Réttur - 01.04.1971, Page 16

Talið er að 75—80% af útflutningsverði
sjávaraflans renni sem beinar, eða óbeina,
tekjur í þjóðarbúið, en hins vegar verða hlið
stceðar tekjur af álverinu varla yfir 200 milj-
ónir króna.
TEKJUR ÞJÓÐARBÚSINS
AF REKSTRI ÁLVERKSMIÐJUNNAR
Það er rétt að athuga nokkru nánar raun-
verulegar tekjur þjóðarbúsins af rekstri Al-
verksmiðjunnar í Straumsvík.
Árið 1970 var fyrsta heila rekstrarár verk-
smiðjunnar en jafnframt var svo unnið við
frekari stækkun verksmiðjunnar.
Þær tekjur af rekstri álversins, sem koma
íslenzka þjóðarbúinu við eru þrennskonar:
Árið 1970 Milj. kr.
I fyrsta lagi launatekjur þeirra Is-
lendinga sem vinna við reksturinn um 100
í öðru lagi framleiðslugjald, sem
kemur í stað skatta af öllum teg. um 50
Og í þriðja Jagi greiðslur fyrir
ýmiskonar þjónustu og viðskipti um 50
Um 200
Greiðslur fyrir raforku er ekki hægt að
telja með í jx\ssu tilfelli vegna þess, að þær
renna allar út úr landinu jafnóðum ril
greiðslu á afborgunum og vöxtum af þeim
lánum, sem tekin hafa verið vegna [x-irrar
raforkuframleiðslu, sem beinlínis er vegna
Alverksmiðjunnar.
Eins og sakir standa er um mjög verulegl
tap að rceða á raforkusölunni til verksmiðj-
unnar og langt er þangað til að liægt er að
gera sér vonir um nokkurn þjóðhagslegan
hagnað af þeim viðskiptum.
Til viðbótar við þær tekjur, sem hér eru
taldar frá Alverksmiðjunni eru svo nokkrar
tekjur innlendra aðila vegna nýrra stofn-
framkvæmda verksmiðjunnar.
TEKJUR AF INNLENDUM ATVINNU-
REKSTRI SKIPTA ÖLLU MÁLI
Ollum má vera ljóst, að tekjur af álverk-
smiðjunni skipta ekki miklu máli í saman-
burði við tekjur af sjávarútvegi landsmanna.
Alverið nœr því ekki að hafa meiri efna-
hagslega þýðingu fyrir þjóðarbúið en t. d.
Bœjarútgerð Reykjavíkur, sem oft hefur haft
um 400 manns starfandi í sinni þjónustu.
Aðeins 2—3% hækkun á meðalútflutn-
ingsverði sjávaraflans mundi færa þjóðarbú-
inu jafn mikinn þjóðhagslegan ávinning og
Alverksmiðjan í Straumsvík á meðan hún
er í eigu erlendra aðila.
A s. I. ári er talið að meðalverðhœkkun á
sjávarafurðum hafi orðið um 22%, en það
nemur um 2000 miljónum króna.
Eins og nú er ástatt er mest allur sjávarafJi
fluttur út hálf- eða ó-unninn.
Hraðfrysti fiskurinn, sem hér er framleidd-
ur, er unninn erlendis í stórum verksmiðjum
og seldur frá þeim sem tilbúinn matur á
borðið.
Rækju- og humar-afli okkar er að mescu
frystur hér, en síðan er unnið úr honum i
Noregi, Danmörku og Bretlandi.
Fullvinnsla á allri íslenzkri ull og öllum
skinnum landbúnaðarins mundi færa þjóð-
inni mörg hundruð milljónir króna á liverju
ári í auknum tekjum.
Deilan um þróun íslenzkra atvinnumála,
stendur um það, hvort leggja skuli áherzlu
á erlenda stóriðju, eða innlenda iðnvceðingu,
um það, bvort landsmenn eigi sjálfir að ráða
málum sínum, eða gefa sig á vald gróðasjón-
armiðum erlendra auðjöfra.
72