Réttur


Réttur - 01.04.1971, Side 63

Réttur - 01.04.1971, Side 63
liraö Iw-nr Jjtá H'tfi til mO úthrnlÖM t»iÖHVlU4NV/ -<«& aw. ttf i m.AK HWI t tlAl.tW 17. tir*. I‘l.t7 Á liitaveitau bara aö veröa kosn- ingabeita? í .iiíí l( -iii- íi Vn i.aí' í ^.tr. í.i....i,»i.ií" a'lr fkk! * ■K't'Á'-' {ft Ut fttrr *M .fí&yz4k íhrJS'-ítt - >.(ít Lm** ?»/ri w rw'wráÁ «s> '•««#'# ísSí&Í sxmr* :><> vtnr wi wS s.**4»?kkí« ksS*- tt -Kfn* tg tpsfi# v«r&& £L: f,<rír vu* {*#* f>Át ***f M* *'.( ****& MrFJprfáfctí Hiitáaíifitr Axé- (•«». »,;*/ »*;«» t,j»r<4-ttftUB*»í Irá xt/frwwráld*. rti i-r«B »-V vaK/ir t*«* (M* f*?- : tt-^-4 ká » B*- ittnuí. Vmm»ií4> rrtífUií tér á &»<íik4 tórswuiír »llrínilivíta móðir Söguljód Jóhannesar úr Kötlum • •"■■yTffiaW )lr«ti viðburður i íuIeHxkrl Ijúðujjerð niöaa <l')ruur< '**/f * - f*| tHirríteiuu Krliut;,oUuur houiu út rrrir 10 úrum. 4 J I j SlA(>- lírmur tt iUikauiarkuÖim* i Ur»k)a«ík ajU t >fi l**** á<7‘* /»< <*-> * Jiúðu-MÍu rfltr J<ll.aruui» úr KtilluiB, rr Iwkií mfu- <-* ‘ - , vl Vfl lá' -Hriu»U»íu* iuúúU’. .SkttMijl >rlírr ai> >rk- 4;. *.*t. iw~»r »*rf;</ *>< ! Ig9l i^fni líf IfttraUÓ ívU-u«ku |>}<’»ðuríauar, ttióur- n *a! rrAi.r* i v «•. ,v«Ja- f 99B kíi»*« h*u»Cr «B»m »)( <*i*» |m« »•« wtkUr- ' r .^. í-í.-. ,9 *Rjilu« rR rríat |u<ð uiuu >rkja j íVL’. íH. H.ÍIJU li*ir t.tful fnllliucuuuui »*-uj ititiuiu ■■■HHik; VM Jóhannesar úr Kötlum „Hrímhvíta móðir" komu út 17. desember 1937 birtist um það stór forsíðufyrir- sögn í Þjóðviljanum með viðtali við skáldið. Ég held það hafi þá verið einsdæmi í sögu íslenzkrar blaðamennsku að útkoma bókar væri forsíðufrétt yfir þvera síðu — og er það undarlegt hjá slikri bókaþjóð sem vorri. Upphafskvæði þessarar Ijóða- bókar hafði áður birtst í Þjóðviljanum 1. desember 1936, — og í þeim sama mánuði komu líka út: Ljós heimsins, Kyssti mig sól, Skuggarnir af bænum og annað bindi af Rauðum pennum. Ég efast um að nokkurntíma fyrr eða siðar i sögu ísiands hafi skáld þjóðarinnar verið svo sameinuð alþýðu landsins í baráttu hennar sem á þessum árum, einkum 1936—7. Kvæði Jóhannesar, eins og „Mitt fólk" (1936), „Þegar landið fær mál" (1937) eða „Þegnar þagnarinnar" (1937) bera þessari samlifun vitni. Og mikið má vera, ef hin innilega lýsing, svo listrænt orðuð, sem Laxness leggur Uglu i hug á sellufundinum i „Atómstöðinni", á ekki uppruna sinn að þakka andanum frá þessum kreppu- og baráttuárum fátækrar, en hugumstórrar, alþýðu. Það sem þessi skáldafylking öll og skipulags- frömuður hennar og hugsuður, Kristinn, vann fyrir islenzka alþýðu á þessu vori samfylkingar og sókn- ar, verður vart ofmetið. Funi sárrar fátæktar og réttlát reiði alþýðu, sem „Þessi stund. er þúsund hjartna bragur. Þetta er fólksins mikli reikningsdagur. Þessi rauði áll er yfrið fagur, af því hann er sigur kngaðs manns. Minnist þess og það er yðar hagur! Það kemst enginn fram hjá lífi hans.” Jóhannes úr Kötium: Níundi nóvember í „Hrímhvita móðir“. reis gegn ranglæti og kreppu, magnaði hitann í hreyfingu vorri á þessum árum, — sósíalisminn gæddi hana stórhug og stefnufestu, — og þegar lífsþrá og sigurvon þessa fátæka fólks var siðan tendruð og tjáð af slikri skáldakynslóð, sem island þá átti, — þá urðu þessir áratugir, einkum tíminn 1935—47, sannkölluð voröld rauðrar reisnar, þótt vorhret hörð kæmu inn á milli — og þótt hér sé aðeins vikið að þætti skálda vorra í upp-reisn al- þýðunnar á hálfs áratugs skeiði af sérstöku til- efni, en ekki reynt að skrá aðra þætti baráttunnar. Á eftir þessum árum kom svo eldvígslan (1939— 41), ofsóknirnar, og sigurinn í kjölfar þeirra, — en það er efni í aðrar hugleiðingar. 119

x

Réttur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.