Morgunblaðið - 08.09.2002, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 SUNNUDAGUR 8. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Halldóra Sigríð-ur Gísladóttir
fæddist 27. október
1910 í Bolungarvík.
Hún andaðist á Dval-
arheimili aldraðra í
Borgarnesi 30. ágúst
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Gísli
Jónsson sjómaður og
Elísabet Guðmunds-
dóttir verkakona.
Þrjú alsystkini henn-
ar og fimm hálfsystk-
ini náðu fullorðins-
aldri og eiga þau
marga afkomendur.
Árið 1939 giftist Halldóra Sigurði
Sveinssyni, bónda á Sleggjulæk í
Borgarfirði. Börn Halldóru eru: 1)
Kristín Elísabet Þórarinsdóttir
Mäntylä, f. 18.8. 1936, maki Jyrki
Mäntylä, f. 12.7. 1936, d. 18.4.
1972. Sonur þeirra er Einar Olavi,
f. 24.8. 1963, kvæntur Sigríði Val-
geirsdóttur, f. 7.8. 1964, þau eiga
þrjú börn. 2) Arndís Sigurðardótt-
ir, f. 26.4. 1940, maki Hafliði Guð-
mundsson, f. 28.10.
1941. Synir þeirra
eru Sigurður, f. 1.10.
1971, giftur Matt-
hildi Hannesdóttur,
f. 24.4. 1971, þau
eiga tvö börn og
Arnar, f. 23. 5. 1977.
3) Einar Sigurðsson,
f. 18. 9. 1942, d. 8.11.
1967, maki Selma
Ólafsdóttir, f. 16.6.
1940. 4) Gísli Sig-
urðsson, f. 10.1.
1950.
Halldóra ólst upp í
Bolungarvík til
fermingaraldurs. Var eftir það í
vist á Ísafirði og í Reykjavík. Bjó
með manni sínum á Sleggjulæk
frá 1939 meðan hann lifði en flutti
síðan í Borgarnes 1988 og var síð-
ustu árin á Dvalarheimili aldraðra
í Borgarnesi.
Útför Halldóru verður gerð frá
Reykholtskirkju á morgun, mánu-
daginn 9. september og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Orð mega sín lítils, hvað þá að
greinarstúfur geti gert svo góðri og
hjartahlýrri manneskju skil sem
ömmu Dóru. Margar ánægjustundir
rifjast upp og í rauninni koma ekki
aðrar en ánægjulegar minningar
upp í hugann. Sem barn og ungling-
ur var ég öllum stundum, bæði um
helgar og í skólaleyfum í sveitasæl-
unni á Sleggjulæk. Það var ómetan-
legt fyrir ungling að fá útrás í úti-
vinnu og verða þess áskynja að hann
hefði hlutverki að gegna í því mikla
gangverki sem blandaður búskapur
og fjölsótt sveitaheimili er. Það var
ekki ónýtt að læra til útiverka undir
handleiðslu Sigurðar afa og Gísla
frænda, báðir vandvirkir hagleiks-
menn og vinnusamir. Þá var ávallt
gott að koma inn í bæ þar sem alltaf
var heitt á könnunni og eitthvað gott
á boðstólum. Voru afföllin ekki alltaf
lítil á kleinudeiginu hennar ömmu
eða nýbökuðum kleinunum. Yfir
ömmu var einhver ró og ára sem
gerði það svo þægilegt að umgang-
ast hana, það var sama á hverju gekk
í ærslum og vinnu, alltaf gat æðru-
leysi ömmu Dóru komið hlutum í
jafnvægi með nærverunni einni sam-
an. Það var helst að það gæti hvesst
svolítið ef við krakkarnir gerðumst
full aðgangshörð við þau kynstur af
ómótstæðilegum smákökum sem
amma Dóra bakaði fyrir jólin og
reyndi eftir megni að fela, þekkjandi
sitt heimafólk. Amma Dóra var
óhörðnuðum unglingi sem heima-
höfn fyrir bátskel, veitandi skilyrð-
islaust skjól og hlýju, og fyrir það er
ég óendanlega þakklátur. Árin á
Sleggjulæk voru mótunarár í mínu
lífi og það var mikil gæfa að hafa
heiðursfólkið afa Sigurð og ömmu
Dóru sem fyrirmyndir. Ég get ein-
ungis vonað að ég beri gæfu til að
halda í heiðri, og getu til að miðla til
barna minna, þeim gildum mann-
kærleiks og heiðarleika sem þau
heiðurshjón innrættu mér beint eða
óbeint með gjörðum sínum. Ég var
lánsamur að fá tækifæri til að um-
gangast þau í þeim mæli sem raun
var sem unglingur.
Þegar við Sirrý eignuðumst okkar
börn, gátum við glatt ömmu Dóru
með heimsóknum langömmubarna
hennar, þó þær heimsóknir yrðu
aldrei nógu margar enda bjuggum
við um árabil erlendis við nám.
Amma Dóra vakti hjá börnum okkar
sömu öryggis- og hlýjutilfinningu og
hjá mér sem barni, þrátt fyrir að
heilsa hennar væri farin að gefa sig.
Það er mér ómetanlegt að hafa kom-
ið nýverið í heimsókn með Valgeir,
Kristínu og Sigurð litla tæplega eins
árs gamlan, þegar verulega var farið
að draga af ömmu Dóru. – Mér þótti
svo vænt um að fá tækifæri til að
þakka þér, amma mín, alla veitta ást-
úð og hlýju sem gert hafa mig að
betri manni. Þó hún mætti ekki
mæla þá kviknaði ljós í augum henn-
ar þegar hún sá börnin og, eins og
segir í ljóði Jóhanns Jónssonar
Söknuði, „skilningi lostin“ kvaddi
hún börnin með kossi.
Við Sirrý kvöddum þig svo aftur
kvöldið fyrir andlát þitt. Af sama ör-
læti og kærleik og þú miðlaðir öllum
í lífi þínu, leysti Lausnari þinn þig úr
viðjum jarðnesks lífs svo þið Sigurð-
ur afi gætuð átt aftur langþráða end-
urfundi. Minning þín lifir í hjarta
okkar sem eftir erum.
Einar Mäntylä og fjölskylda.
Bærinn Sleggjulækur stendur við
norðanvert Síðufjall í Borgarfirði,
þaðan er fögur fjallasýn og margir
telja að fjallið Baula sé fallegast það-
an séð. Við systurnar vorum svo lán-
samar að dveljast þar í sveit í mörg
ár á sjötta og sjöunda áratugnum og
eigum þaðan okkar bestu æskuminn-
ingar. Húsmóðirin þar, Dóra ömmu-
systir okkar er nú kvödd hinstu
kveðju. Dóra var góðum kostum bú-
in, snyrtileg, létt í spori og glöð í
lund, þannig að öllum leið vel í návist
hennar. Létt var yfir heimilinu og
átti hún ekki minnstan þátt í því.
Húsmóðurstörfin fóru henni einstak-
lega vel úr hendi. Heimilið var mann-
margt og margir áttu athvarf þar,
bæði börn og gamalt fólk. Þegar
gesti bar að garði tók Dóra þeim opn-
um örmum í orðsins fyllstu merk-
ingu. Hún veitti gestum af rausn og
sinnti þeim af hlýju og með gleði.
Dóra skipulagði störf sín vel og
stjórnaði af festu. Hún setti okkur
fyrir hæfileg verkefni, þannig að við
fundum að við höfðum hlutverki að
gegna og að það skipti máli hvernig
verkin væru af hendi leyst. Engum
datt í hug að setjast með óhreinar
hendur við matborðið og hundarnir
voguðu sér ekki lengra en í eldhús-
gættina, þar hringuðu þeir sig niður.
Við fundum að Dóra bar um-
hyggju fyrir okkur. Hún sagði okkur
til um margt og margar ábendingar
hennar eru minnisstæðar svo sem að
sitja ævinlega beinar í baki við mat-
borðið. Það var kátt á Sleggjulæk og
mikið gantast og hlegið. Skammir og
ávítur voru sparaðar en öllu stjórnað
með lagni og góðvild. Alltaf var bak-
að á vissum dögum, þrifið á öðrum og
á þvottadögum breyttist eldhúsið í
þvottahús. Ekkert rafmagn var á
þessum tíma og þar af leiðandi ekki
mikil þægindi fyrir húsmóður á stóru
sveitaheimili. Dóra lét þarfir ann-
arra ganga fyrir sínum. Í því sam-
bandi er minnistætt þegar hún kom
gangandi til okkar langar leiðir út í
flekk með aukahressingu, flösku-
kaffi í ullarsokk handa hinum full-
orðnu, og laumaði þá gjarnan súkku-
laðimola að krökkunum.
Sigurður eiginmaður Halldóru
lést árið 1987, hann var barngóður
og blíðlyndur maður og unni konu
sinni mjög. Í sameiningu sköpuðu
þau snyrtilegt og myndarlegt sveita-
heimili og þann góða heimilisanda
sem okkur er svo minnistæður og
kær. Það var mikið lán að fá að vera
þátttakandi í heimilislífinu á
Sleggjulæk og viljum við þakka
hjartanlega fyrir það.
Börnum og öðrum aðstandendum
vottum við samúð okkar.
Guðrún Kristjónsdóttir og
Linda Rós Kristjónsdóttir.
Og svo kemur nótt.
Svartnættið er eins og svalandi veig,
er sál þín drekkur í einum teyg.
Þreytan breytist í þökk og frið,
þögnin í svæfandi lækjarnið,
haustið í vor...
Hafðu þökk fyrir öll þín spor.
Það besta, sem fellur öðrum í arf,
er endurminning um göfugt starf.
(Davíð Stefánsson frá Fagraskógi.)
Komið er að kveðjustund, stund
þakklætis og trega, tímamótum sem
enginn fær umflúið og fá okkur sem
eftir stöndum til að leiða hugann að
því hvað sú persóna sem við nú
kveðjum, gaf okkur meðan við nut-
um hennar nærveru.
Hversu mörg eru ekki þau börn og
unglingar á Íslandi sem þráðu það
eitt að komast í sveit á sumrin, upp-
lifa þar lífið í vinnu og leik, læra að
umgangast dýrin, kynnast starfi
bóndans og annarra er unnu við að
yrkja jörðina svo allir nytu góðs af
bæði menn og skepnur. Og hversu
stór var ekki sá vinningur að lenda á
góðu heimili, þar sem öllum leið vel.
Tíu ára gamall fór ég til sumar-
dvalar að Sleggjulæk í Stafholts-
tungum, til merkishjónanna Hall-
dóru Sigríðar Gísladóttur, þeirrar er
við kveðjum nú og manns hennar
Sigurðar Sveinssonar sem látinn er
fyrir nokkrum árum. Sumrin liðu eitt
af öðru, við leik, störf og lærdóm því
alltaf var eitthvað nýtt sem maður
hafði ekki upplifað áður.
Margt kemur fram í hugann.
Minningin um gamla bæinn og þá
sem þar áttu heima, fyrir utan sum-
arfólk, gesti og gangandi. Dóra æv-
inlega hlý og góð, samt ákveðin ef á
þurfti að halda, góður uppalandi
okkur krökkunum sem þar dvöldu
sumarlangt. Sigurður með sinni ró
og festu, hagleiksmaður til allra
verka, átti eins sinn sterka þátt í því
andrúmslofti sem á heimilinu ríkti.
Vel var um okkur hugsað í alla staði.
Svo vel að þetta varð mitt annað
heimili, allar frístundir sem gáfust
yfir vetrartímann voru notaðar til að
skreppa upp á Sleggjulæk.
Ekki má gleyma spilamennsk-
unni. Þegar tóm gafst frá önnum var
gripið í spil og þar voru allir gjald-
gengir stórir og smáir. Minningar-
brotin sem koma fram í hugann eru
svo ótal mörg og margvísleg að
endalaust væri hægt að telja fram,
en öll heildin er í huga mér umvafin
hlýju og kærleika þessara hjóna í
minn garð og minnar fjölskyldu. En
maður skynjar enn betur þegar mað-
ur er sjálfur orðinn uppalandi hversu
mikil gjöf það er að kynnast og alast
upp á svona stað. Með þessum örfáu
línum vil ég kveðja þessi heiðurshjón
og þakka gott veganesti sem mér var
gefið þar, og sendi öllum aðstand-
endum innilegar samúðar kveðjur og
biðjum þeim Guðs blessunar.
Kristinn Gunnarsson
og fjölskylda.
HALLDÓRA
SIGRÍÐUR
GÍSLADÓTTIR


 
        
       
        

 


     

 
! 
"#$% &
"' ()  $* 
+"
! 
"#$% &  
, -.%  *%%
+
! 
"#$% *%% /$,!
 0% &
1*
"' 2%3 *%%
# #4 &# # #4 

 









  
    


  



  
   
 

   

!""#$!

%"$




  


  


    

 
  !"

 

   
   





 

    
   !
"#$ %&$
         
  

   
   !  ""
"  ' "()



    

 



   

 
   
   
 






 

  
!"#$$#%
&'%'&%#&'%'&'%'&%!



         

      

  !!
 !!
 

 

 


"     

#   
  
#
$
%  
& 
    
 


'  (       
 
     
    

 ) * # +
#

 $ ,-.-+/.+0,.,,,$
1      
$
 !
 " ! #
     #   $  
  %  #

  &! #  '  (
#) ''
!* *+