Réttur - 01.04.1971, Blaðsíða 5

áhuga á því að stækka landhelgina; keppi-
keflið væri að koma á deilum milli Islands
og Atlanzhafsbandalagsins. Fróðlegt er að
rifja nú upp nokkur blaðaummæli sem þá
birtust. Vísir sagði í forustugrein 29da apríl
1958 um stækkun landhelginnar í 12 mílur:
,.Kommúnistar munu sem sé ætla að leggja
til, að Islendingar steypi sér út í ævintýri á
sviði landbelgismálanna, sem geti orðið mjog
hcettulegt. Menn skulu vita það að á næsm
vikum munu kommúnistar gerast talsmenn
/
þeirrar stefnu, að Islendingum sé allt fært
í landhelgismálinu, án þess að hirða um það
hvort þjóðin telur skref kommúnista hyggi-
legt eða líklegt til sigurs. Menn verða að
muna, þegar kommúnistar tala og reyna að
telja mönnum trú um, að þeir séu ættjarðir-
vinir og hafi einungis hagsmuni Islendinga í
huga, að þeir eru einkavinir, skólabrœður og
félagar Kadars hins ungverska og annarm
þvílíkra griðníðinga og svikara. Þeir gerast
œvinlega svikarar, ef þeir fá fyrirmœli um
það austan úr Moskvu, og þeir setja aldrei
hagsmuni Islendinga ofar ef þeir vita, að
hagsmunir heimskommúnismans fara í bága
við íslenzka hagsmuni.”
Með þvílíkum munnsöfnuði og þvílíku
hugarfari snerust málgögn Sjálfstæðisflokks-
ins gegn stækkun landhelginnar í 12 mílur.
Svo að annað dæmi sé tekið. komst Alþýðu-
blaðið svo að orði 28da maí 1958 — eftir
að þó var búið að beygja ráðherra Alþýðu-
flokksins:
„Þjóðin hefur verið áhorfandi nú um skeið
að einum hinum Ijótasta leik sem nokkru
sinni hefur farið fram á íslenzkum stjórn-
málavettvangi. Þennan leik hefur verið hægt
að leika af þeirri ástæðu einni að kommún-
istar hafa verið leiddir til sætis í ríkisstjórn
Islands. Hann hefði ekki átt sér stað ef þeir
hefðu ekki setið þar. Þetta hefur gerzt:
Kommúnistar hafa haft tvær línur til að fara
eftir: Að vinna af öllum mætti að því að
slíta Island úr tengslum við vestrœnar þjóðir,
að sprengja samv'mnu lslendinga við þær. Þess
vegna skyldu þeir vinna að því öllum árum
að gera k.röfur lslendinga í landhelgismál-
inu sem fjarlœgastar vilja og áliti þeirra —
og framar öllu öðru, ef íslendingar yrðu sam-
mála um fyllstu kröfur, að framkvæmd
þeirra og framsetning yrði sem bolalegust
... Jafnframt settu þeir fram kröfur urn
framsetningu á viljayfirlýsingu íslendinga í
landhelgismálinu, sem fyrst og fremst voru
miðaðar við það að móðga á hinn frekleg-
asta hátt þær þjóðir sem við deildum við ttm
þessi mál.”
Vissulega er það rétt hjá Alþýðublaðinu að
landhelgin hefði ekki verið stækkuð í 12
mílur ef „kommúnistar" hefðu ekki farið
með sjávarútvegsmál í ríkisstjórninni. Hitt
er ekki síður fróðlegt að enn bergmála sömu
ofstækisfullu röksemdirnar. Emil Jónsson
hefur lýst yfir því að tillagan um stækkun
fiskveiðilögsögunnar í 50 mílur sé „siðlaus
ævintýrapólitík í utanríkismálum",og mál-
gagn hans hefur talað um „fruntaskap" og
„dónaskap" í garð voldugra vinaþjóða. Þeir
menn sem þannig hugsa og tala líta ekki
fyrst og fremst á sig sem íslendinga heldur
hluta af stærri heild.
ÁTTI AÐ VERA ENDANLEG LAUSN
Þannig var það umhyggian fyrir Atlanz-
hafsbandalaginu og voldugum vinaþjóðum
sem réð úrslitum um raunveruleg viðhorf
ráðamanna Sjálfstæðisflokksins og Alþýðu-
flokksins til landhelgismálsins 1958. Þeir
vildu vissulega hafa landhelgina „sem
stærsta" en þó ekki stærri en svo að Bretar
gætu fallizt á hana. Og nákvæmlega sama
viðhorf réð úrslitum þegar nauðungarsamn-
ingarnir voru gerðir 1961. Þá skuldbundu
61