Réttur - 01.05.1961, Blaðsíða 42

202
K É T T U R
ins heimilar hverjum öðrum vinnuveitanda að velja verkamenn,
eftirlitsmenn og bókara í fyrirtæki sín.
Hið sanna leyndarmál hennar (Kommúnunnar) var þetta: Hún
var fyrst og fremst valdsstjórn verkalýðsstéttarinnar, afleiðing af
baráttu hinna arðskapandi gegn hinni eignasviptandi stétt, hún
var sú langþráða stjórnskipan, sem leyfir efnahagslega frelsun
vinnunnar.
Hún stefndi að eignasviptingu hinna eignasviptandi (þ. e. hún
vildi svipta menn þeim eignum, sem gerir þeim kleift að svipta
aðra menn eignum, átt er við framleiðslutækin sem tæki til arð-
ráns. Ath.-semd H. K.) Hún vildi gera eign einstaklinga að veru-
leik, um leið og hún gerir framleiðslutækin, jörðina og auðmagnið,
sem nú eru framar öllu tæki til að kúga og arðræna vinnuna, að
tækjum einvörðungu í þjónuslu hinnar frjálsu samtakafúsu vinnu.
— En þetta er kommúnisminn, hinn „óframkvæmanlegi" kommún-
ismi!
Hið mikla félagslega lögmál Kommúnunnar var tilvera hennar
sjálfrar sem vinnandi aðila. Reglur hennar geta aðeins gefið þá
heildarstefnu til kynna, sem stjórn alþýðunnar hlýtur að fylgja.
Til hennar teljast afnám næturvinnu hjá hakarasveinum; bann að
viðlagðri refsingu við því, að vinnuveitendur gælu — eins og þá
var siður — beitt verkamenn fjársektum undir alls kyns yfirskini,
en það var háttalag, þar sem vinnuveitandi var löggjafi, dómari
og böðull í einni og sömu persónu og hirli þar á ofan sektarféð
sjálfur. Onnur ráðstöfun þessarar tegundar var afhending allra
lokaðra verkstæða og verksmiðja lil samvinnufélaga verkamanna
að leyfðum skaðabótum, og gilti einu, livort sá kapítalisti, sem í
hlut átti, var flúinn eða hafði kosið að láta vinnu niður falla.
Dásamleg var í rauninni sú breyting, sem Kommúnan hafði gert
á París! Ekki var snefill eftir af hinni tilgerðarlegu París annars
keisaradæmisins. París var ekki lengur samkomustaður brezkra
landeigenda, írskra fjarvistarmanna (þ. e. Iandeigendur, sem aldrei
tolldu heima), amerískra fyrrverandi þrælahaldara og nýríkra
borgara, stórbænda frá Rúmeníu og rússnesks hefðarfólks, sem
átt hafði álthagabundna bændur með húð og hári. Það voru
engin óþekkt lík framar í líkhúsinu, engin innbrot að næturlagi