Réttur - 01.10.1931, Blaðsíða 26

218 HVERSVEGNA ERU LÆRÐIR MENN............ [Rjettur
þar í gegn, og líka af því, að eftir aflokið skólanám
veitti skólagángan þeim aðgáng að stöðum og embætt-
um, sem lagði bæði í hendur þeirra völd yfir öðrum og
ýmis fjárhagsleg fríðindi. Nú hefur þetta breyst,
þannig, að hin raunverulega yfirstétt í landinu eru
ekki leingur lærðir embættismenn, heldur bæði ólærð-
ir og oft fremur illa mentaðir menn, sem versla með
fisk, eða höndla með lífsnauðsynjar manna á þann hátt
að selja þær dýrar en þeir kaupa. Náttúrlega geta
lærðir menn enn þá komist í yfirstétt, ef þeir eru svo
hamíngjusamir að leggja út í heppilega spákaup-
mennsku (speculation), eða geta notað sér aðstöðu og
embætti til að draga sér fé í stórum stíl, sem þó venju-
lega gerist á löglegan hátt eins og allir meiri háttar
glæpir, eða aungla saman aurum, svo að þeir geti lagt
þá í einhverskonar ræníngjafyrirtæki, en það er yfir-
leitt sjaldgæft, að lærðir menn hafi smekk fyrir slíku,
og kemur hér um bil aldrei fyrir meðal þeirra, sem
unna starfi sínu eða lærdómsgrein. Þeir hafa þannig
að jafnaði eingan hag af því, eins og yfirstéttin hefur,
að alþýða manna sé tröllpínd með skattaálögum og
kaupkúgun, en hinum ríku hlíft að sama skapi sem
börn fátækra eru rækilegar kvalin, bæði andlega og lík-
amlega, vegna illrar aðbúðar og uppeldisskorts.
Þó gerir borgaralegt þjóðfélag, og eingu síður hið
»lýðræðissinnaða« þjóðfélag borgara, sér far um að
ti'yggja sér þessa menn, og halda þeim í þeirri trú, að
þeir séu betra fólk en aðrir verkamenn, með því að
greiða þeim hærra kaup fyrir þeirra vinnu en öðrum
mönnum (sem inna þó kannske þjóðfélaginu miklu
þýðíngarmeiri störf af hendi) og nær slíkt auðvitað
ekki nokkurri átt rökvíslega séð, en vel skiljanlegt frá
sjónarmiði auðvaldsins, sem er auðvitað, hvað sem
tautar, hið ráðandi magn í »lýðræðissinnuðum« þjóð-
félögum. Auðvaldið, yfirstéttin, reynir alt hvað hún
orkar að ávinna sér pólitískan og »siðferðilegan« stuðn-