Morgunblaðið - 04.04.2002, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Málþing um færeyska tungu og menningu
Frá stafsetningu
til stöðu dönsku
DAGANA 6.-17. apr-íl verður haldiðmálþing um fær-
eyska tungu og menningu
hér á landi. Þetta er frem-
ur óvenjulegt málþing að
því leyti að það stendur í
allmarga daga. Auður
Hauksdóttir, forstöðu-
maður Stofnunar Vigdísar
Finnbogadóttur í erlend-
um tungumálum, er í for-
svari fyrir málþingið.
Hvert er tilefni mál-
þingsins og á hvers vegum
er það?
„Málþingið er haldið á
vegum Stofnunar Vigdísar
Finnbogadóttur í erlend-
um tungumálum við Há-
skóla Íslands, en nokkrir
fyrirlestranna eru haldnir
í samvinnu við Íslenska
málfræðifélagið, Nafnfræðifélag-
ið, Rannsóknarstofnun KHÍ og
Samtök móðurmálskennara. Mál-
þingið er styrkt af Norrænu ráð-
herranefndinni. Okkur þótti við
hæfi að fyrsta málþingið fjallaði
um tungu og menningu frænda
okkar og granna, Færeyinga.
Færeyska er það mál sem skyld-
ast er íslensku og samskipti þjóð-
anna hafa alltaf verið með ein-
dæmum góð. Miklir umbrota-
tímar eru nú í Færeyjum á öllum
sviðum þjóðlífsins, sem vert er að
gefa gaum. Svo má ekki gleyma
því, að frú Vigdís hefur jafnan
lagt ríka áherslu á að menning
þjóða ræðst ekki af fjölda íbú-
anna og blómlegt menningarlíf
Færeyinga er einmitt gott dæmi
um það.“
Hverjar verða helstu áhersl-
urnar og hvernig verður málþing-
ið byggt upp?
„Alls verða haldnir 5 fyrirlestr-
ar og spannar efni þeirra vítt
svið. Anfinnur Johansen, nafn-
fræðingur, mun fjalla um fær-
eysk mannanöfn, Jógvan Mörk-
öra, dósent við Fróðskaparsetur
Föroya, mun gera grein fyrir
þjóðfélagsþróun í Færeyjum,
Sakaris Svabo Hansen, málfræð-
ingur, fjallar um færeyska staf-
setningu, Vár í Olavsstofu, bók-
menntafræðingur, mun fjalla um
stöðu dönsku og færeysku í
skólakerfinu og loks mun Martin
Næs, landsbókavörður í Færeyj-
um, flytja fyrirlestur um Heine-
sen og Laxness. Fyrirlestur hans
nefnist „Av Varðagötu á Gljúfra-
stein“.
Hver er staða menningar- og
málatengsla Íslendinga og Fær-
eyinga?
„Samstarf Færeyinga og Ís-
lendinga er fjölbreytt, m.a. á sviði
bókmennta, lista og vísinda. Árið
2000 var undirritaður samningur
milli Háskóla Íslands og Fróð-
skaparseturs Föroya um vísinda-
rannsóknir og um árabil hefur
verið starfandi Færeyjanefnd við
heimspekideild háskólans og
samsvarandi nefnd við Fróðskap-
arsetur Föroya. Nefndirnar hafa
staðið fyrir fræðafundum sem
kallaðir hafa verið
„Frændafundir“. Auk
þess á sér stað sam-
vinna á milli íslenskra
og færeyskra fræði-
manna á ýmsum öðr-
um sviðum, t.d. í raunvísindum,
lögfræði og málvísindum. Að und-
anförnu hefur Höskuldur Þráins-
son, prófessor, unnið með þremur
færeyskum málfræðingum að
samningu bókar um færeyskt
mál. Bókin kemur út innan tíðar.
Færeyingar og Íslendingar tala
vestnorræn mál og danska er
kennd sem erlent mál í báðum
löndum. Færeyskir og íslenskir
móðurmálskennarar og dönsku-
kennarar hafa lengi unnið saman,
m.a. á norrænum vettvangi.“
Hvar verður málþingið haldið
og hvenær?
„Alls verða haldnir fimm fyr-
irlestrar á tímabilinu 6. til 17.
apríl. Fyrirlestur Anfinns Johan-
sens verður fluttur í Odda 101
hinn 6. apríl kl. 11-13. Jögvan
Mörköre flytur fyrirlestur sinn á
sama stað 9. apríl kl. 16.15. Fyr-
irlestur Zakaris Svabo Hansens
verður í Lögbergi 201 hinn 10.
apríl kl. 16.15 og Vár í Olavsstofu
verður á sama stað þann 11. apríl
kl. 16.15. Loks verður fyrirlestur
Martins Næs í Hátíðarsal Há-
skóla Íslands 17. apríl kl. 16.15.“
Fyrir hverja er málþingið?
„Málþingið er öllum opið á
meðan húsrúm leyfir. Dagskráin
er fjölbreytt og hún er ekki ein-
ungis ætluð fræðimönnum.“
Eru fordæmi fyrir málþingi af
þessu tagi í Færeyjum eða hér á
landi?
„Árið 1990 var gerður samn-
ingur um rannsóknarsamvinnu
milli heimspekideildar Háskóla
Íslands og Fróðskaparseturs
Færeyja. Frá þeim tíma hafa ver-
ið starfandi nefndir í hvorum há-
skóla fyrir sig, sem hafa annast
þessa samvinnu innan ramma
samningsins. Til þessa hafa þess-
ir aðilar staðið fyrir fjórum ráð-
stefnum, Frændafundum, um ís-
lensk og færeysk málefni. Tvær
hafa verið haldnar í hvoru landi,
hin fyrsta í Reykjavík
1992 og síðan á þriggja
ára fresti. Þrjú ráð-
stefnurit hafa verið
gefin út og unnið er að
útgáfu þess fjórða.
Þorri erindanna hefur verið á
sviði hugvísinda, en nokkur erindi
hafa fjallað um önnur fræðasvið.“
Hvor þjóð ræktar frændskap-
inn betur?
„Ekki treysti ég mér til að
skera úr um það. Hins vegar þarf
enginn að velkjast í vafa um
hvern hug Færeyingar bera til
Íslendinga. Það er gott að vera
Íslendingur í Færeyjum.“
Auður Hauksdóttir
 Auður Hauksdóttir er fædd í
Reykjavík 1950. Hún hefur BA-
próf í dönsku og heimspeki frá
HÍ 1977 og cand.mag. í dönsku
frá Hafnarháskóla 1985. Dokt-
orspróf frá sama skóla 1998.
Kennari við Flensborg 1979-93.
Lektor í dönsku við KHÍ 1995-98,
en frá 1. janúar 1998 lektor í
dönsku við HÍ. Forstöðumaður
Stofnunar Vigdísar Finn-
bogadóttur í erlendum tungu-
málum. Maki er Ingvar J. Rögn-
valdsson, vararíkisskattstjóri, og
eiga þau börnin Kristínu og
Hauk.
Gott að vera
Íslendingur í
Færeyjum
TVÆR rifur komu á skrokk línu-
bátsins Guðbjargar ÍS-46 þegar
hann rakst á hafísskæni skammt út
af Hnífsdal í gærmorgun og flæddi
sjór viðstöðulaust inn í bátinn. Bátn-
um var siglt tafarlaust að bryggju á
Hnífsdal þar sem fyllt var í götin.
Engum varð meint af óhappinu. Haf-
ísinn var glær og þar af leiðandi
illsjáanlegur í sjónum og uppgötvað-
ist of seint. Talsvert er um hafís á
Skutulsfirði allt inn að Ísafjarðar-
höfn.
Guðbjartur Ásgeirsson skipstjóri
og eigandi bátsins telur að rifurnar
séu 10-20 sm langar og giskar á að
báturinn verði frá veiðum í eina viku
á meðan gert verður við hann. Guð-
bjartur var við annan mann um borð.
„Við sáum ekki ísinn nógu snemma,“
sagði Guðbjartur og sagði sjóinn
hafa lekið inn í lúkar.
„Við vorum hálfa mílu frá bryggj-
unni og því vorum við ekki nema 4-5
mínútur í land. Við höfðum samband
við bát sem var stutt á eftir okkur,
aðallega til að hafa hann til taks ef á
þyrfti að halda.“ Guðbjörgin komst
hjálparlaust að bryggju þar sem sjó
var dælt úr bátnum auk þess sem
tveir kafarar frá Slökkviliði Ísafjarð-
arbæjar köfuðu niður að skemmdun-
um og þéttu bátinn áður en honum
var siglt inn til Ísafjarðar í fylgd
björgunarbátsins Gunnars Friðriks-
sonar. Á Ísafirði var báturinn hífður
á land og er gert ráð fyrir vikustoppi.
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Guðbjörg ÍS-46 komst hjálparlaust að bryggju á Hnífsdal þar sem hugað
var að skemmdum. Skipverjunum tveimur varð ekki meint af óhappinu.
Sjór flæddi
inn í bát eft-
ir árekstur
við hafís
SJÖ umsækjendur sóttu um emb-
ætti sóknarprests í Selfosspresta-
kalli, að því er fram kemur á vef
þjóðkirkjunnar, en umsóknarfrestur
rann út daginn fyrir skírdag.
Umsækjendur, í stafrófsröð, eru
Ástríður Helga Sigurðardóttir guð-
fræðingur, sr. Gunnar Björnsson,
Helga Helena Sturlaugsdóttir guð-
fræðingur, sr. Kristinn Ágúst Frið-
finnsson, sr. Skírnir Garðarsson,
Sólveig Jónsdóttir guðfræðingur og
sr. Valdimar Hreiðarsson.
Sjö sóttu um Sel-
fossprestakall
♦ ♦ ♦