Morgunblaðið - 04.04.2002, Blaðsíða 39

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 2002 39
✝ Ingiríður Guð-mundsdóttir
fæddist að Leiðólfs-
stöðum í Laxárdal
15. október 1917.
Hún lézt í sjúkrahús-
inu á Akranesi 21.
marz sl. Foreldrar
hennar voru Guð-
mundur Guðbrands-
son, f. 5. ágúst 1886,
d. 4. okt. 1960, og
Sigríður Einarsdótt-
ir, f. 25. maí 1892, d.
18. maí 1982. Ingiríð-
ur átti fjögur systk-
ini; Jófríði, f. 17.
sept. 1913, Kjartan, f. 21. marz
1916, Margréti, f. 16. marz 1922,
og Ragnar, f. 18. ágúst 1929.
Ingiríður giftist 19. des. 1939
Eyjólfi Jónassyni í Sólheimum
Laxárdal (f. 15. marz 1889, d. 19.
des. 1989). Þau eignuðust tvö
börn; Stein, f. 12. ágúst 1939, og
Sigríði Sólborgu, f. 6. sept. 1945,
d. 21. marz 1993. Ingiríður og
Eyjólfur skildu. Börn Steins og
Auðar Skúladóttur, f. 1. nóvem-
ber 1945, eru: Inga Björk, f. 1. júlí
1962, Eyjólfur, f. 4.
maí 1964, Heiðar
Skúli, f. 23. okt.
1968, og Finnur Elí,
f. 20. sept. 1978. Sig-
ríður Sólborg var
tvígift. Hún eignað-
ist Láru, f. 20. nóv.
1964, með Jóhanni
Jóhannssyni, f. 22.
júní 1945, og Elmar,
f. 23. febrúar 1975,
með Freysteini Jó-
hannssyni, f. 25. júní
1946. Barnabarna-
börnin eru 12 tals-
ins.
Eftir að Ingiríður fluttist frá
Laxárdal til Reykjavíkur starfaði
hún m.a. í röska tvo áratugi sem
húsvörður Menntaskólans í
Reykjavík. Þegar hún hætti í MR,
flutti hún í Strandasel 11 í
Reykjavík, en dvaldi síðustu árin
á Dvalarheimili aldraðra í Borg-
arnesi.
Útför Ingiríðar Guðmundsdótt-
ur verður gerð frá Seljakirkju í
Reykjavík í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Þá hefur Inga lokað lífshurðinni á
eftir sér og lét hana falla hljótt að
stöfum, eins og við var að búast hjá
henni.
Þar með lauk hennar lífsgöngu,
sem hófst í Laxárdal vestur. Þær
minningar, sem Inga deildi með mér
um æsku sína, tengdust allar sum-
ardal, þar sem hún var glaðsinna,
söngvin, fjárglögg stelpa á Leiðólfs-
stöðum og lífið var tónleikur, töðu-
angan og töltspor.
Á fremsta bænum í dalnum fann
hún sér mann. Sólheimar báru henni
nafn með rentu lengi vel, en þrátt
fyrir nafnið er það svo þar sem ann-
ars staðar, að maðurinn má hvergi
hvika, ef ský á ekki draga fyrir sólu.
Þau voru enda ólíkrar gerðar; hún
fíngerð og sat lífssöðulinn af prins-
essulegu næmi fyrir öllu í náttúrunni
– hann stórgeðja og vildi allt hvetja
til hamslausra kosta. Þar kom, að
slitnuðu þeir strengir, sem þau höfðu
stillt saman.
Þá flutti Inga suður til Reykjavík-
ur; tók dóttur sína með og fór að
vinna í fiski.
Þegar við Siddý vorum að draga
okkur saman, var Inga húsvörður
Menntaskólans í Reykjavík og bjó í
skólahúsinu.
Því fylgdi meira og minna stöðug-
ur erill allan daginn, öll kvöld og oft
fram á nætur og helgar voru þar eng-
ar undantekningar. Oft spurði ég
tengdamóður mína, hvernig hún gæti
lifað við þennan stanzlausa eril, en
henni fannst ekkert um hann að fást.
Hún taldi það heilagt hlutverk sitt að
standa sig vel í starfi og bregðast
hvorki þeim örlögum, sem leiddu
hana til húsvörzlunnar, né trausti
þeirra manna, sem fólu henni starf-
ann og tryggðu henni þar öryggi.
Skipunarbréfið, undirritað af Gylfa
Þ. Gíslasyni, menntamálaráðherra,
var henni tákn þessa trausts.
Ég ímynda mér, að Inga hefði
aldrei bitið af því brauði, sem menn
treystu henni til að fara með milli
bæja. Hún hefði látið allt yfir sig
ganga fyrr en að bregðast því trausti.
Inga naut samskiptanna við skóla-
fólkið og lét nemendurna halda sér
ungri í anda. Þeir fundu líka til góð-
vildar hennar og gleði og gerðust
henni persónulegir vinir. Eimdi lengi
eftir af þeirri vináttu, þegar Inga
hitti gamla nemendur á förnum vegi,
enda var hún ekki síður mannglögg á
efri árum en fjárglögg í æsku.
En húsvarðarstarfið var slítandi
og það tók bæði á skrokkinn og sál-
ina. Þess vegna kom þar, að Inga
mátti ekki annað en sleppa hendinni
af MR. Þau umskipti voru henni
þung. Viðbrigðin úr fjölmenninu í fá-
mennið voru mikil.
Samskipti okkar Ingu fóru eigin-
lega ekki neitt sérstaklega vel af
stað. Ég held hún hafi framan af
grunað mig um græsku. En þegar
fram í sótti má vera, að hún hafi lagt
þá tilfinningu frá sér og sætzt á, að ég
væri skárri að skömminni til en hún
hugði.
Okkur fór sem stórveldunum, að
við lærðum að virða hvort annað. Á
góðum stundum áttum við það til að
taka lagið saman. Og hlæja. Þá var
gaman. Svo slæddist væntumþykjan
inn í samband okkar einhvers staðar.
Mér varð allavega ómögulegt annað
en að meta þá elsku og umhyggju,
sem hún lagði heimili mínu til.
Því var nú einu sinni þannig farið,
að grunntónn Ingu var elska og um-
hyggja og geð til að gera öðrum gott.
Það stendur nú upp úr.
Ég veit, að það var Ingu þungbært
að horfa upp á einkadóttur sína berj-
ast við MND-sjúkdóminn og bíða á
endanum lægri hlut. Það var hart
stríð og vart bætandi á Ingu þá að
lenda þar í fremstu víglínu. En eng-
inn má sköpum renna. Við, sem vor-
um þarna kvödd til, hlutum öll okkar
sorg og okkar sár. Tíminn á það hins
vegar til að hlaupa undir bagga með
okkur mönnunum, ef við viljum.
Svona eftir á að hyggja finnst mér
sennilegt, að á sinn hátt hafi ekkert
okkar verið meiri einstæðingur eftir
að Siddý fór en Inga.
Augun eru spegill sálarinnar. Sú
glaða og góða sál, sem gisti Ingu, tal-
aði oft í glóð augna hennar. Það mál
gilti líka, þegar harðnaði á lífsdaln-
um. Þessi talandi og tindrandi augu
áttu þær saman mæðgurnar. Nú hafa
þær báðar lagt augun aftur.
Inga kaus að kveðja okkur á vor-
jafndægrum. Hún á nú þá heimkomu,
þar sem enginn má undan líta. En ég
veit, að húsvörður himnaríkis þarf
ekki lengi að lesa í lífsins bók áður en
hann leiðir jarðneskan kollega sinn
inn í fögnuð herra síns.
Inga fær leg við hlið dóttur sinnar í
Gufuneskirkjugarði. Það verður þá
eins og því ber, að á okkar vísu sé
stutt þeirra í millum.
Blessuð sé minning Ingiríðar Guð-
mundsdóttur.
Freysteinn Jóhannsson.
Kveðja frá Menntaskólanum
í Reykjavík
Ingiríður Guðmundsdóttir var
lengi húsvörður Menntaskólans í
Reykjavík. Í skólum eru unnin marg-
vísleg störf auk kennslu og náms og
starf húsvarðar er afar mikilvægt og
vandasamt og í mörg horn að líta.
Ingiríður, sem jafnan var nefnd Inga
í skólanum, var einkar samviskusöm
og traust manneskja í störfum sínum
fyrir hina öldnu menntastofnun. Hún
var einkar ljúf og hlýleg í öllum sam-
skiptum við samstarfsmenn sína í
skólanum, svo og við nemendur hans.
Ungmennum fylgir oft margvís-
legt umstang og jafnvel stundum
ærsl og háreysti. Inga hafði sérstakt
lag á að umgangast æskuna en slíkt
er ekki öllum gefið. Hún tók því jafn-
an vel ef hún var beðin um ýmiss kon-
ar viðvik sem vafalaust hafa verið
þreytandi til lengdar. Inga bjó á
neðstu hæð skólans og fylgdist
grannt með og sá um að skólanum
væri tryggilega lokað að loknum
fundum eða öðrum samkomum.
Það gerði starf Ingu sérstaklega
erfitt að skólinn var sökum þrengsla
starfræktur í ýmsum húsum í Þing-
holtunum auk gamla skólahússins. Af
þeim sökum þurfti Inga að fara á
ýmsa staði til að annast eftirlit með
húsnæði skólans.
Inga var glaðleg í framkomu allri
og af brosi hennar geislaði hjarta-
hlýjan. Návist hennar var þægileg og
kennurum og nemendum var einkar
hlýtt til hennar. Að lokum skal Ingu
þakkað fyrir langa og dygga þjón-
ustu og vel unnin störf í þágu
Menntaskólans í Reykjavík. Syni
hennar og öðrum aðstandendum eru
sendar innilegar samúðarkveðjur.
Yngvi Pétursson.
Ingiríði Guðmundsdóttur, sem
jafnan var kölluð Inga, kynntist ég
fyrst snemma á sjöunda áratug síð-
ustu aldar, er ég var nemandi í
Menntaskólanum í Reykjavík. Á
þeim árum tók ég mikinn þátt í fé-
lagslífi nemenda og átti sæti í ýmsum
stjórnum í skólalífinu. Við þurftum
alloft að leita til hennar Ingu hús-
varðar og biðja hana um ýmiss konar
aðstoð. Hún tók því jafnan vel, en ég
er ekki viss um, að við höfum alltaf
munað eftir því að þakka henni fyrir
hjálpina. Stundum voru haldnir dans-
leikir á Sal skólans og á hinni árlegu
jólagleði skreyttum við allar stofur,
ganga og fleira hátt og lágt með
margvíslegum myndum. Viðfangs-
efnið var eitt árið þjóðsögur, annað
árið norrænar goðasögur, svo að
dæmi séu nefnd.
Aldrei hugsuðum við um það, að
Inga bjó í gamla skólahúsinu og
þessu öllu hefur eflaust fylgt marg-
háttað ónæði og rask fyrir hana. En
hún Inga tók öllu með mikilli ljúf-
mennsku og sérstakri hlýju og var
ævinlega reiðubúin að hjálpa okkur
ungmennunum. Það geta ekki allir
umborið þann hávaða og eril, sem
fylgir ungu fólki og geta um leið
stuðlað að þroska þess. En þessa
hæfileika hafði hún Inga blessunin í
ríkum mæli.
Alllöngu síðar kynntist ég Ingu
betur, er ég gerðist kennari í
Menntaskólanum í Reykjavík. Inga
var ljúfur og góður samstarfsmaður
og sem fyrr var jafnan gott til hennar
að leita. Hún var ætíð reiðubúin til
þess að veita okkur kennurunum að-
stoð í margvíslegum efnum, oft við
erfiðar aðstæður og þrengsli, sem
starfsmenn urðu að búa við. Hún var
glaðsinna og það var einkar ánægju-
legt að umgangast hana.
Lífið var Ingu ekki jafnan auðvelt.
Hún missti dóttur sína eftir löng og
þungbær veikindi. En Inga var heil-
steypt og sterk manneskja og hún
bar vel raunir harðar.
Inga hafði einkar góð áhrif á sam-
starfsmenn sína og það var þrosk-
andi að fá að kynnast henni. Að leið-
arlokum eru henni þökkuð
einstaklega ljúf og góð kynni á liðn-
um árum. – Ég sendi að lokum syni
hennar og öðrum vandamönnum
innilegar samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Ingiríðar Guð-
mundsdóttur.
Ólafur Oddsson.
INGIRÍÐUR
GUÐMUNDSDÓTTIR
✝ Annika Werner-Hällen fæddist í
bænum Partille fyrir
utan Gautaborg 12.
júlí 1945. Hún varð
bráðkvödd á heimili
sínu í Lundi í Sví-
þjóð 15. mars síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru hjónin
Ragnar Werner og
Anna Brandström.
Fjölskyldan flutti
1959 frá Gautaborg
til Malmö þar sem
Annika lauk stúd-
entsprófi árið 1965
frá Källängens läroverk för
flickor í Malmö. Hún nam klass-
ísk fornaldarfræði við Háskólann
í Lundi og tók þátt í fornleifa-
uppgreftrinum í Asine í Grikk-
landi árið 1971. Á árunum 1971
til 1977 vann hún við prófarka-
lestur við dagblaðið Arbetet í
Malmö. Hún hélt síðan áfram
námi við Háskólann í Lundi og
lauk fil. kand. prófi
1981 og fil. mag.
prófi árið eftir. Á
árunum 1983-1990
kenndi hún við
AMU í Furulundi á
Skáni, 1990-1994
við grunnskólann i
Sjöbo og frá 1994 og
til dauðadags við S:t
Petri menntaskól-
ann í Malmö. Hún
giftist Sverker Häll-
en árið 1966, kenn-
ara frá Lundi. Þau
eignuðust þrjú
börn, Jenny, Arvid
og Axel og tvö barnabörn, Fel-
icia og Fredrika, börn Jennyar.
Þau hjónin, Sverker og Annika,
tóku virkan þátt í að aðstoða ís-
lenska námsmenn við sænsku-
nám og fleira um langt árabil en
einkum á níunda áratugnum.
Útför Anniku Werner-Hällen
fer fram frá Dómkirkjunni í
Lundi í dag, 4. apríl.
Ég kynntist fyrst þeim hjónum
Sverker og Anniku Hällen haustið
1984, þá nýfluttur til Lundar í Sví-
þjóð til náms. Háskólinn í Lundi og
fleiri menntastofnanir ráku þá sér-
staka endurmenntunarstofnun sem
bauð m.a. upp á sérstakt sænsk-
unámskeið fyrir Íslendinga í nokk-
ur ár. Hugmyndin var komin frá
Sverker, frétti ég síðar, eftir öðrum
leiðum en frá upphafsmanninum
sjálfum. Námskeiðið var til mikils
gagns fyrir íslenska námsmenn í
Lundi þar sem tungumálið gat vaf-
ist fyrir mönnum og seinkað þeim í
námi. Þar sem tungumálin eru
nokkuð skyld var erfitt að finna
rétta taktinn í venjulegum sænsk-
unámskeiðum fyrir útlendinga sem
oft komu frá gjörólíkum málsvæð-
um. Hinir íslensku nemendur voru
þjálfaðir í tali og sérstaklega í rit-
uðu máli og ekki vanþörf á þar sem
skil á ritgerðum og skýrslum voru
yfirleitt á sænsku en ekki ensku
eins og nú er oftar venjan við há-
skóla samtímans. Óhætt er að segja
að þetta nám hafi oft gert mönnum
kleift að halda áætlun í sínu námi
og ljúka því á tilsettum tíma. Það
var svo í ársbyrjun 1985 að Sverker
kom að máli við mig og vildi að hitt-
umst u.þ.b. einu sinni í viku, töl-
uðum sænsku í hálftíma og síðan ís-
lensku í hálftíma eða svo. Bónin
kom nokkuð flatt upp á mig en að
sjálfsögðu sló ég til og þar með hóf-
ust kynni mín af þessum öndveg-
isshjónum. Við Sverker héldum
þessum sið í mörg ár yfir vetr-
artímann, einnig eftir að ég hafði
lokið námi og var farinn að vinna
við sænska lanbúnaðarháskólann.
Sverker talaði, auk íslensku, fleiri
tungumál en ég hafði tölu á en
hafði sérstakan áhuga á íslensku og
öllu sem íslenskt var. Oft tók Ann-
ika þátt í þessu spjalli. Þau vildu
vita allt um íslenskar kvikmyndir,
bókmenntir, stjórnmál og í raun
hvernig Íslendingar hugsuðu.
Sverker og Annika voru einstak-
lega samrýnd hjón og góðir vinir.
Frá þeim stafaði endalaus vænt-
umþykja og umhyggja fyrir Íslend-
ingum og öllu sem íslenskt var.
Þessi áhugi á Íslandi almennt er í
sjálfu sér ekki einstakur meðal
Svía. Það er gaman að vera Íslend-
ingur í Svíþjóð. Margir Íslendingar
hafa náð langt í starfi sínu á
sænskri grund, ekki síst vegna
þess að Svíar eru ónískir á tæki-
færi fyrir fólk sem vill nýta sér
þau. Það sem var einstakt fyrir
Sverker og Anniku var virðing
þeirra og áhugi fyrir sögu Íslands,
menningu og tungumálinu. Þau
dáðust mikið að íslenskri málstefnu
og hvernig Íslendingar hafa getað
varðveitt eiginleika málsins og nýtt
sér möguleika þess í nýyrðum, bók-
menntasköpun og annarri listsköp-
un. Þau töldu Svía geta lært margt
af okkur í þessum efnum.
Annika var heilsteypt kona,
traustur vinur, töfrandi og glæsi-
leg. Leiftrandi gáfur, skemmtileg-
heit og elskusemi eru nokkur orð
sem koma upp í hugann. Jafnvel
þessi orð verða fátækleg þegar lýsa
á vináttu hennar og Sverker í garð
Íslendinga. Vinnusemi hennar og
samviskusemi var við brugðið og og
Annika hlífði ekki heilsu sinni við
þá vinnu. Sorg aðstandenda hennar
og vina nú er meiri en orð fá lýst. Á
þessum erfiðu tímum hefur Sver-
ker lýst því við mig hvernig hann
leitar skjóls í íslenskri sagnahefð
og örlagatrú. Víst er að þar getum
við orðið að einhverju liði. Íslend-
ingar hafa orðið einum öflugum
liðsmanni fátækari á þessum vor-
dögum. Fyrir hönd fjölskyldu
minnar og í raun allra þeirra Ís-
lendinga sem hafa notið liðsinnis og
vináttu Sverker og Anniku færi ég
Sverker og börnum hans mínar
innilegustu samúðarkveðjur.
...
Þeir svanir flugu
er sólin hneig
og sukku í skóganna
rökkur
og augu brunnu
og úlfur þaut
og ormar kringum
mig smugu.
Í djúpu rjóðri
er reimt og dimmt,
það rýkur hrímþoka
um blómin
og lykur spor alls
sem liðið er
í loðnum myrkheima
gróðri.
Í vængjum felldum
ég vafinn lá,
þær viðjar binda
ekki lengur;
með nýjum styrk
skal ég strengi slá
og stirna langnættið
eldum
uns óskakraftur
minn endurrís
úr ösku ljóðs míns
og hjarta,
úr mistri og sorta
skín svanaflug
og sólin gistir
mig aftur.
(Snorri Hjartarson.)
Sveinn Aðalsteinsson
skólameistari.
ANNIKA
WERNER-HÄLLEN
EIGI minningargrein að birt-
ast á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: Í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. Í mið-
vikudags-, fimmtudags-, föstu-
dags- og laugardagsblað þarf
greinin að berast fyrir hádegi
tveimur virkum dögum fyrir
birtingardag. Berist grein eftir
að skilafrestur er útrunninn
eða eftir að útför hefur farið
fram, er ekki unnt að lofa
ákveðnum birtingardegi. Þar
sem pláss er takmarkað getur
þurft að fresta birtingu greina,
enda þótt þær berist innan hins
tiltekna skilafrests.
Skilafrestur
minning-
argreina