Morgunblaðið - 15.12.2004, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 342. TBL. 92. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 15. DESEMBER 2004 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Bakaríin okkar um
land allt eru í sann-
kölluðu hátíðarskapi
alla daga fram að
jólum. Brjótum
brauð um þessi jól!
Brjótum brauð um jólin!
ALLTAF NÝBAKAÐ - ALLTAF FERSKT - ALLTAF LJÚFFENGT
Glitrandi
jólaförðun
Heiðar Jónsson með ráðgjöf um
val á jólailmi og snyrtivörum | 22
Bílar og Íþróttir í dag
Bílar | Bíllinn breytti mannlífinu
Um Costa Rica á
fjórum dögum Íþróttir | Framarar leita liðsstyrks í
Danmörku
Dagur og Alfreð leiða saman hesta sína
IYAD Allawi, forsætisráðherra
Íraks, sagði í gær, að óöldin í landinu
myndi aukast en ekki minnka eftir
þingkosningarnar í næsta mánuði.
Sakaði hann jafnframt Sýrlendinga
um að stöðva ekki straum erlendra
uppreisnarmanna til landsins.
Allawi sagði, að eftir kosningarnar
myndi ástandið í Írak versna enn
vegna þess, að stríðið stæði „á milli
góðs og ills, milli þeirra, sem vilja
tortíma landinu, og þeirra, sem vilja
byggja það upp“.
Að undanförnu hefur árásum held-
ur fækkað, úr 80 í 50 á dag, en Allawi
sagði, að eðli þeirra hefði breyst.
Nú væru efnahagslegar undirstöð-
ur landsins skotmarkið. Nefndi hann
sem dæmi árásir á olíu- og rafmagns-
mannvirki en vegna þeirra var raf-
magnslaust um allt landið í fyrradag.
Ofbeldið gæti borist
til annarra landa
Gijs de Vries, sem sér um að sam-
ræma baráttuna gegn hryðjuverkum
innan Evrópusambandsins, sagði í
gær, að ungir og róttækir múslímar
frá Evrópu og arabalöndum fengju
hernaðarþjálfun í sérstökum búðum í
Írak. Sagði hann mikilvægast að
leysa deilu Ísraela og Palestínu-
manna. Hún kynti undir hatri og lað-
aði menn til fylgis við hryðjuverka-
menn.
Tilkynnt var í gær, að fækkað yrði
í pólska herliðinu í Írak um miðjan
febrúar næstkomandi. Eru pólsku
hermennirnir nú 2.500 en verða
1.700.
Varað við
aukinni
óöld í Írak
Bagdad. AP, AFP.
SIMONE Clarke, sem fer með hlutverk álfameyjar í Hnotubrjótnum, er að
laga böndin á öðrum skónum um leið og hún gjóar augunum upp á lífvörð-
inn við Buckinghamhöll. Hann lætur sér þó hvergi bregða en inni fyrir stóð
yfir veisla sem Andrés prins og hertogi af Jórvík hélt listafólkinu.
Reuters
Álfamærin og lífvörðurinn
ÁTJÁN kíló af sælgæti, 114 lítrar af
gosi og 16 kíló af pitsu. Þetta er það,
sem norsk börn láta ofan í sig á ári
hverju að meðaltali. Kemur þetta
fram í nýrri könnun sem vakið hefur
athygli í Noregi, en hún sýnir að
sykurneysla barna og unglinga er
helmingi meiri en talið er að hún
megi mest vera. Kom þetta fram á
fréttavef Aftenposten í gær.
Sykurinn fær unga fólkið aðallega
úr sælgæti og gosi en vitað er að
hann veldur ekki aðeins tann-
skemmdum og offitu, heldur getur
hann aukið líkur á sykursýki
snemma á lífsleiðinni. Læknar og
hollustufræðingar segja að hér áður
hafi óhollustan verið mest um helgar
en nú sé hún stunduð alla daga vik-
unnar. Skera verði upp herör gegn
henni og meðal annars með því að
hækka verð á gosdrykkjum.
Sykurátið veldur
áhyggjum
YFIR tuttugu tonn af mjög hættulegri og ætandi
saltsýru eru vikulega flutt landleiðina milli Reykja-
víkur og Siglufjarðar. Efnið notar rækjuskelverk-
smiðjan Primex ehf. til sérhæfðar framleiðslu sinn-
ar á kítíni. Efnið var áður flutt með skipi, en eftir að
strandsiglingar Eimskips lögðust af 1. desember sl.
hefur efnið verið flutt með flutningabílum norður í
land. Sýran er að sögn flutningsaðila ekki flutt í
gegnum Hvalfjarðargöngin enda gildi strangar
reglur um flutning eiturefna þar um. Hins vegar sé
hún flutt í gegnum Strákagöng, enda engar aðrar
leiðir færar til Siglufjarðar. Hann segir bílana sér-
útbúna til flutninganna, bílstjórana sérstaklega
þjálfaða og að tillit sé tekið til aðstæðna, t.d. veð-
urs, hverju sinni við flutningana. Að sögn Ámunda
Gunnarssonar, slökkviliðsstjóra á Siglufirði, er
saltsýran mjög hættuleg, bæði fyrir umhverfið og
menn.
Læki efnið út, t.d. ef flutningabíll ylti eða yrði
fyrir annars konar tjóni á leiðinni, gæti skaðinn á
lífríkinu orðið mjög mikill. Hann segir aðeins vísi
að viðbragðsáætlun vera tilbúinn fyrir höfuðborg-
arsvæðið um það hvernig eigi að bregðast við
eiturefnaslysum sem þessum. Annars fari lítið fyrir
slíkum áætlunum en þeirra sé mjög mikil þörf.
Ámundi hefur vakið athygli á þessu við bæjaryfir-
völd á Siglufirði og umboðsmann Olís sem selur
verksmiðjunni efnið.
„Það getur verið töluverð hætta á leiðinni að
sunnan, í hálku og slæmum veðrum,“ sagði Ámundi
í samtali við Morgunblaðið í gær. „Ef bíllinn veltur
þá eru þetta óskapleg umhverfisspjöll og óvíst
hvernig gengur að höndla það úti í náttúrunni. […]
Þetta getur verið stórhættulegt.“
Samkvæmt breytingum sem gerðar voru fyrir
3–4 árum falla eiturefnaslys undir slökkviliðin í
landinu. Að sögn Ámunda voru þó engir fjármunir
veittir við þessa breytingu til að undirbúa slökkvi-
liðin til að taka á slíkum slysum, t.d. til að fjárfesta í
tækjabúnaði og þjálfun starfsmanna.
Um aðgerðir til að takmarka hættuna segir
Ámundi að flutningabílarnir þyrftu að vera vel
merktir og hugsanlega ætti að takmarka hámarks-
farm. Ef til eiturefnaslyss kæmi þyrfti að bregðast
við því með ákveðnum mótefnum til að draga úr
áhrifum eiturefnanna. Einnig þyrftu slökkviliðin í
landinu að búa yfir ákveðnum tækjabúnaði.
Ámundi segir nauðsynlegt að yfirvöld, sem og
allir sem að flutningunum koma, séu meðvituð um
þá hættu sem fylgir eiturefnaflutningum.
Hættuleg sýra landleiðina
til Siglufjarðar vikulega
Viðbragðsáætlunar þörf
segir slökkviliðsstjóri
TÖLUVERT hefur borið á því í
haust að ferðamenn hefi lent í vand-
ræðum við tollskoðun í Leifsstöð. Á
þessu ári hafa 7 þúsund flugfarþegar
í Leifsstöð greitt rúmlega 30 millj-
ónir króna í tolla og opinber gjöld af
verslunarvarningi sem þeir hafa
keypt erlendis. Um 5 þúsund manns
fara beint í rauða tollhliðið og gera
upp tollinn. 2 þúsund farþegar koma
með tollskyldan varning og láta
koma upp um sig í græna hliðinu. /26
30 milljónir kr.
í tolla greiddar
á staðnum
♦♦♦