Morgunblaðið - 12.04.2005, Qupperneq 11
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 12. APRÍL 2005 11
FRÉTTIR
FYRSTA skóflustungan að Út-
hlíðarkirkju var tekin síðastlið-
inn sunnudag. Það voru fjögur
barnabörn Björns Sigurðs-
sonar, bónda í Úthlíð, sem
stungu fyrir kirkjunni eftir að
séra Egill Hallgrímsson, sókn-
arprestur í Skálholti, hafði flutt
blessunarorð. Kirkjan mun
standa á gamla bæjarhólnum í
Úthlíð þar sem gamli Úthlíð-
arbærinn stóð. Fjölmenni var
við athöfnina og meðal gesta
var séra Sigurður Sigurðarson,
vígslubiskup í Skálholti, og
kona hans, Arndís Jónsdóttir
skólastjóri.
Að lokinni skóflustunguat-
höfninni fór fram samkoma í
samkomusalnum Réttinni þar
sem Guðmundur Óli Ólafsson
hafði helgistund en hann þjón-
aði Biskupstungnamönnum í 50
ár og messaði meðal annars í
gamla bænum í Úthlíð. Hann
minntist þeirra messugjörða og
blessaði framtak Úthlíðar-
manna með þeirri ósk að það
mætti verða til velfarnaðar öll-
um. Á samkomunni voru flutt
ávörp, tónlist og í lokin ávarp-
aði Björn Sigurðsson, bóndi í
Úthlíð, samkomuna sem var
fjölmenn. Einnig var sýnd
mynd af altaristöflu sem Gísli
Sigurðsson myndlistarmaður
hefur gert.
Stendur öllum opin
Markmiðið með kirkjubygg-
ingunni er að veita menningar-
legan og trúarlegan stuðning
við sívaxandi hóp íbúa í sum-
arbústaðabyggðum í Úthlíð og
næsta nágrenni.
Kirkjan á að standa öllum
opin sem vilja iðka trú sína
með því að mæta í messur.
Einnig verður hún hentug fyrir
þá sem vilja skíra, ferma eða
gifta börnin sín í fallegri og lít-
illi sveitakirkju.
Björn Sigurðsson, bóndi í
Úthlíð, stendur fyrir bygging-
unni ásamt fjölskyldu sinni en
kirkjuráð skipa: Björn Sigurðs-
son forstjóri, Ólafur Björnsson,
Þorsteinn Sverrisson og Hjört-
ur Vigfússon. Gísli Sigurðsson,
myndlistarmaður frá Úthlíð,
teiknaði útlit kirkjunnar en
hönnun var í höndum Jóns
Ólafs Ólafssonar, arkitekts hjá
arkitektastofunni Batteríinu, í
samvinnu við Runólf Sigurðs-
son og Stálhönnun. Límtré hf.
á Flúðum mun sjá um bygg-
inguna og Vélsmiðja Einars
Guðbrandssonar í Reykjavík
sér um smíðina á kirkjuturn-
inum.
Kirkjubyggingin er fjár-
mögnuð af Birni Sigurðssyni,
bónda í Úthlíð, nýstofnuðum
minningarsjóði Úthlíðarkirkju
sem er til minningar um eig-
inkonu hans Ágústu Margréti
Ólafsdóttur, húsmóður í Úthlíð,
sem lést 20. september 2004,
og með frjálsum framlögum
vildarvina Úthlíðar.
Tæp 70 ár eru frá því kirkj-
an í Úthlíð fauk í ofsaveðri en
fram að því hafði verið kirkja
þar allt frá landnámsöld, að því
er sagnir herma.
Fyrsta skóflustungan
tekin að Úthlíðarkirkju
Selfossi. Morgunblaðið.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Þau tóku fyrstu skóflustunguna að Úthlíðarkirkju, Skúli Geir Ólafsson 10 ára, Ágústa Margrét Ólafs-
dóttir 8 ára, Unnar Geir Þorsteinsson 8 ára og Sigurður Tómas Hjartarson 5 ára. Fyrir aftan þau stendur
afi þeirra, Björn Sigurðsson, bóndi í Úthlíð, og til vinstri er Ólafur Björnsson.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Myndin sem mun prýða altaristöflu Úthlíðarkirkju. Maríumynd varð
fyrir valinu þar sem Maríukirkja var í Úthlíð fyrir siðaskiptin.
INTERNET á Íslandi hf., ISNIC,
hefur sent frá sér yfirlýsingu vegna
umfjöllunar í fjölmiðlum um skrán-
ingu léna á hjá ISNIC. Í greinargerð-
inni eru færð rök fyrir þeirri stefnu
sem ISNIC hefur fylgt, en að þess
sögn byggist hún á því að láta af allri
forræðishyggju í þessum málum og
láta menn bera ábyrgð á eigin gerð-
um í þessu eins og öðru.
„Meginregla við skráningu léna
hjá ISNIC er „fyrstur kemur, fyrstur
fær“. Reglan er óháð hver á í hlut eða
hvaða lén sótt er um. Þessi aðferð er
notuð af öllum skráningaraðilum í
heiminum þar sem skráning léna er
rafræn.
Skráning léna með sérstöfum
Snemma árs 2003 var lokið við
stöðlun á útfærslu á skráningu léna
með sérþjóðlegum stöfum. ISNIC
hóf umræður um hvernig upptaka
þessara staðla færi fram hér á landi
snemma árs 2004. Niðurstaðan var
sú að ekki verði hjá því komist að inn-
leiða möguleika á sérstöfum í lénum.
Opnað var fyrir skráningu 1. júlí
2004, þó þannig að eigendum léna án
sérstafa var gefinn kostur á að skrá
„tilsvarandi“ lén með sérstöfum með
forgangi til 31. des. 2004. Eftir þann
tíma félli allur slíkur forgangur niður.
Skráning léna með sérþjóðlegum
stöfum var innleidd í nágrannalönd-
um okkar á svipuðum tíma; þó alls
staðar án slíks forgangstímabils. Með
sérstöfum er átt við stafina áéíóúý-
þæðö.
Notkun léna með sérstöfum
Athygli er vakin á að lén sem inni-
halda sérstafi hafa enn sem komið er
mjög takmörkuð not. Ástæðuna má
rekja til þess að lén með sérstafi eru
ekki skráð á sama hátt í lénnafna-
kerfi netsins (DNS) og lén án sér-
stafa. T.d. er lénið „veiðihundar.is“
skráð í lénnafnakerfið sem „xn--
veiihundar-k9a.is“. Hér er um að
ræða svokallaða ACE umritun léns-
ins „veiðihundar.is“. Lénið „veiði-
hundar.is“ er aðeins þekkt sem lénið
„xn--veiihundar-k9a.is“ í lénnafna-
kerfi netsins.
Það er alfarið á ábyrgð notenda og
forrita þeirra að umrita lénnafnið
„veiðihundar.is“ í „xn--veiihundar-
k9a.is“ áður en uppfletting í lén-
nafnakerfi netsins fer fram. Þessi
umritun er ekki komin í allan hug-
búnað sem notaður er. Þess vegna er
notkun léna sem innihalda sérstafi
enn mjög takmörkuð. Þó nokkrir
vafrar hafi þegar þessa umritun þá
vantar enn stuðning við notkun léna
með sérstafi í netföng í flestan hug-
búnað. Ekki er vitað hvenær fullur
stuðningur við lén með sérstafi kem-
ur í almennan hugbúnað.
Umræða um lén með sérstöfum
Í umræðu um úthlutun léna með
sérstöfum hefur gætt misskilnings að
mati ISNIC.
Meginumræðan hefur fjallað um
hvernig ISNIC geti, um aldur og ævi,
„tekið frá“ lén eftir því hvaða stafir
eru í lénsheiti léna sem þegar eru
skráð. Svo dæmi sé tekið þá hefði
ISNIC átt að „taka frá“ lénið „rúv.is“
vegna þess að lénið „ruv.is“ var þegar
skráð.
Fjölmörg dæmi eru um ógöngur
sem skráning léna myndi lenda í ef
ISNIC yrði gert að leggja að jöfnu
lénanöfn með og án sérstafa. Hvergi
hafa skráningaraðilar farið þá leið að
skilgreina slíkt jafngildi enda myndi
skráning léna lenda í ógöngum ef
reynt væri eins og eftirfarandi dæmi
sýna: „Er réttlátt að fyrirtækið Fónn
ehf., sem á lénið fonn.is, geti þar með
komið í veg fyrir að Þvottahúsið
Fönn fái nokkurn tíma lénið „fönn-
.is“.“ „Á erlenda flutningafyrirtækið
UPS (sem vann lénið ups.is af ís-
lensku auglýsingastofunni ÚPS ehf.)
að geta komið í veg fyrir að þetta ís-
lenska fyrirtæki geti nota eigið nafn í
léni og skráð úps.is.“ „Á Ari Pálsson
(sem skráir lénið ap.is) að geta komið
í veg fyrir að Árni Pétursson sem
einnig vill skrá upphafstafi sína áp.is.
Getur Þorsteinn sá sem skráir lénið
þorsteinn.is komið í veg fyrir að
Þórsteinn skrái sitt nafn – hvaða
réttlæti er í því?“ Svona mætti lengi
telja.
Mörg orð fá alveg nýja merkingu
við það að setja sérstafina „áéíóúý-
þæðö“ í stað „aeiouythaedo“. T.d.
verður viti að víti, budda að búdda,
bord verður borð eða að börð, par að
pár… listinn er sennilega seint tæm-
andi.
Af þessu ætti að vera ljóst að ekki
er hægt að byggja reglur varðandi
rétt á léni á stöfum í lénsheitinu.
Heitið, sem stafirnir mynda, er það
sem máli skiptir. Engin tæknileg
lausn er til sem nota má til að gera
vitrænan greinarmun á lénsheitum
eftir því hvaða stafir eru í lénsheitinu.
Skráningaraðili getur því ekki skipt
sér af lénsheitum ef skráning á á ann-
að borð að vera rafræn.
Fleiri reglur?
Ef reglur um „frátöku“ léna með
sérstafi væri tekin upp þá þyrfti
væntanlega einnig að sjá til þess að
„frátaka“ gilti einnig í hina áttina,
þ.e. þeir sem skrá lén með sérstöfum
„taka frá“ lén sem hægt er að mynda
úr lénsheitinu þegar búið er varpa
stöfum úr „áéíóúýþæðö“ í „aeiouyth-
aedo“.
Eina færa leiðin er að láta af allri
forræðishyggu í þessum málum og
láta menn bera ábyrgð á eigin gerð-
um í þessu eins og öðru. ISNIC getur
ekki ákveðið hvaða aðili á meiri rétt á
einstökum lénum en annar. Vilji
menn fara að leggja á það mat, þá
getur skráning léna ekki lengur verið
rafræn og við þurfum að hverfa aftur
til kerfis sem flest önnur ríki hafa
horfið frá á undanförnum árum, þ.e.
handvirkt umsóknarkerfi þar sem
menn þurfa að bíða, jafnvel dögum
saman, eftir að fá lén „skráð“.
Skráning léna er alls staðar rafræn,
nema í einstaka 3. heims ríki. Um-
sækjendur bera ábyrgð á umsóknum
og taka því afleiðingum ef notkun
þeirra á nöfnum brýtur í bága við lög.
Eins og áður segir er engin tækni-
leg lausn til sem nota má til að gera
vitrænan greinarmun á lénsheitum ef
aðeins er byggt á stöfum í lénsheit-
inu. Skráningaraðili getur ekki skipt
sér af lénsheitum ef skráning á annað
borð að vera rafræn. Ennfremur
væri slíkt mat ætíð hlutlægt og því
ómögulegt að tryggja jafnt aðgengi
að skráningu.
Réttlæti og jafnræði aðila minnk-
ar, skriffinnska eykst og menn enda
með óréttlátt kerfi.“
Internet á Íslandi hf. segir að nær alls staðar sé skráning léna með rafrænum hætti
Menn beri ábyrgð á gerðum sínum
TALSMENN búlgarska skáksambandsins
segjast hafa boðið Bobby Fischer, fyrrver-
andi heimsmeistara í skák, á skákmót sem
halda eigi í Sofiu í maí, skv. erlendum
fréttaskeytum. Hvorki Fischer né Sæmund-
ur Pálsson, vinur hans, höfðu heyrt af þessu
boði í gær þegar Morgunblaðið hafði sam-
band. Vildi Fischer ekkert tjá sig um málið
og hristi höfuðið þegar honum var greint
frá fréttinni. Sæmundur bendir á að Fischer
hafi lýst því yfir að hann sé hættur að tefla
skák.
Segja fulltrúa skáksambandsins
hugsanlega fara til Íslands
Haft er eftir Jivko Guinshev, forseta
Skáksambands Búlgaríu í erlendum frétta-
skeytum að fulltrúi búlgarska skák-
sambandsins fari hugsanlega til Íslands til
að ræða málið við Fischer ef þörf krefji.
Eins og fram hefur komið hafa bandarísk-
ir embættismenn lýst því yfir að þeir vonist
til að hægt verði að handtaka Fischer, fari
hann frá Íslandi, en Fischer er eftirlýstur í
Bandaríkjunum fyrir að brjóta gegn við-
skiptabanni Sameinuðu þjóðanna gegn
Júgóslavíu, sem var í gildi á síðasta áratug.
Segjast hafa boðið Fischer á
skákmót í Búlgaríu
Fischer
ekki kunnugt
um boðið
Bobby Fischer
ÁTTA ára drengur sem var við leik skammt
frá heimili sínu í Keflavík í fyrradag fann hass-
mola sem vafinn var inn í umbúðaplast og fór
með hann heim til sín. Móður hans fannst mol-
inn grunsamlegur og fór því með hann á lög-
reglustöðina. Þar var molinn settur á vigt og
kom í ljós að hann var 4,7 grömm að þyngd.
Átta ára drengur
fann hassmola
♦♦♦