Morgunblaðið - 11.03.2001, Blaðsíða 20
20 SUNNUDAGUR 11. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
K
OMNAR eru fram
endurskoðaðar til-
lögur að bryggju-
hverfi í Arnarnes-
vogi. Svo sem
kunnugt er af um-
ræðum í fjölmiðlum
eru margir íbúar við
Arnarnesvog og víðar í Garðabæ
ekki sáttir við þá ráðgerð að gera
landfyllingu í voginn. Tómas H.
Heiðar lögfræðingur, sem býr
ásamt fjölskyldu sinni við Mávanes,
hefur ásamt Ásmundi Stefánssyni
hagfræðingi verið í fyrirsvari fyrir
þá íbúa við Arnarnesvog sem ekki
vilja fyrrnefnda landfyllingu. Í sam-
tali við Morgunblaðið segir Tómas
að málið snúist í raun um verð-
mætamat. „Þetta er spurning um að
vega saman ómanngerða náttúru
sem er til þess fallin að auka gildi
byggðarinnar í sveitarfélaginu ann-
ars vegar og manngert umhverfi
hins vegar,“ segir Tómas.
„Hér á höfuðborgarsvæðinu er
mjög lítið eftir af ómanngerðu um-
hverfi,“ bætir hann við. „Búið er að
eyðileggja fjörur víðast hvar í
Reykjavík en í Skerjafirði og inn-
vogunum svokölluðu er ennþá eftir
óspillt náttúruleg fjara og vogar.
Við sem erum á móti landfyllingu
við Arnarnesvog teljum að viðkom-
andi sveitarfélög eigi að varðveita
þessi náttúrulegu sérkenni en ekki
eyðileggja þau. Arnarnesvogurinn
er hjarta strandsvæðanna í kring og
liggur í miðju vistkerfis. Vogarnir
hér í kring eru Fossvogur, Kópa-
vogur, Arnarnesvogur og Lamb-
húsatjörn. Það er mikið fuglalíf hér
og mikil náttúrufegurð. Þetta
svæði, sem er á náttúruminjaskrá,
nær frá Bala í Hafnarfirði að Kárs-
nesi. Þetta svæði er einnig hluti
svæðis sem er á alþjóðlegum skrám
yfir mikilvæg fuglasvæði sem ber að
vernda. Við teljum að það eigi að
vera ófrávíkjanleg regla að sveitar-
félög byggi ekki ofan í náttúruperl-
ur.
Nægilegt byggingarland
til í Garðabæ
Það hefur vakið sérstaka undrun
manna hér í Garðabæ að svona hug-
mynd skuli vera uppi á borðinu ein-
mitt í þessu sveitarfélagi sem á
byggingarland til langrar framtíðar
og hlutfallslega mest allra sveitar-
félaganna á höfuðborgarsvæðinu.“
En hvers vegna skyldu þessi
sjónarmið vera uppi hjá yfirvöldum
í Garðabæ?
„Við Ásmundur Stefánsson höf-
um átt samtöl við bæjarfulltrúa og
bæjarstjóra og teljum að það gæti
vaxandi skilnings hjá þeim á okkar
sjónarmiðum – á því verðmætamati
sem við aðhyllumst. Eftir kynning-
arfund framkvæmdaaðila, sem
haldinn var í haust um umræddar
tillögur að bryggjuhverfi í Arnar-
nesvogi, dreifði ég og kona mín Ólöf
Sigríður Valsdóttir drögum að til-
lögu að matsáætlun sem fram-
kvæmdaaðilarnir höfðu unnið. Þar
mátti m.a. sjá að landfyllingin ráð-
gerða væri 5,5 hektarar að stærð en
hún reyndist hins vegar vera 7,7
hektarar þegar hún var lögð inn í
Skipulagsstofnun, – nú er hún 7,3
hektarar. Við dreifðum matsáætl-
uninni í öll hús við voginn, þ.e. í Arn-
arnesinu, í Grundarhverfi fyrir
botni vogsins og eftir því sem okkur
var unnt í Ásahverfinu, sem er að
mestu leyti ný byggð.
Í kjölfar þessa efndum við til
fundar íbúanna við voginn og var
hann
fjölsóttur. Þar var annars vegar
ákveðið að safna undirskriftum
meðal íbúa við voginn og hins vegar
að óska eftir fundi með bæjarstjóra
sem þá var Ingimundur Sigurpáls-
son. Við Ásmundur Stefánsson tók-
um að okkur að ræða við hann og
aðra bæjarfulltrúa um þetta efni.
Menn hafa haft samband við okkur
úr ýmsum hverfum Garðabæjar og
lýst sig fylgjandi okkar sjónarmið-
um. En eðli málsins samkvæmt er
það svo að þeir sem búa næst nátt-
úruperlum hafa hvað mestan skiln-
ing á því hvers virði þær eru. Þeir
bera ákveðna ábyrgð á að standa
vörð um verndun þeirra.“
Hófleg íbúðabyggð í
stað iðnaðarhverfis
Ein af röksemdunum sem settar
eru fram fyrir framkvæmdum við-
Arnarnesvog er að með því muni
iðnaðarhverfið í botni vogsins víkja
fyrir nýrri byggð?
„Ég hef ekki heyrt einn einasta
mann tala gegn því að rétt sé að
snyrta til í botni vogsins og láta hóf-
lega íbúðabyggð koma í stað iðnað-
arhverfisins sem fyrir er,“ segir-
Tómas. „Hitt er alveg sjálfstætt
álitamál hvort gera eigi landfyllingu
út í voginn. Menn hafa verið að
reyna að misnota ljótleika iðnaðar-
hverfisins til þess að réttlæta land-
fyllinguna en þetta eru algjörlega
óskyld mál. Það er alveg ljóst að það
er góður grundvöllur fyrir því að
reisa íbúðarbyggð á svæðinu þar
sem iðnaðarhverfið er án landfyll-
ingar út í voginn. Það eru að mínu
mati ekki gild rök fyrir landfyllingu
að mönnum hugnist vel að búa þar.
Hver myndi ekki vilja eiga sum-
arbústað á tilbúnu nesi í Þingvalla-
vatni?
Vaxandi umhverfisvitundar gætir
í heiminum og Ísland hefur ekki far-
ið varhluta af því. Hér á landi hafa
náttúruverndarsjónarmið ekki síst
komið fram í tengslum við hálendið.
Án þess að ég vilji gera lítið úr
þessu er mín skoðun sú að menn
ættu aðlíta sér nær og varðveita
þær náttúruperlur sem enn eru eftir
hér á höfuðborgarsvæðinu. Þetta er
ómanngerð náttúra sem við höfum
fyrir augunum alla daga. Slíkar
perlur gefa íbúðabyggðinni mikið
gildi.
Í mynd Hrafns Gunnlaugssonar
sem nýlega var sýnd í sjónvarpi,
voru settar fram ýmsar hugmyndir,
m.a. um íbúðarbyggð í Viðey. Ég
ímynda mér að flestir sem leggjast
gegn landfyllingu hér í Arnarnes-
vogi séu jafnframt á því að ekki eigi
heldur að byggja ofan í þá náttúru-
perlu sem Viðey er – þetta er
„prinsippmál“.“
„Fólk vill búa í borg!“
Er ekki þarna í raun verið að tak-
ast á um byggðasjónarmið – áfram-
haldandi þróun byggðar og svo hins
vegar að halda í hlutina eins og þeir
hafa lengi verið?
„Á fundinum sem haldinn var á
vegum framkvæmdaaðila væntan-
legrar byggðar við Arnarnesvog
gerðist það að embættismaður bæj-
arins gekk fram fyrir skjöldu, lýsti
því yfir að nauðsynlegt væri að
þétta byggðina og sagði: „Fólk vill
búa í borg,“ Ég hélt nú ekki. Við
hjónin vorum um það leyti sem
fundurinn var haldinn nýflutt í
Garðabæ. Ein af aðalástæðunum
fyrir búferlaflutningum okkar var
að við vildum búa í náttúrulegu um-
hverfi. Okkur, sem fyllum þann hóp
sem er andstæður landfyllingu í
Arnarnesvogi, finnst fráleitt að
breyta Garðabæ í borg. Við teljum
að mikill meirihluti Garðbæinga sé
fylgjandi því að viðhalda sérkennum
byggðar hér sem eru þau að náttúr-
an skipar stóran sess í umhverfinu.
Fara þarf varlega
í þéttingu byggðar
Ég tel að fara eigi varlega í þétt-
ingu byggðar hér. Þess má geta að
uppi eru áform um að stórauka
byggðina í Garðabæ, þ.e. tvöfalda
íbúafjölda með byggð á Garðaholti.
Þá verða íbúar Garðabæjar 16 þús-
und í stað 8 þúsunda. Annað bygg-
ingarland er og fyrir hendi, svo sem
Arnarneslandið austan Hafnar-
fjarðarvegar og Hnoðraholtið, hin-
Mikið hefur verið fjallað um Arnarnesvog og
tillögur um bryggjuhverfi þar að undanförnu.
Íbúar við voginn eru margir ósáttir við tillög-
urnar. Tómas H. Heiðar segir hér Guðrúnu
Guðlaugsdóttur frá sjónarmiðum þeirra sem
eru á móti landfyllingu í Arnarnesvogi.
Séð í átt að botni Arnarnesvogs.
Fuglalíf er mikið á Arnarnesvogi eins og sjá má á þessari vetrarmynd sem tekin er af Sigríði Ólafsdóttur.
Byggjum ekki ofan í
náttúruperlur
'
!
(!
)
*
!
%+
(!