Fréttablaðið - 17.11.2005, Qupperneq 64

17. nóvember 2005 FIMMTUDAGUR40
menning@frettabladid.is
Rumon Gamba, aðalstjórnandi Sinfóníuhljómsveitar
Íslands, hófst fyrir rúmlega tveimur árum handa við að
stjórna flutningi hljómsveitarinnar á öllum sinfóníum
rússneska tónskáldsins Dmitrí Sjostakovitsj. Alls samdi
Sjostakovitsj fimmtán sinfóníur um ævina, en í kvöld
er komið að því að Sinfóníuhljómsveitin flytji þá átt-
undu í röðinni á tónleikum sínum í Háskólabíói.
Sjostakovitsj samdi hana sumarið 1943, þegar
seinni heimsstyrjöldin stóð sem hæst, og þurfti ekki
nema tvo mánuði til verksins. Hann sagðist geta dreg-
ið heimspekilegt innihald hennar saman í þrjú orð:
„Lífið er fallegt. Allt sem er dökkt og drungalegt mun
hverfa, hið fagra mun sigra að lokum.“
Sinfónían var frumflutt í Moskvu í nóvember árið
1943, en var fljótlega sett á svarta listann í Sovétríkj-
unum og fékkst ekki flutt aftur fyrr en árið 1956, að
Stalín föllnum.
Á dagskrá tónleikanna í kvöld er einnig verk eftir
Benjamin Britten sem heitir Sinfonia de Requiem, eða
Sálumessusinfónían, sem einnig var samin í skugga
seinni heimsstyrjaldarinnar. Verkið þykir magnað og
felur í sér kröftug andmæli gegn styrjöldum.
Á undan tónleikunum í Háskólabíói býður Vina-
félag Sinfóníunnar til tónleikakynningar í Sunnusal
Hótel Sögu, og hefst sú samkoma klukkan 18.00. Árni
Heimir Ingólfsson tónlistarfræðingur fjallar þar um
bæði verkin, kynnir sögu þeirra og útskýrir valda þætti
úr tónlistinni.
Komið að þeirri áttundu
Kl. 21.00
Hinn árlegi upplestur Hins íslenska
glæpafélags verður haldinn á Grand
Rokk í kvöld. Rithöfundarnir Árni
Þórarinsson, Jón Hallur Stefáns-
son, Reynir Traustason, Súsanna
Svavarsdóttir, Viktor Arnar Ingólfs-
son, Þráinn Bertelsson og Ævar Örn
Jósepsson lesa þar upp úr nýút-
komnum glæpasögum sínum. Seið-
andi djasstónar leika um eyru gesta
á undan upplestri, undir upplestri og
að lestri loknum.
Guðrún Helgadóttir rithöf-
undur hlaut í gær Verðlaun
Jónasar Hallgrímssonar,
sem jafnan eru afhent ár
hvert á degi íslenskrar
tungu.
„Ég vona bara að ég verðskuldi
þetta,“ sagði Guðrún Helgadóttir
um Verðlaun Jónasar Hallgríms-
sonar sem hún hlaut í gær úr hendi
Þorgerðar Katrínar Gunnarsdótt-
ur menntamálaráðherra. Afhend-
ingin fór fram á hátíðardagskrá í
sal Listasafns Reykjanesbæjar í
Duus-húsum í Reykjanesbæ.
„Ég er afskaplega glöð og
hreykin því það er ekki á hverjum
degi sem maður fær viðurkenningu
sem er tengd minningu Jónasar
Hallgrímssonar.
Guðrún er stundum spurð að
því hvernig henni hafi tekist að
sameina vinnu við skáldskap og
stjórnmál, og segir að við því sé
til einfalt svar: „Spyrjið þið Jónas
Hallgrímsson, því það eigum við
þó sameiginlegt að hafa fengist við
hvort tveggja, þótt hann hafi verið
öllu merkari stjórnmálamaður en
ég.“
Guðrún segir að Jónas hafi
sjálfkrafa orðið fyrirmynd henn-
ar. Hann hljóti að vera fyrirmynd
hvers rithöfundar sem skrifar á
íslensku.
„Íslensk tunga væri ekki söm
án hans, það fer ekki á milli mála.
Það er alveg dæmalaust að maður
sem á aðeins tvö ár í að verða
200 ára skuli vera jafn ljóslifandi
fyrir okkur í dag eins og hann
hefur verið allan tímann. Hann er
svo sannarlega enn á meðal vor.“
Í rökstuðningi ráðgjafarnefnd-
ar, sem ráðherra hafði sér til full-
tingis við úthlutun verðlaunanna,
segir að Guðrún skrifi til barna „á
þann hátt að þau finna að þau eiga
sér málsvara enda nýtur sjón-
arhorn barnsins sín einkar vel í
bókum hennar“. Einnig segir að
Guðrún hafi „einkar gott vald á
íslenskri tungu og að þessu leyti
gegna verk hennar mikilvægu
uppeldishlutverki þegar kemur
að því að efla málþroska barna,
auðga orðaforða þeirra og gera
þau meðvituð um mikilvægi ritaðs
máls.“
Menntamálaráðherra veitti í
gær einnig tvær aðrar viðurkenn-
ingar fyrir störf í þágu íslenskrar
tungu. Önnur er veitt Lestrar-
menningu í Reykjanesbæ og hina
fékk Bókaútgáfan Bjartur. ■
GUÐRÚN HELGADÓTTIR Menntamálaráðherra veitti henni í gær Verðlaun Jónasar Hall-
grímssonar 2005. Jafnframt hlutu Lestrarmenning í Reykjanesbæ og Bókaútgáfan Bjartur
viðurkenningar fyrir störf í þágu íslenskrar tungu. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Jónas lifir á meðal vor
Ragnheiður Gröndal heldur í
kvöld útgáfutónleika í Íslensku
óperunni ásamt 12 manna hljóm-
sveit í tilefni útgáfu geisladisks-
ins After the Rain sem 12 Tónar
gefa út.
Þótt Ragnheiður Gröndal sé
bara rúmlega tvítug að aldri
hefur hún áður sent frá sér tvær
sólóplötur og á síðasta ári var
hún valin söngkona ársins. Plötur
hennar hafa fallið í góðan jarðveg
og selst gríðarlega vel enda frá-
bær söngkona á ferðinni.
After The Rain er fyrsta plata
Ragnheiðar þar sem hún stígur
fram á sjónarsviðið með sitt eigið
efni, sín eigin lög og texta. Platan,
sem tekin var upp í sumar, er per-
sónuleg og falleg poppplata. Lagið
It´s Your Turn hefur fengið frá-
bærar viðtökur og mikla spilun á
útvarpsstöðvum.
Ásamt Ragnheiði koma fram
á plötunni landsþekktir tónlist-
armenn. Guðmundur Pétursson
leikur á gítar, Kjartan Valde-
marsson spilar á hljómborð og
harmonikku, Róbert Þórhallsson
sér um bassaleik, Einar Scheving
leikur á trommur og sér um annan
áslátt. Haukur Gröndal leikur á
klarinett en hann sá einnig um
útsetningar ásamt Ragnheiði.
Gróa Margrét Valdimarsdóttir
og Íma Þöll Jónsdóttir spila á fiðl-
ur, Móeiður Anna Sigurðardóttir
leikur á víólu og Júlía Mogensen
á selló.
After The Rain var tekin upp
í Sýrlandi Hafnarfirði og Reykja-
vík sem og Áttunni af Adda 800,
Óskari Páli Sveinssyni og Haffa
tempó. Diskurinn var síðan hljóð-
blandaður í Sýrlandi af Óskari
Páli og tónjafnaður í Rainbow
Studios í Noregi af Jan Erik
Kongshaug. ■
RAGNHEIÐUR GRÖNDAL Heldur útgáfutón-
leika í Íslensku óperunni ásamt tólf manna
hljómsveit. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Syngur í Óperunni
Í kvöld er komið að hin-
um árlega upplestri Hins
íslenska glæpafélags á
Grand Rokk. Sjö höfund-
ar íslenskra glæpasagna
lesa þar úr bókum sínum
og segja frá eiturlyfjum,
fjöldamorðum, raðmorðum,
einkamorðum, prívatmorð-
um og öðrum morðum og
alls kyns fantaskap.
„Þetta eru spennandi glæpa-
sögujól,“ segir Kristinn Kristj-
ánsson, foringi Hins íslenska
glæpafélags, og víst er að vart
tekur hann of stórt upp í sig með
þessu því núna í ár koma út fleiri
íslenskar glæpasögur en nokkru
sinni fyrr.
„Við vorum bjartsýn í byrjun,
en þótt við værum bjartsýn þá
vorum við ekki alveg svona bjart-
sýn,“ segir Kristinn, sem stofn-
aði Hið íslenska glæpafélag árið
1999 ásamt fleiri áhugamönnum
um íslenskar glæpasögur. Fyrir
aðeins sex árum voru örfáir höf-
undar að stíga sín fyrstu skref í
ritun glæpasagna, en þeim hefur
fjölgað jafnt og þétt og núna í ár
koma út fleiri íslenskar glæpa-
sögur en nokkru sinni fyrr.
„Þetta hefur gengið betur en
nokkurn gat dreymt um. Eftir
að þetta byrjaði 1996 hefur þetta
verið að vaxa jafnt og þétt. Mér
skilst að í ár séu þetta níu eða
tíu manns núna, ég hef bara ekki
ennþá náð að telja.“
Höfundarnir sem lesa upp
úr bókum sínum á Grand Rokk
í kvöld eru Árni Þórarinsson,
Jón Hallur Stefánsson, Reynir
Traustason, Súsanna Svavars-
dóttir, Viktor Arnar Ingólfsson,
Þráinn Bertelsson og Ævar Örn
Jósepsson.
Á undan upplestri munu seið-
andi djasstónar leika um eyru
gesta sem verða staddir á hinni
margfrægu menningarbúllu.
Einnig verður leikinn djass undir
upplestri höfunda og hljómsveitin
leikur áfram að lestri loknum til
að undirstrika ógnvænlegt and-
rúmsloft glæpanna. ■
VIKTOR ARNAR INGÓLFSSON Hann er einn
þeirra glæpasöguhöfunda sem lesa upp úr
nýjum bókum sínum á árlegri uppskeru-
hátíð Hins íslenska glæpafélags.
FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Sögur af fantaskap
!
> Ekki missa af ...
... tónleikum þeirra Kristjönu
Stefánsdóttur söngkonu og
Agnars Más Magnússonar
píanóleikara sem ferðast um
landið á næstu dögum að
kynna plötuna sína þar sem
þau flytja sígild popplög í
eigin djassútsetningum.
... tónleikum Benna Hemm
Hemm í Þjóðleikhúskjallaran-
um í kvöld.
... sýningum þeirra Jóns
Laxdal, Kristins Hrafnsson-
ar og Guðrúnar Hrannar
Ragnarsdóttur í Safni,
Laugavegi 37.