Réttur - 01.10.1931, Blaðsíða 23
Rjettui'J HVERSVEGNA ERU LÆRÐIR MENN
215
tryggíng fyrir því, að maður sé vel að sér í bókment-
um, þótt hann hafi geingið gegnum mentaskóla, kann-
ske meira að segja þvert á móti. Menn, sem annars
hafa áhuga fyrir að lesa bókmentir komast eins vel
inn í þær og oft betur, þótt þeir hafi aldrei geingið í
gegnum skóla, enda er síst algeingara, að lærðir menn
upp og ofan hafi skilníng, gagn eða ánægju af bók-
mentum en hverjir aðrir, nema síður sé. Flestir lærðir
menn, sem ég þekki, segjast hafa mest gaman af reyf-
urum, sem snúast um bjánaleg hryðjuverk, og það er
ákaflega sjaldgæft, að almennur verkamaður á bók-
mentasviði, geti haft uppbyggilegt samtal við lærðan
mann um bókmentir. Iiinsvegar er torfundinn alþýðu-
maður, a. m. k. hér á landi, sem þekkir ekki eða hefur
lesið meiri og betri bókmentir en það ómerkilega hrafl,
sem kent er til fullnaðarprófs í almennum mentaskóla.
Sama er að segja um málakunnáttu mentaskólageing-
inna manna, hún er yfirleitt sjaldan meiri en venju-
legs kaupmanns, sem hefur viðskifti við nokkur lönd
og stenst ekki samanburð við allsendis ómentað fólk úr
fjöltúngulöndum (t. d. Svisslendíngar, Luxemburgarar
o. s. frv.), enda er kunnátta framandi mála út af fyrir
sig einskis virði, nema sem leið til þekkingar. Þegar
til sérnámsins kemur í háskólanum, lesa menn venju-
lega ekki annað á framandi máli en það, sem varðar
sérgrein þeirra. Eftir þennan tilviljunarkenda for-
skólafróðleik, sem lærðir menn eru álitnir hafa fram
yfir almennan verkamann, tekur sem sagt við sérnám
þeirra, en það er, ásamt síðari iðkun æfistarfsins, hin
raunverulega mentun þeirra, eins og annara manna.
Menn læra t. d. hér á íslandi læknisfræði, lögfræði,
málfræði og guðfræði, sem alt er undirbúníngsnám
undir starf, sem menn ætla að stunda. Lækníngar eru
ekki annað en venjuleg iðn, eins og t. d. garðyrkja,
lögfræði læra menn hér aðallega til þess að geta orðið
duglegir rukkarar, málfræði stunda margir eins og