Morgunblaðið - 04.01.2002, Blaðsíða 48

MINNINGAR
48 FÖSTUDAGUR 4. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Jóhann GunnarStefánsson fædd-
ist á Hvammstanga
21. júlí 1908. Hann
lést á hjúkrunarheim-
ilinu Skjóli 23. desem-
ber síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Stefán Sveinsson,
kennari og verkstjóri,
f. á Neðri-Rauðalæk í
Þelamörk í Eyjafjarð-
arsýslu 23.1. 1881, d.
9.8. 1930, og Rann-
veig Ólafsdóttir hús-
móðir, f. á Torfastöð-
um í Jökulsárhlíð í
N-Múlasýslu 11.2. 1882, d. 12.11.
1956. Systkin Jóhanns Gunnars
eru Guðbjörg bókari, f. 11.10.
1911, Ólafur verslunarmaður, f.
1.4. 1913, d. 26.12. 1991, Björn
verslunarmaður, f. 4.7. 1915, d.
28.6. 1963, Sigrún, f. 10.10. 1917, d.
7.1. 1918, Sigurður, f. 25.2. 1922, d.
2.12. 1925, Sveinn bifreiðastjóri f.
9.9. 1919, d. 3.3. 1982, Soffía
íþróttakennari, f. 1.5. 1924, og
Hermann Ragnar danskennari, f.
11.7. 1927, d. 10.6. 1997. Jóhann
Gunnar kvæntist 9. maí 1931 Láru
Jóhannsdóttur, f. 23.9. 1910, d.
19.2. 1973. Foreldrar hennar voru
hjónin Jóhann Eyjólfsson, alþing-
ismaður og bóndi frá Sveinatungu
í Norðurárdal, f. 13.1. 1862, d.
21.12. 1951, og Ingibjörg Sigurð-
ardóttir frá Geirmundarbæ á
Akranesi, f. 1.4. 1872, d. 20.2. 1934.
Börn Jóhanns Gunnars og Láru
eru: 1) Stefán fjölskylduráðgjafi, f.
3.8. 1935, var giftur Sveinsínu
Tryggvadóttur, f. 30.11. 1935, d.
19.11. 1987, þau skildu. Börn
þeirra eru Lára,
Fríður Birna og Jó-
hann Gunnar. 2) Ingi-
björg danskennari, f.
23.12. 1940, gift
Helga V. Jónssyni,
hrl. og lögg. endur-
skoðanda, f. 30.5.
1936. Börn þeirra
eru Hanna Lára,
Anna Dóra, Jón Sig-
urður og Halla
María. 3) Jóhann, f.
22.6. 1945, var giftur
Sigríði Sólborgu Eyj-
ólfsdóttur, f. 6.9.
1945, d. 21.3. 1993.
Þau skildu. Dóttir þeirra er Lára.
Dætur Jóhanns og Ástu Vilhjálms-
dóttur eru: Ragnheiður Ásta og
Berglind Elva.
Jóhann Gunnar kvæntist 24.
apríl 1975 Guðrúnu P. Helgadóttur
skólastjóra, f. 19.4. 1922. Börn
hennar eru: Ólafur Oddsson,
menntaskólakennari, maki Dóra
Ingvadóttir, Helgi Jónsson læknir,
maki Kristín Færseth og Jón Jó-
hannes Jónsson læknir, maki Sól-
veig Jakobsdóttir.
Að loknu námi í Verslunarskóla
Íslands hóf Jóhann Gunnar störf
hjá Jes Ziemsen og í framhaldi af
því hjá Hinu íslenska steinolíu-
hlutafélagi og síðar Olíufélaginu
hf. frá stofnun þess. Hann tók við
stöðu framkvæmdastjóra Olíufé-
lagsins hf. hinn 1. janúar 1952 og
gegndi því starfi fram á árið 1978
er hann lét af störfum fyrir aldurs
sakir.
Útför Jóhanns Gunnars fer fram
frá Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Það fennir í fótspor
feðranna.
Svo í heimahaga
sem í hágöngum.
Fljótt í sum
seinna í önnur,
loks í allra eins.
Samt er samfylgd
sumra manna
andblær friðar
án yfirlætis,
áhrif góðvildar,
inntak hamingju
þeim er njóta nær.
(Guðm. Böðvarsson.)
Látinn er maður, sem mér hefur
verið einna kærastur þeirra manna,
sem ég hef verið samferða um æv-
ina, en það er tengdafaðir minn og
vinur, Jóhann Gunnar Stefánsson.
Að morgni Þorláksmessu kvaddi
hann með sömu reisn og einkenndi
allt hans líf.
Það er sama hvar skyggnst er í
líf hans, ætíð blasa við mannkostir
þeir sem hann fékk í vöggugjöf:
prúðmennska, drenglyndi, sam-
viskusemi og góðvild. Þetta eru
kostir sem ég hef kynnst hjá öllum
hans systkinum, enda voru þessir
eiginleikar í heiðri hafðir á æsku-
heimili hans hjá foreldrum þeirra,
þeim Rannveigu og Stefáni kennara
og verkstjóra. Það var mikil sorg
þegar Stefán andaðist aðeins 47 ára
gamall frá konu og 7 börnum og
reyndi þá á styrk og samheldni fjöl-
skyldunnar. Talaði Jóhann Gunnar
oft og af mikilli virðingu um föður
sinn og er ljóst að mikill kærleikur
hefur verið þeirra í milli. Nokkrum
mánuðum eftir lát Stefáns kvæntist
Jóhann Gunnar konuefni sínu Láru.
Stofnuðu þau sitt heimili, þar sem
sömu gildi voru í heiðri höfð.
Heimili Jóhanns Gunnars og
Láru kynntist ég fyrst sem drengur
vegna vinskapar foreldra minna við
þau, og enn betur þegar ég varð
þeirrar gæfu aðnjótandi að kvænast
einkadóttur þeirra. Betri tengdafor-
eldra hefði ég ekki getað fengið og
ótal minningar koma nú upp í hug-
ann. Ógleymanlegar eru t.d. allar
veiði- og sumarbústaðaferðirnar,
sem við Ingibjörg fórum með þeim.
Þá var oft mikið brallað og hlegið
því bæði voru þau einstaklega kát
og skemmtileg. Þá er ekki hægt
annað en að minnast á glæsilegt
heimili þeirra á Sjafnargötu, þar
sem allir voru velkomnir og gest-
risni var í hávegum höfð. Þau lögðu
mikla rækt við fjölskylduna og voru
ætíð boðin og búin að rétta fram
hjálparhönd. Þess nutum við hjónin
oft þegar þau létu sig ekki muna
um að flytja inn á heimili okkar til
að gæta þá ungra barna, er við
þurftum að fara til útlanda. Þetta
var börnum okkar og okkur ómet-
anlegt og aldrei ofþakkað.
Mannkostir Jóhanns Gunnars
fóru ekki framhjá neinum sem hon-
um kynntust. Um það held ég að
allir geti borið, sem til þekkja.
Sjálfur starfaði ég sem ungur mað-
ur hjá Olíufélaginu og síðar í húsi
félagsins við Suðurlandsbraut og
fór þar ekki milli mála hve mikils
trausts og virðingar hann naut
meðal samstarfsmanna sinna.
Síðustu árin dvaldi Jóhann Gunn-
ar á hjúkrunarheimilinu Skjóli, þar
sem hann naut umönnunar starfs-
fólks sem sýndi honum jafnan alúð,
traust og virðingu. Er þessu ágæta
fólki hér þakkað. Á Skjóli sótti Jó-
hann Gunnar messur hjá séra Árna
Bergi, sem hann kallaði jafnan „há-
messu“. Þar naut hann þess að
syngja sálmana, því söngelskur var
hann og kunni flest erindi. Hann
tók líka gjarnan lagið með gestum
sínum, þó sérstaklega Ingibjörgu
og höfðu þau bæði gaman af.
Nú að leiðarlokum kveð ég minn
elskulega tengdaföður með virðingu
og þökk og bið honum guðs bless-
unar.
Seinni konu Jóhanns Gunnars,
Guðrúnu P. Helgadóttur og fjöl-
skyldu hennar sendi ég innilegar
samúðarkveðjur.
Helgi V. Jónsson.
Afi minn.
Sundferðirnar þar sem við feng-
um að hanga um hálsinn á þér og
þú syntir með okkur yfir laugina,
barnamessurnar í Réttarholtsskóla
hjá sr. Ólafi Skúlasyni þar sem við
sungum og fengum biblíumyndir.
Sögurnar af Fóu feykirófu, um
Einbjörn og Tvíbjörn að ná kálf-
inum upp úr dýinu og þær sem þú
bjóst til um þegar ég fæddist.
Kíkirinn á skrifstofunni þar sem
hægt var að sjá yfir flugvöllinn og
enn lengra.
Ferðalögin á R 200 með Spur
Cola í skottinu og jólaboðin.
Þær eru ótal minningarnar, afi
minn, þakka þér fyrir þær.
Fríður Birna.
Þegar ég hugsa til baka um
elskulegan afa minn, Jóhann Gunn-
ar Stefánsson, sem nú er látinn,
koma margar góðar minningar upp
í hugann. Þrátt fyrir það að Jóhann
Gunnar væri ekki blóðskyldur mér,
verður hann alltaf afi Jóhann eða
afi á Aragötunni í minningunni,
enda var hann mér alltaf sem afi,
ákaflega góður við mig og þá, sem
næst mér standa, ekki síst ömmu
mína.
Hann stóð alltaf við bakið á
ömmu og kippti sér ekki upp við
það, þótt hún hefði ýmsar sérstakar
þarfir. Til dæmis man ég þegar þau
fóru til Mallorca fyrir allmörgum
árum. Amma sagðist alls ekki geta
sofið án dúnsængur, og þótt ýmsir
hefðu bent henni á, að hitinn úti
væri svo mikill, að best væri að sofa
með lak, varð henni ekki haggað.
Afa fannst þetta ekkert tiltökumál
þrátt fyrir það, að heila ferðatösku
þyrfti undir sængina, hann hélt á
henni fyrir ömmu.
Afi var ekki síður góður við mig
og okkur frændsystkinin. Ég man,
að við héldum nokkrum sinnum
myndlistarsýningar, þegar við vor-
um yngri, og var afi einn af gest-
unum, sem skoðaði og keypti nokk-
ur verk. Eftir sýninguna kom í ljós,
að listamennirnir voru misvinsælir,
því að enn héngu nokkrar myndir
uppi, en afi sá til þess, að allir lista-
mennirnir sætu við sama borð með
því að kaupa afganginn af mynd-
unum. Myndirnar voru reyndar
ekki rammaðar inn heldur settar
upp í dótaskáp. Þegar næsta mynd-
listarsýning fór fram, hafði sköp-
unargleði listamannanna eitthvað
dofnað, því að myndir af fyrri sýn-
ingu voru hengdar upp aftur. Afi
brosti góðlátlega til okkar og ég er
viss um, að hann tók eftir þessu, en
hann sagði ekki neitt.
Viku fyrir andlát afa fór ég
ásamt föður mínum og ömmu til
hans í heimsókn á Skjól. Þá var
langt síðan ég hafði séð hann síðast,
og maður skynjaði, að líkaminn var
orðinn þreyttur og sjúkur. Afi var
greinilega orðinn gamall. Ég þakka
góðum guði fyrir að hafa gefið mér
að kynnast afa Jóhanni og hans ein-
stöku kostum eins og hógværð,
staðfestu, reglusemi, örlæti og ekki
síst kærleika. Ég óska þess jafn-
framt, að guð gefi ömmu minni og
öðrum vandamönnum styrk í sorg
þeirra. Blessuð sé minning Jóhanns
Gunnars Stefánssonar.
Guðrún Pálína Ólafsdóttir.
Það er margs að minnast, þegar
litið er um öxl allt til ársbyrjunar
1941, er ég fyrst kynntist Jóhanni
Gunnari. Ég hafði sótt um starf á
skrifstofu Hins íslenska steinolíu-
hlutafélags (ESSO), stofnað 1913,
snemma árs 1941og fyrir tilstilli Jó-
hanns Gunnars var ég ráðinn, en
hann var þá skrifstofustjóri félags-
ins. Forstjóri félagsins var Valdi-
mar Hansen, danskættaður ágæt-
ismaður og hafði ég þarna eignast
tvo yfirmenn, sem ég mun ávallt
minnast með þakklæti og virðingu.
Jóhann hóf störf á árinu 1927 hjá
Jes Zimsen sem í millibilsástandi
annaðist umboðið fyrir DDPA þar
til HÍS hóf starfsemi á ný 1930.
HÍS var að langmestu leyti eign
þessa danska olíufélags (DDPA,
síðar Dansk Esso) en vegna styrj-
aldarinnar hafði allt samband við
Danmörku rofnað en Esso Petro-
leum Company Ltd. í London gætti
hagsmuna eiganda öll styrjaldarár-
in. Bæði þessi félög voru dóttur-
félög Standard Oil Company of
New Jersey. Tiltölulega lítil umsvif
áttu sér stað í verslun olíuvara á
þessum árum, bílar fremur fáir í
landinu og togaraflotinn allur kola-
kyntur, vélvæðing landbúnaðarins
tæplega hafin. Framundan var þó
eitt mesta framfara- og umbrota-
skeið þjóðarinnar og má tvímæla-
laust segja að Jóhann Gunnar hafi
lifað tímana tvenna og í marg-
breytilegu umhverfi á löngum og
JÓHANN GUNNAR
STEFÁNSSON



('( 6
!"" A  
)
6
+ *
 


!



+ 
 0
 .&
&&
& A
#7.
'.


&
5
&&
& 3.
(
 &'.

5>0. *
8
&&
#2
&2
&




 
 '   
.( 
"5=4
  B *
C &#

# ##
*  #& 
* #
&'DD
>01 
-9
 : .'


  ;(
 &
<&


+ 
 0
&# 20
#3.

'.

3.

 #*+ *&  * &. && *&
 ,
 *&
( 2
+& *'.
-
BB
= 
# * &'.
 5 &
A ' & * &&

 9 
 

 9  7

6
76

   


 (
 ' (


 
'
<;<, !"" 0+

&
 ) &
.#
2CE5* 2CF

   )  
 #
$%
!-9 
 (
.2 <
(
 



6 , *
1
.&'.
 6

A0
&&
,#&+.&&
 #
1
.&'.
  #

!&1 &

0.&.&&  #
1
 #

'.

&# 20
#.&'.
   &&
.&
)
.&& . &&5
&#'.

2
&2
&#2
&2
&2
&


 &'  
0  ' 
 = 0 

>!#?@3 ?#!!%
'

& 
 
#
,#&+&

## 
     # 
1
 
#)
 &'
12&'

!"" 6*#

&'G

& 

-
,  - &'
&

 9 
 

 9'  7


6
76


& A;
4
*>

 #
#
*

+ (
0
# $'
(* 1 !- 9  !.2
' 5
(

<&
3  -
!

 #
.
<


8<6 
<

 . &&- '.