar til að reikna in vivo gildi
út frá in vitro mælingum. Enn endurtók sama sagan sig.
Þessi aðferð varð þeim mun óáreiðanlegri, sem grassýnin
urðu óskyldari.
Þá fundu Tilley og Terry8 upp aðferð, er líkir enn betur
eftir meltingaraðstæðum í skepnunni sjálfri, þar sem melt-
ing með lífhvötum skepnunnar tekur við af gerlameltingu.
Eftir meltingu heysýnis með vambargerlum er því lífhvöt-
um bætt í blönduna sem öðru þrepi þessarar aðferðar. Eftir
48 stunda gerlameltingu er sýnið sýrt og við tekur 48 stunda
melting með pepsíni, sem er meltingarhvati í maga.
Með þessari aðferð fengust niðurstöður, sem voru í góðu
samræmi við in vivo tilraunir. Fylgnin (correlation) milli
þessara tveggja aðferða reyndist vera 0,97 (fullkomin fylgni
= 1,00), þegar rannsökuð voru sýni margra mismunandi
* Orðasambandið in vitro er notað um líffræðilegar aðferðir, sem
notaðar eru á rannsóknarstofum, en reynt að líkja eftir aðstæðum í
lifandi verum. Gagnstætt þessu er orðasambandið in vivo notað um
rannsóknir gerðar beint á lifandi verum.
12