Frjáls verslun - 01.05.1999, Blaðsíða 63
STJÓRNUN
Launatengdu gjöldin
Munurinn liggur ekki hvað síst í launatengdu gjöldunum;
50 þúsund króna launahækkun á mánuði þýðir í reynd 60
þúsund króna hækkun séu launatengdu gjöldin reiknuð
með. 2ja milljóna króna bíll í rekstrarleigu til þriggja ára
kostar fyrirtækið um 33 þúsund krónur á mánuði að við-
bættum um 22 þúsund krónum á mánuði til að reka hann;
alls um 55 þúsund krónur á mánuði! Það er minna en 60
þúsund króna launahækkun - ekki satt?
Leiga eða kaup í útreikningum okkar hér á eftir sýnum við fram
á að rekstrarleiga á bíl handa millistjórnendum kostar fyrirtækið
mjög svipað og að kaupa bíl handa honum. Munurinn felst í því að
það eru minni snúningar við rekstrarleiguna, viðhaldið er innifalið og
engin óvissa er um endursöluverð bílsins að þremur árum liðnum.
Fyrirtækið skilar einfaldlega bíl millistjórnandans og gerir vænt-
anlega samning um leigu á nýjum bíl. Bílaumboðin eða eignaleig-
urnar, eftir þvi við hvern er skipt, taka á sig áhættuna um endursölu-
verðið þegar í upphafi samningsins. Bílaumboðin eru raunar í við-
skiptum við ij ár m iign u n arle i gu r n ar, Glitni, Lýsingu og SP-fjármögn-
un. Þeir baksamningar eru hins vegar eingöngu á milli bílamboð-
anna og eignaleiganna og koma aldrei fýrir sjónir þess lýrirtækis
sem leigir bílinn handa millistjórnanda sínum - enda ekki þess mál.
Mörg fyrirtæki fara auðvitað beint tíl eignaleiganna og gera við þau
samninga um Jjármögnun bílsins eða annarra atvinnutækja. Auk
rekstrarleigu, bílsamninga og bílalána bjóða eignaleigurnar upp á
kaupleigu. Með henni eignast fýrirtækið bílinn við lokagreiðsluna
en getur engu að síður dregið afskriftir og fjármögnunarkostnað frá
skattí - auk reksturs bílsins.
Bakdyramegin Einhver kynni að telja að ríkið væri að tapa á því
að millistjórnendur, eða aðrir starfsmenn, fái bíl frá týrirtækinu; að
hlunnindaskattarnir sem stjórnendur greiða vegna afnota af bílun-
um séu lægri en sá 40% tekjuskattur sem þeir greiddu til Geirs
Haarde fengju þeir beinar launahækkanir. Þarna er ekki allt sem
sýnist. Ætla má nefnilega að innilutningur bíla aukist þegar fýrirtæki
leigja eða kaupa bíla fýrir stjórnendur sína - en bæði fýrirtækin og
stjórnandinn hagnast á því fýrirkomulagi. Aukin bílasala leiðir tíl
aukinna óbeinna skatta tíl ríkissjóðs í formi tolla, virðisaukaskatts og
bensíngjalds. Ríkið tekur því mismuninn á þeim tekjuskattí sem
starfsmaðurinn myndi greiða af beinni launahækkun og hlunninda-
skattí hans inn bakdyramegin í óbeinum sköttum - og lfklegast gott
betur. Ríkssjóður hagnast verulega á bílgreininni sem atvinnugrein.
Áætlað er að hún greiði yfir 30 milljarða króna á þessu ári f ríkissjóð
vegna tolla og óbeinna skatta. Það er mikil upphæð!
Bílastefna fyrirtækja Auknar kröfur millistjórnenda um bíl tíl af-
nota kalla á nýja hugsun hjá fýrirtækjum; að forstjórar og stjórnar-
menn marki íyrirtækjum sínum ákveðna bílastefnu - líkt og þeir
setja fyrirtækjum sínum markmið á öðrum sviðum. Hvaða starfs-
menn eiga að fá bíla og hveijir ekki? A að miða eingöngu við tvö
efstu þrepin í fyrirtækjum, forstjórann og hans beinu undirmenn?
Eða á að færa sig í næstu þrep fýrir neðan, tíl annarra millistjórn-
enda, eins og t.d. deildarstjóra og vaktstjóra - eða hver títíllinn kann
annars að vera? Hvar á að setja mörkin? Ætía má að eftír því sem
laun stjórnenda eru hærri þeim mun meiri líkur séu á að þeir fá bíl
til afnota í stað launahækkunar. Það kostar jú um 50 þúsund krónur
SONAX
fæst á öllum
bensínstöðvum
63