Réttur - 01.04.1971, Blaðsíða 30
Þannig mætti lengi halda áfram að telja.
Allir eru að verða launþegar í einhverjum
skilningi.
Bankastjórinn og vélritunarstúlkan. Ráðu-
neytisstjórinn og dyravörðurinn. Fram-
kvæmdastjórinn og sendillinn. Allir eru laun-
þegar.
Það er orðið erfit að finna „arðræningj-
ann" í persónu nokkurs ákveðins manns.
Auðvitað er öllum ljóst, að þegar „kökunni"
er skipt, þá fá ekki allir rúsínurnar.
Það sem verkalýðshreyjingin hejur við að
slást, það er þetta kerfi, sem setnr sjáljvirka
hcekkanaskriðu í gang, um leið og lífskjör
hinna lcegstlannuðu batna.
Þegar ég tala um „kerfið", þá á ég við
það stjórnkerfi, sem við búum við. Það verð-
mætamat sem beitt er og þá skipulagningu
eða skipulagsleysi, sem er á hlutunum. Vissu-
lega væri hægt að skrifa langar greinar um
eitt saman kerfið. Og allt það sem ég segi í
þessari grein, vitnar á sinn hátt um kerfið.
I örstuttu máli gæti ég kannski skýrt bezt,
hvað ég á við á þennan hátt; Sjávarútvegur
og landbúnaður standa undir nærri öllum
gjaldeyristekjum okkar. Þessar atvinnugrein-
ar hafa oftast verið styrktar af almannafé og
stöðugt er verið að gera nýjar og nýjar ráð-
stafanir til að bjarga þeim. Sem sagt, þær
eru reknar með tapi.
Verzlunin er eingöngu þjónusta, framleiðir
ekkert en eyðir hins vegar miklum gjaldeyri,
hún er rekin með hagnaði.
Nær öll velta byggist á atvinnugreinum
sem standa ekki undir sjálfum sér! ! !
Þetta er kerfið.
Dýrtíðin vex vegna þess að kaupið hækk-
ar!
Kaupið verður að hækka, af því að dýr-
tíðin vex!
Þetta er kerfið.
Það er með kcrfið eins og púkann sem
Sæmundur fróði setti til fjósamanns síns til
að venja hann af að blóta.
Það eru launþegar sjálfir sem tryggja við-
hald kerfisins.
Bændurnir og fólkið í kaupfélögunum
gæti skipt um stjórn í S.I.S., ef það sýndi
samstöðu og áhuga og þannig væri aftur
hægt að beita þessu risafyrirtæki gegn braski
kaupmanna, dregið það út úr samtökum arð-
ræningja og gert það aftur að fyrirtæki fólks-
ins í landinu.
Það er einnig verkafólkið sjálft, sem ber
ábyrgð á því, að ýms stærstu verkalýðsfélög
landsins eru í höndum Ihaldsins.
Það væri mikil blekking að kenna for-
ystumönnum um það, að þeir skuli vera í
forystu.
Það væri svona rétt, eins og að fjósamað-
urinn hefði kennt púkanum um það, að hann
varð feitur.
Það er fólkinu, verkalýðshreyfingunni
sjálfri að kenna, hvernig komið er fyrir henni.
Hún hefur margfalt það afl, sem þarf, til
þess að ráða lögum og lofum í þjóðfélaginu.
Það sézt bezt, þegar litið er á þær stundir,
j>egar allsherjarverkfall stendur yfir.
Allt líf lamast. Oll framleiðsla stöðvast,
jægar verkáfólk leggur niður vinnu.
Samt á að telja því trú um, að aðrir ráði
atvinnulífinu.
Það ræður enginn atvinnulífi á Islandi
nema verkafólk, ef jjað þorir að ráða því og
vill ráða því.
★
Niðurstaða af Jxjssum hugleiðingum getur
ekki orðið nema ein.
Það er vita tilgangslaust að heyja einhliða
launabaráttu, ef menn hugsa sér að sækja á.
Ihaldið gerir hana alltaf að „varnarbaráttu"
mcð aukningu dýrtíðar á cftir.
86