Morgunblaðið - 27.11.2001, Blaðsíða 43

Þá birtist járnið úr frú Valgerði og
orðið að stáli þegar amma bauðst til
að drepa manninn.
„Ég er nú orðin gömul kona,“ sagði
hún með þjósti en samt dálítið ringl-
uð.
„Mig munar ekkert um að eyða síð-
ustu árunum á Litla-Hrauni!“ Vita-
skuld var henni ekki alvara. Þó vissi
maður aldrei alveg um frú Elísabetu
og ekki gott að segja hvað gerst hefði
ef maðurinn hefði þegar til kom ekki
reynst alveg svo slæmur að eina ráðið
væri að drepa hann.
Þegar kom fram á áttunda áratug-
inn hættu þau afi að vinna og fluttu úr
íbúðinni sinni stóru austast á Reyni-
mel, þar sem sólin kom upp, og í litla
blokkaríbúð vestast á Reynimelnum
þar sem gott var að horfa á sólarlagið.
Þau hugðu gott til glóðarinnar að
sinna sínum hugðarefnum í ellinni,
ferðast, dunda, víkja einhverju góðu
að afkomendum sínum. En þá þurfti
áfallið endilega að dynja yfir; afi
missti heilsuna á skömmum tíma,
þessi hrausti maður þurfti að kljást
við hvern sjúkdóminn af öðrum, og
honum sem nánast aldrei hafði orðið
misdægurt. Allar áætlanir um ferða-
lög, um hægláta elli saman, þær
gufuðu upp nánast á einni nóttu.
Síðustu mánuðina var hann meira
og minna meðvitundarlaus á sjúkra-
húsi; alltaf sat amma yfir honum og
lét eins og hann væri hér um bil að
fara að ná sér, þegar við barnabörnin
komum í heimsókn sagði hún alltaf að
víst hefði hann þekkt okkur og þætti
vænt um að við hefðum komið og við
kvöddum fljótlega og skældum svolít-
ið á leiðinni út en aldrei skældi hún
amma enda gerði hún ekki slíkt. Þeg-
ar hann dó skældi hún ekki heldur en
svo var henni líka allri lokið. Hún
hafði verið svipt manninum sem bar
fyrir hana bátinn á öxlunum og hún
fengi ekki framar að sjá sólina rísa yf-
ir vatni um vornótt og nú var sólin að
setjast. Hún hrundi til grunna, þessi
sterka kona, og átti afar erfitt í nokk-
ur herrans ár; þegar ég heimsótti
hana einu sinni á sjúkrahús þar sem
hún var að jafna sig hristi hún höfuðið
og sagði undrandi en samt ekki alveg
laus við að brosa að öllu saman:
„Aldrei hélt ég að ég ætti eftir að
enda hér.“ Og auðvitað endaði hún
ekki þar. Til þess var stofninn of
sterkur, harkan frá móður hennar of
mikil, lífsgleðin frá Ísleifi of rík, og
hún náði sér aftur á strik, bjó ein í
íbúðinni þar sem þau höfðu ætlað að
eyða ellinni saman og undi sínum hag
sæmilega þótt mikið vantaði, alltaf
hraust og brátt heyrðist hlátur henn-
ar á ný; lengi var gaman að koma í
heimsókn og ekki síst þegar ég fór að
geta komið með barnabarnabarn í
farangrinum.
Því alltaf fjölgaði myndunum á
veggnum yfir rúminu hennar. Í nokk-
ur ár fylgdi hún mér á frumsýningar í
leikhúsinu og naut þess út í æsar og
gaman fyrir mig að hafa með mér
svona fína Reykjavíkurdömu; það var
helst að mér þætti óþægilegt hversu
þakklát hún var og hversu ófeimin
hún var við að segja mér það; ég
vandist því aldrei alveg að ég gæti
hugsanlega gert eitthvað sem amma
Elísabet yrði mér þakklát fyrir, ann-
að en að vera til og gera engan skand-
al, þótt hún væri að sönnu löngu hætt
að kippa sér að ráði upp við marg-
vísleg furðuverk sem afkomendur
hennar tóku upp á; allt var þetta
ágætis fólk.
Svo fór heilsunni að hraka, smátt
og smátt, aftur varð lífið dálítið erfitt,
uns hún komst á hjúkrunarheimilið
Eir fyrir þó nokkrum árum og undi
þar hag sínum vel þótt líðanin væri
upp og ofan undir það síðasta og
stundum virtist hún bara bíða eftir að
fá að kveðja, en alltaf reis hún upp
aftur og leit í kringum sig, sá mynd-
irnar á veggnum sem höfðu fylgt
henni og sá að það var ekki til einskis
unnið. Undanfarin misseri kom ég
náttúrlega alltof sjaldan að finna
hana og síðast þegar ég kom svaf
hún; það er mér þó satt að segja ein-
kennilega mikils virði að hafa getað
glatt hana undir lokin með því að
skíra fyrir rúmum tveimur árum lít-
inn pilt nafni Ísleifs föður hennar sem
á sínum tíma kenndi henni að þrátt
fyrir allt þá er lífið gott.
Og nú hvíldin.
Illugi Jökulsson.
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. NÓVEMBER 2001 43
✝ Helga Ólafsdóttirfæddist á Eyri í
Svínadal 24. janúar
1913. Hún lést á Elli-
og hjúkrunarheim-
ilinu Grund 17. nóv-
ember síðastliðinn.
Foreldrar Helgu
voru Þuríður Gísla-
dóttir og Ólafur
Ólafsson, bóndi á
Eyri í Svínadal.
Systkini Helgu voru:
Jónína, f. 23. maí
1900, Ólafur, f. 24.
desember 1901, Guð-
rún, f. 9. maí 1903,
Guðlaug, f. 18 apríl 1905, Jón-
mundur, f. 26. marz 1906, Þórunn,
f. 17. apríl 1908, Sigurður, f. 26.
ágúst 1910, og Gísli, f. 14. sept-
ember 1911.
Eiginmaður Helgu var Gunnar
Sigurgeirsson, starfsmaður Flug-
leiða, f. að Hömlu-
holti á Snæfellsnesi
31. maí 1912, d. 24.
janúar 1994. Helga
og Gunnar voru
barnlaus en fyrir átti
Gunnar dótturina
Gunnhildi Gunnars-
dóttur sem gift er
Magnúsi Gunnars-
syni.
Helga vann mest-
an hluta starfsævi
sinnar hjá Slátur-
félagi Suðurlands.
Þau Helga og Gunn-
ar bjuggu flest sín
búskaparár í Heiðargerði 49, en
fluttust síðar á Grandaveg 47. Síð-
ustu árin bjó Helga á Elli- og
hjúkrunarheimilinu Grund.
Útför Helgu fer fram frá Foss-
vogskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Í dag kveðjum við Helgu Ólafsdótt-
ir hinstu kveðju. Helga var fulltrúi
þeirrar kynslóðar sem með vinnu
sinni og þrautseigju byggði þetta
land í kyrrþey. Helga starfaði mestan
hluta sinnar starfsævi hjá Slátur-
félagi Suðurlands. Hún giftist Gunn-
ari Sigurgeirssyni starfsmanni Flug-
félags Íslands og seinna Flugleiða og
bjuggu þau flest sín búskaparár að
Heiðargerði 49. Ég varð þeirrar
ánægju aðnjótandi að hitta Helgu
þegar ég kynntist Gunnhildi dóttur
Gunnars. Það eru því nær 40 ár sem
við Helga áttum samleið. Minning-
arnar tengjast eðlilega mest heim-
sóknum okkar til Gunnars og Helgu í
Heiðargerði 49. Þar var jafnan gest-
kvæmt og Helga tók höfðinglega á
móti þeim sem komu í heimsókn. Hún
var gestrisin að hætti síns tíma, hin
örláta húsmóðir, þar sem aldrei var
skortur á veislumat eða ljúffengum
tertum. Það var oft fjörug skoðana-
skipti yfir kaffibollanum í Heiðar-
gerðinu, því ekki voru allir nauðsyn-
lega sammála.
Þegar við Gunnhildur eignuðumst
börnin okkar Heiðu og Gunnar áttu
þau alla tíð skjól í Heiðargerðinu.
Helga umvafði þau hlýju og ástúð og
verður alltaf í þeirra huga amma í
Heiðargerði. Nú er komið að leiðar-
lokum. Eg vildi því þakka fyrir allar
góðu stundirnar, alla kaffibollana og
brauðterturnar, sem alltaf voru sér-
staklega helgaðar undirrituðum. Ég
er þess fullviss að Helga hefur í dag
fundið Gunnar sinn, sem hún saknaði
svo mikið.
Fyrir allmörgum árum seldu þau
Gunnar Heiðargerðið og fluttust að
Grandavegi 47 í íbúðir eldri borgara.
Gunnar dó fyrir 7 árum og bjó Helga
fyrst um sinn í íbúð þeirra á Granda-
vegi en fluttist fyrir 4 árum á Elli- og
hjúkrunarheimilið Grund, þar sem
hún naut frábærrar aðhlynningar
starfsfólks heimilisins. Er því hér
þakkað það góða starf.
Magnús Gunnarsson.
Það er skrítið að hugsa til alls þess
fróðleiks sem glatast þegar mann-
eskja deyr, öll sú kunnátta sem safn-
ast hefur saman á heilli mannsævi
horfin. Amma Helga var sérfræðing-
ur í kökubakstri. Hvort sem var virk-
ur dagur, jól eða páskar svignuðu
borðin hennar undan gómsætum
hnallþórum og brauðtertum. Amma
sá ekki einungis fyrir því að gestir og
gangandi fengju sitt heldur var ekki
sá smáfugl eða villiköttur sem fór
svangur úr garðinum hennar ömmu.
Garðurinn í Heiðargerðinu var mikill
ævintýraheimur. Grasið var svo fullt
af mosa að það var eins og dúnsæng,
sem við systkinin veltum okkur í
þangað til amma sannfærði okkur um
að við fengjum garnaflækju. Amma
eyddi miklum tíma í að sinna garð-
inum, klippa og vökva og nota alls-
konar töfralyf á allan mosann. Á
haustin hjálpuðum við til með kart-
öfluuppskeruna og tíndum okkar eig-
ið smælki í poka. Á veturna virkuðu
kökuformin hennar ömmu svo sem fí-
nusu snjóþotur úti og alltaf var gott
að koma inn og fá sér eitthvað gott í
gogginn. Á vetrarkvöldum kenndi
amma okkur líka spilagaldra og var
snillingur í að láta spil hverfa í gegn-
um borðið, okkur til mikillar furðu.
Síðustu ár, eftir að afi dó, var
amma veik og dvaldi á Grund. Þar
hefur hún verið vinsæl hjá langömm-
ustrákunum sínum fyrir rauðan
brjóstsykur sem hún hefur alltaf veitt
vel af.
Blessuð sé minning hennar.
Gunnar K. Magnússon og
Aðalheiður Magnúsdóttir.
HELGA
ÓLAFSDÓTTIR
9 
&  :
$(()
D ,#+

#* 
&
.
#* 
& ,E
 
$ 

 
!


 $
3 
:


/001
#&
 
&"
 -,+  

.#.
-,+ &"

,
90
1
 

7
 -,+ %
,


  ') :
 '



'


 
"


5 3$

 
 !


 $


3 $
:
+
 

/*
.1"
.

,
+
" &"
%


 



   


 
 

2 '/

 *F
  ! 
 
$ 

 
;
 $
 
.


/001
< 



 

3


 $


#



=
$

 
) 
' 
>



" % 
&"

/
,
 ."  &%G
,#.
/%2,
. &"
 1

&
C 

1"
2,
. 
" ,1%1
& &"

,9
90

7
 % .* & 
.* &
/
  &&)," &"
%
? 
3 

 
3 





(

# #

 

(

   
 

  
 

- /%
) 

$((
1 
9
 
7"? ,%

" %-
+ 



"   -
,
C("* &"


#&
%
"  &"
 1

: 
,
%
"  &"
 .-% .* & 

" 
*

"   !
?? 

&! 

"  &"




 
* & 
-
+ /%
"   .#.
%5
&"


&! /0
,
*
&"
 !  
, 
9
90
 ,9
9
90
%
;$  
3 
& 

 
3




 

(

# #

 

(+


 




  4;1
2$)-




& ?#


:.
,
&@%
5'
 
3 


 


+
 

 

;  

 

 

 

!



#$(   &
) 

7


" 
 
.  , &"

.
+ .4
&"


&

 . %
? 
3 
" 



(

# # 
 

( 4
$6
4
)
$((
H ,0 
6 
.%
:
.
 
"# 
,

" 
,
.
&"


,
!.

"# &"
  7
  
2,,"
"#  &!  

&"

.* &

"# 
7
 
"# 
    9
90
 ,9
9
90
%
9 

 & 



 7I)
)(  
$ 

 
# 
 $
 
.


/001
J 
# , ! 
"1"
.


##?8
# ,

#
4,+ 
# ,
H##
K&
# ,
&! # ! &"
%