Réttur - 01.06.1947, Side 24
96
RÉTT UR
var sannað fyrir gervöllum heimi. I 7 ár þorðu amerísk
yfirvöld ekki að framkvæma dóminn, sakir mótmæla al-
þýðunnar um víða veröld. í 7 ár biðu þessir saklausu
menn dauðadæmdir í fangelsum Bandaríkjanna. Loks 10.
ágúst 1927, — sama dag og Stephan G. Stephansson deyr,
— er aftaka þeirra ákveðin. 22. ágúst 1927 myrti svo
amerísk réttvísi þá. — Öll veröldin andmælti dómsmorð-
inu. Enn var mannkynið svo tilfinninganæmt fyrir glæp,
frömdum gegn tveim saklausum einstaklingum að sam-
vizka þess reis upp til að brennimerkja hina háu dóms-
morðingja í Bandaríkjum Norður-Ameríku. — Nazism-
inn hafði með múgmorðunum ægilegu enn ekki deyft svo
samvizku mannkynsins og búið svo í haginn fyrir auð-
vald Ameríku, að það gæti framið illvirki sín, án þess
móti væri kvakað.
„Mammonsríki Ameríku" hafði vaxið og eflst að auð
og grimmd frá því Matthías Jochumsson um aldamótin
gaf Bandaríkjunum þetta nafn. Formyrkvun í hugum og
kvíða í sálum hefur það alla þessa tíð reynt að skapa
í kringum sig, utanlands sem innan. Til þess hefur það
notað blöð sín og útvarp, auð sinn og ógnun með dráps-
tækjunum. Hafi róttæk stórmenni sem F. D. Roosevelt
slysast í forsetastól gegn vilja þess, hefur það rægt hann
sem „rauðann“ og eyðilagt verk hans að honum látnum.
Nú hyggst hið forríka auðkýfingaveldi að ógna öllum
heimi, — en í sínu eigin landi er það ekki einu sinni ör-
uggt, þó oft líti þar dökkt út. Á slíkum tímum er gott að
minnast niðurlags Stephans G. á kvæðinu um „Eugene
Debs“:
„Ef að virðist tvísýnt tíða
tafl: hvort lömbin sigri refinn,
öll er myrkvast efa og kvíða
Ameríka — Debs skal kveða
inn í tímann vilja og von —
enn er sú ei yfirgefin,