Morgunblaðið - 13.04.2002, Blaðsíða 34

UMRÆÐAN
34 LAUGARDAGUR 13. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Á eftirminnilegum
tónleikum Sinfóníu-
hljómsveitar Íslands á
fimmtudagskvöldið,
þar sem Vladimir
Ashkenazy stjórnaði
Draumi Gerontíusar
eftir Edward Elgar,
kom kona til mín og
sagðist þá um daginn
hafa farið með rauðar
rósir á leiði manns síns
vegna þess að fyrr
þennan dag hafði verið
ritað undir samkomu-
lag ríkis og Reykjavík-
urborgar um byggingu
tónlistarhúss og ráð-
stefnumiðstöðvar við
Austurbakka í Reykjavík.
Þetta atvik er til marks um, hve
mörgum er annt um að hér rísi
fullbúið tónlistarhús. Það minnir
einnig á óeigingjarnt starf fjöl-
margra tónlistarunnenda á síðustu
áratugum til að halda hugmyndinni
um húsið á lofti, meðal annars innan
Samtaka um tónlistarhús. Tveir
menn veittu mér sem menntamála-
ráðherra ómetanlega aðstoð í mál-
inu, þeir Stefán Pétur Eggertsson
verkfræðingur og Ólafur B. Thors
forstjóri. Ólafur tók að sér fyrir mín
orð að leiða samninganefndina um
kostnaðarskiptingu milli ríkisins og
Reykjavíkurborgar, en hún lauk far-
sælum störfum með undirritun sam-
komulagsins fimmtudaginn 11. apríl.
Eftir að hafa haft hönd á þessu
máli síðan 1996, er
skýrt í mínum huga, að
næsta skref, fjármögn-
un og framkvæmdir,
hefur verið vel und-
irbúið. Öllum spurn-
ingum hefur verið velt
fyrir sér oftar en einu
sinni, þannig að ekkert
ætti að koma á óvart.
Er brýnt, að vel og
skipulega sé unnið
áfram og innan þess
tímaramma, að einka-
framkvæmdarútboð
verði í lok þessa árs og
framkvæmdir hefjist í
ársbyrjun 2004.
Ekki má slaka á
neinum kröfum vegna hljómburðar í
tónlistarhúsinu, en að ráði Vladimirs
Ashkenazys á sínum tíma óskaði ég
eftir því, að leitað yrði til Artec í
New York, þess fyrirtækis í heim-
inum, sem skarar fram úr við hönn-
un hljómgæða. Síðan höfum við notið
ráðgjafar þess við allan undirbúning
og kröfur vegna hljómburðar.
Á fyrstu stigum málsins átti ég
fundi með erlendum ferðamálasér-
fræðingum, sem lögðu mat á gildi
þess að sameina með þessum hætti
tónlistarhús, ráðstefnumiðstöð og
hótel. Þeir sögðu, að væri staðið
þannig að hönnun tónlistarsalarins,
að hann fullnægði ströngustu kröf-
um, myndi hann ekki síður hafa að-
dráttarafl fyrir ferðamenn til lands-
ins en góð ráðstefnuaðstaða.
Síðan hef ég sannreynt þessi orð
með því að kynna mér aðsókn að söl-
um, sem hafa verið hannaðir af þeim
Artec-mönnum og nefni ég þá hús í
Lathi í Finnlandi, Luzern í Sviss og
Birmingham í Bretlandi. Hvarvetna
hafa hinir einstæðu salir gjörbreytt
viðhorfi fólks langt út fyrir þessi
bæjarfélög á tónlistarflutningi þar
og þeir eru aðdráttarafl fyrir heims-
kunna listamenn og vandláta áheyr-
endur.
Með þeim framkvæmdum, sem nú
hafa verið staðfestar með samningi,
sköpum við nýja vídd í íslensku þjóð-
lífi og styrkjum stöðu Reykjavíkur
sérstaklega sem menningar- og
ferðamannaborgar.
Rauðar rósir vegna
tónlistarhúss
Björn
Bjarnason
Tónlistarhús
Eftir að hafa haft hönd á
þessu máli síðan 1996,
segir Björn Bjarnason,
er skýrt í mínum huga,
að næsta skref, fjár-
mögnun og fram-
kvæmdir, hefur verið
vel undirbúið.
Höfundur skipar 1. sæti á borgar-
stjórnarlista Sjálfstæðisflokksins.
FYRR Á öldum
þóttu sögur og manna-
fundir æðimerkilegir.
Fólk safnaðist saman,
sagði sögur af ferðum
sínum og bar saman
bækur sínar og siði og
lærði hvert af öðru. Þó
voru líklega alltaf ein-
hver veslings grey þar
innan um sem voru lítt
gefin fyrir að opna sig
sérstaklega vegna
feimni. Þessi meinta
þögn þótti líklega gefa
til kynna lítinn áhuga á
mannblendni þessa
fólks, en kenning mín
er sú að svo sé alls ekki
í öllum tilfellum.
Samfélagið hefur í dag úr ótrúleg-
um fjölda mismunandi tjáningar-
miðla að velja, s.s. útvarpi, sjónvarpi,
ráðstefnum, saumaklúbbum svo ein-
ungis brot af þeim sé talið upp. Þess-
ir miðlar koma þó kenningu minni
ekki til hjálpar við rökstuðning, því
glögglega má sjá að til þess að tjá sig
í flestum þessara miðla þarf vissa
persónugerð og jafnvel þjálfun, svo
viðkomandi verði sér nú ekki til
skammar fyrir framan alþjóð. Sá
miðill sem í dag er notaður í síaukn-
um mæli var í upphafi hannaður af
aðilum sem oftast nær hafa verið
nefndir feimnir eða mannfælnir og
þá til samskipta þeirra á milli. Þessi
miðill kallast í dag spjallrásir eða
IRC (Internet Relay Chat). Netið
fer óðum stækkandi með nýrri tækni
og auknum áhuga almennings og
fyrirtækja og hefur uppá að bjóða
gríðarlega stóran heim spjallrása
sem velflestir ef ekki allir tölvunot-
endur heims hafa aðgang að.
Útskýring á þessu fyrirbæri getur
bæði verið æðiflókin og sáraeinföld.
Til að byrja með má segja að spjall-
rásakerfið sé gríðarlega stórt net
sem sér um alþjóðasamskipti fólks af
öllum kynþáttum, þjóðum og menn-
ingu, sem fram fara í nafnleynd ef
fólk óskar þess. Nafnleyndin kemur
öllum til góða að því leyti að allir
byrja jafnir og eru þá ekki dæmdir
nema fyrir hvað þeir segja þarna
inni. Nú er þó svo komið að í dag eru
um 3-5 þúsund Íslendingar sem nýta
sér spjallrásir til skoðanaskipta við
fólk af öllu tagi og þá undir vissu
gælunafni sem þeir kjósa sér. Um-
hverfið er mismunandi og getur
spjall farið fram bæði í einrúmi, þ.e.
tveir einstaklingar að spjalla sín á
milli og svo eru spjallrásir í boði af
öllu mögulegu tagi og skiptast þá
iðulega eftir áhugamálum og stað-
setningu. Á hverri rás fyrir sig eru
stjórnendur sem hafa auga með rás-
inni og hafa þá réttindi til að vísa
þeim aðilum út er ekki þykja æski-
legir á viðkomandi rás. Íslendingar
hafa stofnað þónokkuð margar rásir
og virðast vera nokkuð hátt hlutfall
þeirra sem netspjallið stunda miðað
við höfðatölu eins og svo oft er nefnt.
Þar á meðal er ein stærsta rás Ís-
lendinga, #Iceland, sem stjórnað er
af Félagi íslenskra ircara, en félagið
stendur fyrir inntöku stjórnenda og
viðhalds á rásinni. Rásin hefur
stækkað svo ört síðustu ár, að í dag
mæla stjórnendur að gróflega 2.500
til 3.000 manns fari þarna inn að
meðaltali á sólarhring.
Þessi gífurlega umferð hefur orðið
til þess að hlutverk stjórnenda hefur
orðið margþættara og sömuleiðis
erfiðara viðureignar, þó svo að um
vana menn sé að ræða. Mikið virðist
bera á því að foreldrar láti börn sín
afskiptalaus við tölvuna og leyfi þeim
að vafra um á netinu að vild. Stendur
til boða hjá vissum internetþjónustu-
aðilum að kaupa læsingu á vefefni
sem ekki er ætlað börnum, s.s. klám-
og ofbeldisefni af öllu tagi. Stað-
reyndin er þó alltaf sú að í stafræna
heiminum tekst alltaf að finna ein-
hverja leið. Þetta efni er auðvelt að
nálgast á hinum og
þessum spjallrásum, þó
svo reynt sé að hindra
slíkt á þeim rásum er
þykja frekar opinberar
og miðaðar að öllum
aldurshópum, svo sem
#Iceland, sem áður var
nefnd. Hin opinbera
rás IsIRCs er mjög
vinsæl meðal ungs
fólks sem langar að
viðra skoðanir sínar og
kynnast fólki á svipuð-
um aldri og ræða við-
burði og áhugamál sín
á sameiginlegum vett-
vangi. Eins og áður
sagði er mikil umferð
um rásina. Sumir líta við og spjalla
við vini sína og kunningja, aðrir eru í
leit að hjálp við allt milli himins og
jarðar og enn fleiri eru að kynnast
nýju fólki, eignast vini og jafnvel
leita sér að ástinni sem sögð er leyn-
ast alls staðar. Þegar svo stór hópur
fólks kemur saman (jafnan 300-400
manns inni á rásinni hverju sinni)
þarf reglur og skipulag svo allt fari
ekki í bál og brand, því fólk er jú eins
misjafnt og það er margt og hegða
því ekki allir sér eins og skyldi.
IsIRC er nokkurs konar sjálf-
boðastarf sem þó krefst þess að með-
limir félagsins séu reiðubúnir að
sinna þeim skyldum sem lýtur að eft-
irliti með börnum og unglingum á
rásinni ásamt samvinnu við stjórn-
endur annarra rása. Þetta kostar fé-
lagsmenn IsIRC mikla vinnu og til
að anna þessu starfi sem hefur ávallt
verið og verður enn sjálfboðastarf
samfara áhugamáli meðlima félags-
ins þarf vefþjón, aðgang að svæðum
víðs vegar um heiminn þar sem
keyrður er hugbúnaður til að halda
stöðugleika og loks umfjöllun og við-
urkenningu til meðlima félagsins
fyrir það viðamikla starf að stýra
nokkurs konar dagheimili og það án
launa.
Sem mikill áhugamaður um spjall-
rásir og hlutverk þeirra í lífi unga
fólksins skal því komið á framfæri að
til þess að halda áfram að þjónusta
þessa rás er IsIRC nú fyrst allra að
bjóða uppá möguleika fyrir fyrirtæki
sem vilja höfða til fólks á aldrinum
12-22 ára að nálgast þennan hóp net-
verja. Þessi miðill hentar vel til
kynningar á vörum og þjónustu sem
stuðlar að frekari raf- og tæknivæð-
ingu unga fólksins sem er sífellt að
færast í aukana. Þá skal þess einnig
getið að um endalausa möguleika er
að ræða varðandi kynningar á vörum
og þjónustu auk þess sem þetta
þekkist ekki hér á landi fyrr en nú.
Umferð notenda er mikil og tiltölu-
lega auðveldara að nálgast fólk á
þessum miðli en á hefðbundnum vef-
síðum. Notandinn verður jú að skoða
vefsíðuna sérstaklega til að koma
auga á auglýsinguna. Þegar spjall-
rásir hins vegar eru mörgum áhuga-
mál og rásir eins og #Iceland fast-
astaður fólks, er mun áreiðanlegri
ályktun að fólk muni taka eftir þess-
um skilaboðum.
Vettvangur
feiminna,
víðátta vina
Finnbogi Ásgeir
Finnbogason
Höfundur er í Félagi íslenskra
Ircara, www.isirc.is.
Netspjall
Tiltölulega auðveldara,
segir Finnbogi Ásgeir
Finnbogason, er að
nálgast fólk á þessum
miðli en á hefðbundnum
vefsíðum.
Meira á mbl.is/Aðsendar greinar
ER Ómar Ragnars-
son kominn í heilagt
stríð gegn Austfirð-
ingum eða er hann
óháður fréttamaður?
Ég var að hlusta á
fréttirnar um daginn
og þá kom afskaplega
jákvæð frétt sem Óm-
ar Ragnarsson flutti
um að reisa ætti stál-
verksmiðju á Suður-
nesjunum, nánar til-
tekið í Helguvík.
Fréttin var varla
byrjuð þegar hann fór
að blanda fyrirhug-
aðri álverksmiðju við
Reyðarfjörð inn í
fréttina og bera saman orkueyðslu
á þessum verksmiðjum, viðkom-
andi verksmiðja við Helguvík
eyddi nánast engri orku en álverk-
smiðjan eyddi margfalt meiri orku.
Ég spyr: Hvað kom orkueyðsla
álvers við Reyðarfjörð þessari
frétt við?
Ég spyr líka: Er neikvætt að
selja umhverfisvæna
raforku og skapa
þannig útflutnings-
tekjur?
Ef hinn hlutdrægi
fréttamaður hefði nú
látið staðar numið í
áróðrinum gagnvart
stóriðju við Reyðar-
fjörð hefði ég ekki
nennt að skrifa þessa
grein og látið duga að
rövla yfir þessu heima
í stofu. Nei hann
þurfti þá að hafa orð á
því hversu góð hafn-
araðstaðan er í
Helguvík sem jafn-
framt er jákvætt en
bætti síðan við að dýpi væri ekki
nægjanlegt í Eyjafirði og Reyð-
arfirði þannig að þau skip sem
hugsanlega kæmu með aðföng til
og frá verksmiðjunni kæmust ekki
þar inn eða þannig skildi ég hinn
hlutdræga Ómar Ragnarsson. Ég
spyr: Af hverju var maðurinn að
bæta þessu við fréttina?
Mig langar að benda lesendum á
að dýpi í Reyðarfirði og sennilega
Eyjafirði líka er með því besta
sem gerist á landinu en í tengslum
við fyrirhugað álver við Reyðar-
fjörð var gert hættumat (nýjasta
tískuorðið á Íslandi í dag, en eins
og menn kannski vita er gert
hættumat fyrir nánast allt þó eng-
in sé hættan). Út úr því kom að
stærstu skip ættu mjög auðvelt
með að athafna sig í firðinum.
Er ekki kominn tími til að gefa
mönnum frí sem misnota svona að-
stöðu sína sem fréttamenn?
Heilagt stríð
Andrés
Elísson
Fréttaflutningur
Af hverju, spyr Andrés
Elísson, var Ómar að
bæta þessu við fréttina?
Höfundur er bæjarfulltrúi D-listans
í Fjarðabyggð.
ÞEGAR Ásdís Halla
Bragadóttir var ráðin
bæjarstjóri í Garðabæ í
október 2000 gerði
Laufey Jóhannsdóttir
forseti bæjarstjórnar
upp á sitt einsdæmi
ráðningarsamning við
hana. Í 54. gr. sveitar-
stjórnarlaga (45/1998)
er kveðið á um að sveit-
arstjórn skuli skuli
gera skriflegan ráðn-
ingarsamning við fram-
kvæmdastjóra sveitar-
félags þar sem
starfskjör skulu ákveð-
in.
Ráðningnarsamn-
ingurinn við Ásdísi Höllu var hins
vegar ekki lagður fram
til samþykktar í bæjar-
stjórn eins og lög kveða
á um. Bæjarstjóri
Garðabæjar þiggur í
laun fyrir störf sín
hærri greiðslur en bæj-
ar- og borgarstjórar
stóru sveitarfélaganna
á höfuðborgarsvæðinu.
Hinar háu launa-
greiðslur til bæjar-
stjórans eru eðlilega
feimnismál, en réttlæt-
ir alls ekki að ráðning-
arsamningur sé læstur
ofan í skúffu án þess að
bæjarstjórn fjalli um
hann eins og skýrt er
kveðið á um í lögum. Stjórnsýsla
Sjálfstæðisflokksins í Garðabæ verð-
ur æ meira íhugunarefni eftir 36 ára
samfelldan valdatíma flokksins í
Garðabæ.
Óeðlileg stjórnsýsla
Einar
Sveinbjörnsson
Garðabær
Hinar háu launa-
greiðslur til bæjarstjór-
ans, segir Einar Svein-
björnsson, eru eðlilega
feimnismál.
Höfundur er bæjarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins.