Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1975, Síða 74
Dr. ÓLAFUR R. DÝRMUNDSSON:
ÝMSIR ÞÆTTIR, SEM VARÐA
FRJÓSEMI SAUÐFJÁR
Fjölmargir þættir hafa áhrif á frjósemi sauðfjár, þann eigin-
leika, sem ræður einna mestu um arðsemi fjárbúsins. Nið-
urstöður búreikninga sýna, að aukinni frjósemi ánna fylg-
ir að jafnaði betri fjárhagsafkoma búanna. Alkunna er, að
frjósemi fjárins er mjög mismunandi, jafnvel innan ein-
stakra sveita, allt frá því að vera um eitt lamb upp í tvö
lömb eftir vetrarfóðraða á að meðaltali á bæ. Þótt margir
bændur hafi nú þegar náð lofsverðum árangri við að auka
frjósemi fjárins, er enn unnt að gera verulegar umbætur
á þessu sviði. I samanburði við erlend sauðfjárkyn er ís-
lenska sauðkindin tiltölulega frjósöm við heppileg skilyrði,
og ber að nýta þessa kosti eftir fremsta megni.
Kynbœtur og góð meðferð þurfa að fylgjast að.
Með úrvali er unnt að auka frjósemi fjárins, og er því sjálf-
sagt að velja líflömb, bæði gimbrar og hrúta, af frjósömum
ættum, og þá einkum tvílembinga. Við slíkt úrval eru góð-
ar fjárbækur ómetanlegur styrkur. Ætternið skiptir reynd-
ar mestu máli, bæði föður og móðurætt. Að jafnaði ætti
ekki að þurfa að setja á einlembinga, en þó er vert að hafa
í huga, að einlembingur undan roskinni á, sem sýnt hefur
mikla frjósemi á æviskeiðinu (oft tvílembd), er vænlegri til
78