Réttur - 01.01.1971, Blaðsíða 14

Maðurinn sem hlær (Thiers).
Parísarkommúnan kjörin og stofnun hennar kunn-
gerð þann 28. marz."1) Miðnefnd þjóðvarðliðsins
fékk Kommúnunni völdin í hendur. Fyrsta tilkynning
hinnar síðarnefndu hljóðaði svo (sbr. meðfylgjandi
eftirprentun á frummálinu):
Borgarar!
Kommúna ykkar hefur verið stofnuð.
Kosningarnar 26. marz helguðu hina sigursælu
byltingu.
Yfirgangssamir og heigulir valdhafar höfðu læst
greipum sínum um ykkur: í lögmætri vörn hafið
þið rekið út fyrir borgarmúra þá ríkisstjórn, sem
hugðist óvirða ykkur með því að setja konung til
höfuðs ykkur.
Nú svara glæpamennirnir, sem þið hafið ekki
einu sinni viljað draga fyrir dóm, veglyndi ykkar
með þvi að reisa vigi konungssamsæris úti fyrir
f) F. Engels og K. Marx: Op. cit., bls. 227.
14
hliðum borgarinnar. Þeir tala leynt og Ijóst um
borgarastyrjöld; þeir beita alls kyns brögðum til
spillingar; þeir taka við sökunautum af hvaða tagi
sem er; og þeir hafa jafnvel ekki kinokað sér við
að leita stuðnings útlendinga.
Þessum viðbjóðslegu undirferlum skjótum við
undir dóm Frakklands og alls heimsins.
Borgarar.
Þið hafið nú komið á fót stofnunum, sem munu
standa af sér hinar hörðustu hriðir.
Þið eruð herrar eigin örlaga. Með tilstyrk ykkar
mun fulltrúasamkunda sú, er þið hafið stofnað tii,
bæta fyrir ógæfuna sem hinir rislágu valdhafar
hafa orsakað: þar sem iðnaðurinn hefur verið i
hættu, atvinnulíf slitrótt og viðskipti i lamasessi,
verður nú ötullega unnið að eflingu þeirra.
I dag verður úrskurðað um húsaleiguna, svo sem
vænzt hefur verið.
Á morgun verður kveðið á um skuldafrest.1)
Allri opinberri þjónustu verður komið aftur á, í
einfaldara formi.
Þjóðvarðliðið verður tafarlaust endurskipulagt
og héðan í frá verður það eina herlið borgarinnar.
Þessar verða fyrstu aðgerðir okkar.
Þeir, sem alþýðan hefur kjörið, beiðast þess eins
af henni, til þess að tryggja sigur lýðveldisins, að
hún styðji þá með trausti sinu.
Hvað þeim sjálfum viðvíkur, munu þeir gera
skyldu sínu.
Ráðhúsinu í París, 29. marz 1871.
Parísarkommúnan.
Flestar tilskipanir Kommúnunnar báru vott um
stéttareðli hreyfingarinnar. „Við megum ekki
gleyma því“, sagði Frankel, einn af foringjum henn-
ar, ,,að byltingin 18. marz var framkvæmd af verka-
lýðsstéttinni. Ef við gerum ekkert fyrir þessa stétt,
sé ég ekki hver er tilveruréttur Kommúnunnar". Til
marks um þetta má nefna tilskipanir um aðskilnað
ríkis og kirkju; um stofnun samvinnufélaga verka-
manna til að reka verksmiðjur, sem iðnrekendur
höfðu stöðvað; um afnám næturvinnu bakara. Enn-
fremur var ákveðið ,að kjósa skyldi í allar stöður,
J) Þessar ákvarðanir þóttu sérstaklega brýnar til
þess að lina þrengingar fátæklinga af völdum lang-
varandi umsáturs og atvinnuleysis, sem af því
leiddi. Þannig voru allar húsaleiguskuldir gefnar
eftir frá október 1870 fram í apríl 1871. (Þýð.).