Réttur - 01.01.1971, Blaðsíða 36

Hina sósíalistisku hreyfingu i heiminum, — og
sérstaklega hinn kommúnistiska aðalhluta hennar,
— hefur ekki skort hetjumóð og tryggð i barátt-
unni, né heldur — þar sem hún drottnar — vald
og aga. En hana hefur oft skort umburðarlyndl, þá
viðsýni og hófsemi sem hún átti á sinu bezta skeiði.
— Og þótt lióst sé að vald sósialismans er það
eina, sem andstæðingurinn virðist skilja, þá verður
nú umburðarlyndið gagnvart samherjum að verða
miklu rikari þáttur í alþjóðahreyfingunni en verið
hefur.
Nú er þörf viðfeðmari þjóðfylkingar allra fram-
sækinna afla i veröldinni en nokkru sinni fyrr, til
þess að einangra það vélræna villidýr imperíalism-
ans sem Bandaríkin og harðvítugustu fylgifiskar
þeirra nú eru —og það villidýr er vissulega enginn
pappírsdreki, því fá Vietnamar að finna fyrir, —
heldur vélskrimsli, sem ógnar allri heimsbyggðinni.
Það er enn brýnni þörf nú á slíkri þjóðfylkingu en
var á móti fasisma Hitlers-Þýzkalands á sínum
tíma — og var hún vissulega nógu brýn. Hitler
hafði þó ekki atómsprengjur og mátt til að drepa
allt mannkynið.
Slík þjóðfylking þarf að ná allt frá borgaralegum
lýðræðissinnum, þjóðfrelsissinnum og sósíaldemó-
krötum yfir til kommúnista af hinum ýmsu sauða-
húsum, hvort sem þeir kunna að kenna sig við
Lenin, Trotskí, Stalín eða Maó, eða láta sér nægja
Marx og Engels.
Til þess að koma svo breiðri þjóðfylkingu á þarf
umburðarlyndi, virðingu fyrir skoðunum annarra, —
sérstaklega annarra sósialista, því þar gætir of-
stækisins venjulega mest. Menn verða að leggja
niður þann Ijóta vana að brennimerkja hvern þann
sósíalista, sem er á annarri skoðun en sjálfur mað-
ur, sem óalandi og óferjandi. Og til allrar hamingju
er skilningur á nauðsyn þess stórum vaxandi, svo
sem afstaða kommúnistaflokkanna á Italíu, Júgó-
slavíu og Rúmeníu sýna.
Mikil ábyrgð I þessum efnum hvílir á herðum
þess afls, sem er mesta valdið I sjálfri heims-
byltingu sósíalisma og þjóðfrelsis og ætti því, ef
allt væri með felldu, að vera forustuaðilinn í slikri
þjóðfylkingu .Kommúnistaflokki Sovétríkjanna.
Eins og Sovétríkin eru það vald, sem tryggir nú
tilveru sósialismans I heiminum, eins er það mis-
beiting þessa valds, sem fyrst og fremst hindrar
stórkostlega fylgisaukningu sósíalismans í Vestur-
Evrópu. Eða halda menn að það auðveldi sósíalist-
um í Vestur-Evrópu að vinna meirihluta til að koma
36
á hjá sér sósíalisma, ef kommúnistar Sovétríkjanna
boða þá kenningu að „sósíalistisku fullveldi" fylgi
réttur Sovétríkjanna til þess að hernema slík ríki,
ef sósíalisma þar sé hætta búin að áliti sovétstjórn-
arinnar?
Ef valdaflokkar sósíalistísku rikjanna ætla að
reyna að hafa forustu um þá þjóðfylkingu, er
mynda þarf, þá verða þeir ekki aðeins að sýna og
vera vald sósíalismans, heldur og að sanna hjá
sér í vaxandi mæli það frelsi, sem sósíalismanum
er eiginlegt. Þá fyrst fengi forusta þeirra það að-
dráttarafl, sem nægði. En án slíkrar breytingar á
stefnu, yrði forusta um þjóðfylkingu að koma frá
flokkum utan þeirra, þótt óraunsætt sé að gera sér
ekki Ijóst að þessi riki eru valdabakhjallurinn, sem
þjóðfylkingin yrði að byggja á. En þá ris sú hætta
að slík samfylking sem nauðsynleg er, kæmist ekki
á. Með öðrum orðum: að stöðnuð stefna I vissum
sósíalistískum ríkjum yrði þröskuldur á vegi þess
að sú víðtæka heimssamfylking gegn imperíalisma
Bandaríkjanna myndaðist, sem nú er lífsnauðsyn.
Það er mikið I húfi og gott að minnast góðra ráða
og gagnrýni.
Hvað halda menn að sá Lenín, sem síðast allra
orða varaði flokk sinn við að lenda I „imperíal-
istískri afstöðu" til smærri þjóða, sá Lenín, er gerði
„frelsi til umræðna" I flokknum að forsendu fyrir
„einingu I framkvæmd" og gagnrýndi Stalín og
fleiri fyrir „stórrússneskan þjóðrembing" I afstöðu
til Georgíumanna, segði um þá pólitík, sem rekin
var með innrásinni I Tékkóslóvakiu og barði niður
þá frelsisþróun, sem sósialisminn þurfti að sýna
að væri honum eiginleg? Ætli hann hefði ekki sagt
að með slíkum öfgum væru kommúnistar sjálfir að
hindra sigur sósíalismans I Vestur-Evrópu.
Það er liklegt að vald og efnahagsáhrif hinna
sósíalistísku rikja eins og þau nú eru, með þeirra
kostum og göllum, verði hinn mikli segull gagnvart
mörgum löndum þriðja heimsins, þar sem sjálf-
stæðisbaráttan gegn imperíalismanum og efnahags-
baráttan fyrir hinu daglega brauði verða höfuð-
atriðin, en hin almennu lýðréttindi ekki eins mikil-
væg til að byrja með. En i þeim löndum Vestur-
Evrópu, þar sem vissir stórsigrar hafa unnizt I þjóð-
ernislegri sjálfstæðisbaráttu, — einnig miklir sigrar
I efnahagslegu lífskjarabaráttunni, —- þar hefur ein-
mitt sjálf sósíalistíska verklýðshreyfingin barizt
fyrir og knúið fram — i baráttu við borgaralegt aft-
urhald og fasisma — frelsisréttindi (málfrelsi, prent-
frelsi o. fl.), sem hún er ákveðin I að varðveita
J