Morgunblaðið - 04.04.2002, Blaðsíða 44

MINNINGAR
44 FIMMTUDAGUR 4. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Systir mín elskuleg.
Þegar kemur að
kveðjustund leitar
margt í hugann.
Þó að árafjöldinn segi okkur að
haustinu halli að vetri, finnst okkur
samt að fresturinn hefði mátt vera
lengri. Þú varst mikil baráttukona
og gafst aldrei upp fyrr en að full-
reyndu. Því kom það mér ekki á
óvart er ég talaði við þig í síma viku
fyrir andlát þitt og þú sagðist ætla
að skreppa til Grænlands í sumar
þegar þú færir að hressast.
Hjá því gat ekki farið að slíkri
eldsál sem þér var gefin, fylgdi mikil
athafnasemi og framkvæmdagleði
enda sést það á þeim verkum sem
eftir þig liggja. Ég mun ekki telja
þau hér, enda flest komið fram áður.
Mig langar að segja frá þeim
þætti sem sneri að okkur systkinum
þínum frá bernskudögum.
Þú varst elst og þú varst fyrir-
myndin, fræðarinn og leiðbeinand-
inn ásamt foreldrum okkar. Ég man
allar ferðirnar með þér um æsku-
slóðirnar, sem oft urðu ævintýrum
líkastar þegar frásagnargleði þín
hóf sig á flug.
Heiðin, Laxáin, hólmarnir, engj-
arnar, hvammurinn, alls staðar var
eitthvað að gerast, eða hafði gerst,
eða gæti gerst í framtíðinni.
Ég vil segja að þú hafir verið svo
heppin að alast upp í þeim heimi
sem var, áður en margmiðlunin
helltist yfir veröldina.
Í mínum huga var sá heimur ekki
fátækari en sá sem nú er, bara öðru-
vísi.
Árin liðu og systkinin stefndu
hvert í sína áttina, þá átt sem lífs-
baráttan leiðir hverju sinni.
Hin síðari ár tengdumst við aftur
og áttum margar ánægjustundir
saman.
Við höfðum báðar gaman af tafli,
ættfræði og allskonar grúski, vís-
um,kvæðum og gömlum sögum. Þú
varst óþreytandi að viða að þér fróð-
leik, skrá og skrifa niður.
Við gátum líka hlegið óstöðvandi
að ýmsu sem kitlaði hláturtaug-
arnar.
Þessar stundir okkar eiga eftir að
vera mér dýrmætur sjóður að sækja
í.
Ég veit að þú munt ekki sitja auð-
um höndum í þínum nýja heimi.
Krjúptu að fótum friðarboðans,
fljúgðu á vængjum morgunroðans
meira að starfa guðs um geim.
(Jónas Hallgr.)
Þakka þér allt. Guð blessi þig.
Arndís Steingrímsdóttir.
JÓHANNA Á.
STEINGRÍMSDÓTTIR
✝ Jóhanna Álfheið-ur Steingríms-
dóttir fæddist í Nesi í
Aðaldal 20. ágúst
1920. Hún lést á
heimili dóttur sinnar
í Reykjavík aðfara-
nótt mánudagsins
25. mars og fór útför
hennar fram frá Nes-
kirkju í Aðaldal 30.
mars.
Örfá orð í minningu
elskulegrar systur.
Eldhugi og hetja.
Það eru orðin sem mér
finnst lýsa henni best.
Hún barðist ötullega
fyrir málefnum sem
henni þóttu vera þess
virði, var trú sinni
sannfæringu og lét
ekki aðra hafa áhrif á
skoðanir sínar ef henni
þóttu þær réttari, en
hikaði heldur aldrei við
að breyta þeim ef
henni fannst sanngirni
krefjast þess. Hetju-
lega tók hún áföllum og sorgum lífs-
ins. Aldursmunur okkar var nokkur,
ellefu ár, en eftir að við tvíburasyst-
ur hennar, ég og Arndís, vorum
vaxnar úr grasi, fannst mér hans
aldrei gæta. Hún gat tekið fullan
þátt í unglingaærslum okkar og
leikjum. Hún var mikil útivistar-
manneskja og hafði yndi af að
ferðast. Margar ógleymanlegar
stundir á ég í minningum frá ferðum
okkar saman um heimaland Nes-
bæjanna, sem á svo marga yndis-
fagra staði. Hver frístund var gripin
til að fara austur í eyjarnar í Laxá,
upp í brekkur Hvammsheiðar, aust-
an ár, til berja eða bara til að njóta
fegurðarinnar, dást að gróðrinum og
hlusta á lindirnar niða, eða með
stöng niður á Laxárbakka að reyna
að lokka höfðingja árinnar. Hún var
lífið og sálin í fjallaferðum stórfjöl-
skyldunnar, sem farnar voru nokkr-
um sinnum. Hún undirbjó og skipu-
lagði þessar ferðir af sínum einstaka
eldmóði og þær urðu öllum sem þátt
tóku ógleymanlegar. Sólskinið
fylgdi okkur ævinlega í þessum
ferðum. Þó svo hefði ekki verið,
hefði henni samt tekist að gera þær
bjartar í minningunni. Jóhanna var
minnug á allt það sem hún las eða
heyrði og gædd einstökum frásagn-
arhæfileikum. Minni hennar var
trútt og frásagnargáfan heillandi.
Þessum töfrum miðlaði hún til allra
þeirra sem lásu bækur hennar, eða
hlýddu á útvarpsþætti hennar og
þessarar gáfu hennar nutum við
sem umgengumst hana allt frá
barnsaldri. Við unnum nokkuð sam-
an að undirbúningi og útgáfu á
Heiðmyrkri, ljóðabók Steingríms
föður okkar og fleira slíku tengdu
fjölskyldunni, með henni var gott að
vinna og hún var alltaf eldhuginn í
starfinu. Ég mun ekki tíunda störf
Jóhönnu að félagsmálum, né ritstörf
hennar það munu aðrir gera betur.
Vissulega vann hún á báðum sviðum
góð og mikil störf. Á ritvellinum var
hún jafnvíg á laust og bundið mál.
Hún var kveikjan að stofnun Kveð-
anda, vísnafélags Þingeyinga og for-
maður þess frá stofnun. Enda þótt
bækur hennar flestar séu í lausu
máli, var ljóða- og vísnagerð ekki
síður hennar hjartans mál. Svo
hæfileikarík kona sem Jóhanna hlýt-
ur alltaf að skilja eftir mikla eftirsjá
í huga alls síns samferðafólks á lífs-
leiðinni, þó auðvitað sé söknuðurinn
sárastur þeim sem stóðu henni
næst. En hún skilur einnig eftir
mikla auðlegð í fögrum minningum
frá ógleymanlegum stundum í ná-
vist frásagnarsnillingsins, náttúru-
barnsins og þeirrar hlýju, glaðlyndu
og elskulegu manneskju sem hún
var.
Systir mín elskuleg. Vertu kært
kvödd.
Þín,
Kristbjörg.
Við Jóhanna í Árnesi áttum sam-
eiginlegt áhugamál og merkilegt
samstarf um fimm ára skeið. Hún
var formaður Kvenfélagasambands
Suður-Þingeyinga og þannig einnig í
forsvari fyrir Kvennakórinn Lissý
þau ár sem ég var söngstjóri kórs-
ins.
Jóhanna unni menningu og list-
um. Hún hafði mikinn metnað fyrir
hönd kórsins, sem hún sá bæði sem
sameiningartákn Kvenfélagasam-
bandsins og listrænan vettvang
þingeyskra kvenna. Og söngkonurn-
ar þingeysku, 60 talsins á aldrinum
sautján til rúmlega sjötugs, sungu
bæði í Íslensku óperunni á afmæli
Kvenfélagasambands Íslands, héldu
fyrsta landsmót kvennakóra, fóru til
útlanda í söngferð og tóku upp
geislaplötu; Láttu rætast draum.
Áhugi Jóhönnu og atorka lét
drauma rætast. Ég minnist þess
þegar utanlandsferðin var undirbúin
og hagsýnar húsmæður horfðu á
hátt hótelverð, og Jóhanna sagði:
Konur ferðast ekki svo oft – við
verðum á góðum hótelum.
Ferðin var yndisleg og víst er að
aldrei gleymum við þeim prinsess-
utilfinningum sem hótelin vöktu hjá
okkur.
Það var mér dýrmætt að kynnast
Jóhönnu. Hún var bæði fróð og
skemmtileg og ég dáðist að störfum
hennar í þágu kvenna og menning-
ar.
Með henni er genginn einn af
þingeyskum höfðingjum.
Guð blessi minningu hennar og
styrki alla hennar ástvini.
Margrét Bóasdóttir.
Það fyrsta sem í hug minn kom
þegar ég frétti lát Jóhönnu Stein-
grímsdóttur var hvammurinn henn-
ar við Laxá hjá Nesi, sólbjartur og
fullur af dásamlega vel þroskuðum
berjum þar sem ég fékk að koma
haust eftir haust með vinum og
vandamönnum. Enn ég gleymdi
stundum alveg að tína ber, sat bara
og hlustaði á niðinn í ánni og horfði
á alla litadýrðina, fjöllin, móana og
hraunið en í forgrunni þetta fallega
ræktaða land og myndarleg bænda-
býli.
Ég fann líka hve mikið ég ætti Jó-
hönnu að þakka og hve sterk áhrif
hún hafði haft á sýn mína á lífið og
tilveruna.
Við Jóhanna áttum lengi samleið í
stjórn Kvenfélagasambands Suður-
Þingeyinga og í ýmsum málum
kvenna en vorum ekki alltaf mjög
sáttar við árangurinn í baráttunni.
Efst er mér samt í huga hve þetta
var skemmtilegt og gefandi.
Mér dettur í hug ferð sem við fór-
um í Skagafjörð, Jóhanna, Elín á
Brún og ég á litla rauða bílnum
hennar Elínar. Við lögðum af stað
kl. sjö að morgni, en fundurinn var á
Löngumýri og átti að hefjast kl. tíu.
Við vorum allar eins og vera bar
klæddar í „íslenskan búning“. Þegar
við erum komnar langleiðina er farið
að tala um að þetta verði erfiður
dagur, sitja fyrst í bílnum og svo á
fundi allan daginn. Jóhanna var fljót
að finna ráð: Förum út og liðkum
okkur. Og þarna dönsuðum við á
veginum í Skagafirði þessar virðu-
legu konur að austan hringdans um
„litla rauð“ með tilheyrandi söng og
hlátri og komum svo bráðhressar til
fundar. Þar mættu þær stöllur
kvennagulli, skólabróður þeirra frá
Laugum, sem þeim þótti vera ótrú-
lega gamall að sjá en einhver minnt-
ist nú á hvort þær hefðu nokkuð litið
í spegil nýlega.
Árið 1975 var Kv.s.þ. 70 ára og í
tilefni af því var gefið út afmælisrit
þar sem gömlu handskrifuðu blöðin
voru aðalefnið. Þar var Jóhanna við
ritstjórnina ásamt Kristjönu Árna-
dóttur og Iðunni Steinsdóttur. Þessi
6" 2  2 
 !"
       !"
 

  !"
!
1
%70:2
79 %  C
0" '!)5 +
9"!1 )! ## 
1 )!0"!# !!" 8& &5 *(! ## 
0"!# !!"    5% 
 $0"!# ! ##  *   !"
# 2( 0"!# ! ## 
   "5+
7
   

1

@9-
  %  / %  ) *-!#D.#! ## +
()
 
  !

  #
!
! !
28- E ,79
7:
F  G
9 # * 

"!  !


 
   !
 8
   9%
&:
% 1"! ## 

# # '!!" -!*%  ## 
# '# '!!" -B0 - ## 
9 &5# '! ##  0   &5!!"
7# '!!"
 !#0"!# ! ## 
%  !# '! ##  %!
 !#&'!!"
%& # 0 # '!!"
5"+


  
   !
 

  !
! !
,20:

6:
 * & !(3 
-!* C
3&
    0
   +$ 
  



   !
 ;
 !" 
:%
&
 *D.#! ## 
 3 ! ## 
 1 )!!"
0"( * !!"  !!"
 $ !!"
 !# * ## 

 !#+# H  "(# H 
 *+2 3
)" +" "#"
%5*  !!"
5"5+
, 


 

2
 / %  8


4   +' 


!"
 !
!
!
 .

0.
8
  0
  
 0

    2 

 2!
! 

 !# (!!" 0"&5#  ! ## 

 !# !!"    * ! ## 
(
 !# !!"
 !#$9 ! ## 
# 
 !# ! ## 
 !#(-!"+



    

 
,7%, 6

 "#)$! IJ
3&
     / %   4 0
   + %
  

 
   !

=

  -. !   &&%

&
*-+ !!" 2 %&#

.#*! ## 
-!#&5*! ## 
*$, *! ##  %  0 9"!"+
()
 
  !

  #
!
!  !  !
6
DK *5#IC
* 
'*# ) ( !-!* 
   8<
!   ,
 0
  +%
 4.

"   
) !! &1 ! ## +