Fréttablaðið - 20.12.2005, Blaðsíða 18
18 20. desember 2005 ÞRIÐJUDAGUR
SJÓRÁN Smábærinn Port Royal á
Jamaíka hefur gott lægi fyrir
skip og báta. Stutt er á ágæt
fiskimið og í bænum er einn vin-
sælasti sjávarréttaveitingastað-
ur héraðsins, sem kaupir hvern
dag mikið magn afla sem komið
er með að landi. Það finnast hins
vegar engir bátar eða skip í Port
Royal og langt er síðan öll útgerð
þaðan lagðist af. Ástæðan eru tíð
sjórán á Karabíska hafinu.
Það kann að hljóma undarlega
árið 2005 en sjóránum á heims-
höfunum hefur farið fjölgandi
hin síðari ár, sérstaklega á höf-
unum úti fyrir Asíu og Afríku.
Tilkynnt var um 325 sjórán árið
2004, sem í létust þrjátíu manns,
og fram til fyrsta september á
þessu ári var tilkynnt um 221
sjórán í heiminum.
Kvikmyndir og bækur hafa
varpað ákveðnum dýrðarljóma
á spennandi líf sjóræningja fyrr
á tímum en enginn slíkur ljómi
er yfir sjóræningjum nútím-
ans. Flestir, ef ekki allir, eru
vopnaðir nýjustu tækni í vopn-
um og búnaði. Handsprengju-
vörpum, sjálfvirkum rifflum
og hríðskotabyssum sem þeir
hika fæstir við að beita ef ekki
er látið að vilja þeirra. Þeir sigla
um á hraðbátum með öflugustu
vélum sem til eru og gera ókleift
í flestum tilvikum að elta þá
uppi. Ekki bætir úr skák að land-
helgisgæsla í þeim löndum sem
ránin eru hvað tíðust er lítil sem
engin.
Hættulegustu hafsvæðin
síðustu árin hafa verið undan
ströndum Sómalíu, Nígeríu og
Indónesíu. Bíræfni sjóræningja í
Sómalíu er ótrúleg og þeir hika
ekki við að elta uppi og ræna
heilu farþegaskipunum full-
um af ferðamönnum ef því er
að skipta. Það sem af er þessu
ári hefur verið ráðist á 69 skip
og báta undan ströndum Afr-
íku. Þar af er fjórtán tilvik við
strendur Nígeríu og nítján tilvik
við Sómalíu.
Sjórán eru þó öllu tíðari á
austanverðu Indlandshafi. Fram
að september á þessu ári höfðu
borist tilkynningar um tæp-
lega 130 sjórán og hafði fjölgað
umtalsvert milli ára. Sérstak-
lega hefur mannránum fjölgað
samfara sjóránunum.
Önnur hafsvæði eru öruggari.
Aðeins eitt sjórán hefur átt sér
stað á Atlantshafinu þetta árið
og var það framið undan strönd-
um Kanaríeyja. Undan ströndum
Suður-Ameríku höfðu tíu sjórán
orðið fram að september, flest í
landhelgi Perú, eða fimm talsins.
Tíu tilvik sjórána áttu sér stað á
karabíska hafinu á sama tíma
en sjö skammt sunnan við Port
Royal við strendur Jamaica.
albert@frettabladid.is
RÁÐIST TIL ATLÖGU Sjórán eru algengari en margur heldur og blóðugri að auki enda
nota sjóræningjar nýjustu tækni og tól til glæpaverka sinna. Algengt er að sigla upp að
stærri skipum og hóta áhöfninni með handsprengjuvörpu. Eftir það er haldið um borð og
öllum verðmætum stolið. Einnig færist í vöxt að taka einn og einn gísl með til að tryggja
undankomu. NORDICPHOTOS/AFP
Kaldrifjaðir sjóræningjar
eru ógn við sæfarendur
Sjórán verða tíðari á heimshöfunum með hverju árinu, sérstaklega við strendur Sómalíu og Indónesíu.
Rúmlega 30 manns létust í slíkum ránum á síðasta ári en alls var ráðist á 325 skip vítt og breitt um heim-
inn. Sjóræningjar beita nýjustu tækni við sjóránin og taka oftar en ekki gísla til að tryggja undankomu.
Ekkert fikt Björgunarsveitin Suðurnes
og Lögreglan í Keflavík heimsótti 7. og
8. bekk tveggja grunnskóla í Reykjanes-
bæ fyrir helgi til að kynna myndbandið
„Ekkert fikt“ sem Slysavarnarfélagið
Landsbjörg gefur út. Í myndbandinu er
farið yfir öryggisatriði flugelda og rætt
um mikilvægi öryggisgleraugna.
FORVARNIR
SKIPULAGSMÁL Niðurrennslissvæði
Hellisheiðarvirkjunar í Ölfusi er
ekki háð mati á umhverfisáhrif-
um samkvæmt nýrri ákvörðun
Skipulagsstofnunar.
Við ákvörðunina leit Skip-
ulagsstofnun til álita sem kall-
að var eftir frá sveitarfélaginu
Ölfusi, Fornleifavernd ríkisins,
Heilbrigðiseftirliti Suðurlands,
iðnaðar- og viðskiptaráðuneyti,
Orkustofnun og Umhverfisstofn-
un.
Allir sem umsögn veittu voru
á því að fyrirhuguð rannsóknar-
borhola og vegagerð henni tengd
hefði ekki umtalsverð umhverf-
isáhrif í för með sér. - óká
Niðurrennslissvæði í Ölfusi:
Þarf ekki
umhverfismat
KÍNA, AP Kínversku risapöndunni
Basi var vel fagnað er haldið var
upp á 25 ára afmæli hennar í dýra-
garði í Peking um helgina.
Basi hefur lifað mun lengur
en flestar pöndur, en búast má
við að þær nái ekki meira en tólf
ára aldri. Basi glímir við of háan
blóðþrýsting og taugasjúkdóm og
gekkst árið 2002 undir aðgerð þar
sem ský á auga var fjarlægt.
Haldið var hátíðlega upp á
afmæli Basi í dýragarðinum á
sunnudag og henni meðal annars
boðin kaka, sem hún borðaði með
bestu lyst. ■
Kínverska risapandan Basi:
Fagnar 25 ára
afmæli sínu
RISAPANDAN BASI Haldið var upp á 25 ára
afmæli hennar um helgina.
SKIP Nýjasti fossinn í skipaflota
Eimskips, Svartfoss, kom til Nes-
kaupstaðar seinni partinn í gær í
sinni fyrstu Íslandsferð. Skipið er
á hringferð um landið og hefur það
viðkomu í Reykjavík, Bolungarvík
og Akureyri auk Neskaupstaðar.
Flugeldasýning beið skipsins á
hafnarbakkanum í Neskaupstað og
var áhöfnin boðin velkomin með
rjómatertu í tilefni dagsins. Skip-
stjóri Svartfoss í þessari fyrstu ferð
þess til Íslands er Ívar Gunnlaugs-
son.
Eimskip CTG, dótturfélag Eim-
skips, tók við skipinu í Álasundi í
Noregi um miðjan nóvember síðast-
liðinn. Svartfoss er fyrsta nýsmíði
frystiflutningaskips í heiminum í
tæpa tvo áratugi. Skipið er 80 metra
langt og 16 metrar á breidd og er
burðargeta þess 2.500 tonn, afkasta-
geta þess er 30 til 40 prósentum
meiri en hjá sambærilegum skipum.
Skipið hefur reynst vel þessar
fyrstu vikur að sögn Hjörleifs Hjör-
leifssonar, skipamiðlara Eimskips-
CTG í Noregi. „Menn eru að læra
á skipið og það lofar mjög góðu um
framhaldið,“ segir Hjörleifur og
jafnframt að verkefnastaða skipsins
framundan sé góð. - æþe
Svartfoss er fyrsta frystiflutningaskipið í heiminum í tvo áratugi:
Svartfoss kominn til landsins
SVARTFOSS Nýjasta
viðbótin við skipaflota
Eimskips.
NÝJA-SJÁLAND Lögregla í Auckland
á Nýja-Sjálandi þurfti að hafa
afskipti af hópi jólasveina sem
gekk um götur miðbæjarins ræn-
andi og ruplandi og enduðu þeir
allir undir lás og slá.
Jólasveinarnir vildu með
þessu mótmæla viðskiptavæðingu
jólanna en um fjörutíu manns
tóku þátt í gjörningnum sem
fólst í að brjóta flöskur og rúður
í aðalverslunargötu Auckland og
ræna og skemma þær vörur sem
þar voru til sýnis. Er þetta ekki í
fyrsta skipti sem slíkt á sér stað
í borginni og var lögregla fljót til
og handtók jólasveinanna. ■
KOMU EKKI FÆRANDI HENDI Um fjörutíu
jólasveinar á Nýja-Sjálandi gistu fanga-
geymslur eftir róstur og ólæti í miðbænum.
Jólasveinar á Nýja-Sjálandi:
Létu ófriðlega
á götum úti
AUKIN BÍLAEIGN Mikið umferðaröngþveiti
myndast í Kabúl í Afganistan samhliða
stórfelldri fjölgun farartækja. Árið 2003
voru til að mynda 340.000 almenningsfar-
artæki skráð í landinu, næstum hundrað
prósenta aukning frá árinu áður. Dag hvern
eru skráðir 250 bílar í Kabúl einni.
������������
���������
���� ����������������
������������ ���������������
���������������� ���������������������������������� �������������������������
���������������� ���������������������������������� ����������������������������������������������������������������������
����������� ���������������������������������� ��������������������� �������������������������
������������������
������ ��������������������
��������� ��� ������
���������������������
�
�
��
�
�
�
�
���
�
�
���
��
�
�
�
��
�
�
�
�
��
���
�
�
�
��
�
�
�
�
�
��
��
��
�
�
���
��
�
�
��
��
�
�
�
��������������� �������������������
���� ������������������������������������
�������������� ����������������
������������ �������������������
��������������������������� �������������
�����������������������������������������
���������������� �������������� �������
�������������������������������������������
���������������������������������������
�����������������������������������������
���������������������������������������
����������
����� �������
���������������� ����������
���������������� ����������
���������������� ��
��������� ����������
��������� ����������
���������������� ����������
���������������� ����������
��������� ����������
��������� ����������
���� ���� �
�������������������������������� ���
�������������� �������������������������������
��������������������������������������������
��������������