Réttur - 02.05.1950, Side 48
128
RÉTTUR
vegar benda staðreyndir og opinberar skýrslur í þá átt,
að atvikin hafi verið öll önnur við brottflutning þessara
barna frá Grikklandi.
Þegar verið var að fremja þetta „þjóðarmorð“ starfaði
ég sem eftirlitsmaður hjá rannsóknarnefnd Sameinuðu
þjóðanna í Grikklandi (Unscob), og ég stjórnaði sjálfur
fjölda mörgum yfirheyrslum og rannsóknum í sambandi
við þetta mál á meðan ég dvaldist í héruðunum umhverf-
is borgirnar Kastóríu og Flórínu, en þaðan var mikill
fjöldi barna fluttur. Efnahagur manna var beinlínis
nörmulegur bæði á því svæði sem skæruliðar og Aþenu-
stjórnin réðu yfir. Það var ákaflega lítið um salt og önnur
natvæli, mörg þorp höfðu verið kennaralaus árum saman
)g læknishjálp skorti algjörlega. Miklar hernaðaraðgerðir
voru framundan, og mátti telja eins líklegt að óbreyttir
borgarar féllu í þeim eins og skæruliðarnir.
Þetta ástand er aðalástæðan og hugsanlega eina ástæðan
til þesss að Markos tók þá ákvörðun 1 febrúar 1948, að
láta framkvæma takmarkaðan brottflutning barna af
landsvæði skæruliðanna og hinu víðáttumikla einskis-
manns landi umhverfis í öryggi og tiltölulegar allsnægtir
ilþýðulýðveldanna fyrir norðan.
Yfirheyrslur á liðhlaupum skæruliða og föngum í marz
1948 gáfu ljósa hugmynd um hvernig þessir flutningar
voru skipulagðir. Stjórnmálafulltrúi boðaði til fundar í
þorpinu og útskýrði þessa fyrirætlun alla og ástæðurnar
fyrir henni. Hann lagði áherzlu á þær hættur sem biðu
barnanna í komandi bardögum, og benti á það að í lönd-
unum fyrir norðan mundu börnin fá ágætan mat, njóta
kennslu grískra kennara, og snúa síðan heim aftur þegar
styrjöldinni væri lokið.
Allstaðar féllust foreldrar þegar í stað á að flytja börn
sín á brott, en aðrir vildu fá að hugsa málið í næði áður
en þeir tækju ákvörðun. Nokkrum vikum seinna safnaðist
hópurinn saman á torginu, og eftir mörg beizk skilnað-