Réttur - 01.08.1981, Síða 5

Einar Olgeirsson:
M. I. Stéblin-Kaménskij
Minningarorð
Ég efast um að síðan þá Rasmus Kr. Rask1, Konrad Maurer2 og William Morris3 leið,
hafi ísland og íslendingar átt erlendis betri vin, einlægari og vitrari aðdáenda íslenskrar
menningar og stórvirkari athafnamann í því að rita um hið sérstaka í eðli íslenskrar
fornmenningar og útbreiða í landi sínu hin fornu rit sjálf, en Mikhail Ivanovitsj Stéblin-
Kaménskij, prófessor í Leningrad, sem lést nú 17. september þ.á. Með honum er og
hniginn til foldar einn mesti vísindamaður heims í íslenskum fræðum fornum.
M.I. Stéblin-Kamenskij var fæddur í St.
Pétursborg 11. september 1903. Frá upphafi
leitaði hugur hans og áhugi til germanskra
málvísinda og bókmennta. Var framabraut
hans hröð í þeim efnum, en því meir sem
hann sökkti sér niður í þessi vísindi, því meir
snerist áhugi hans að norrænum og fyrst og
fremst íslenskum fornbókmenntum. Árið
1948 hlaut hann doktorsnafnbót fyrir ritgerð
sína um dróttkvæðin.
Allt frá 1947 starfaði hann við háskólann í
Leningrad og gekkst 1958 fyrir stofnun nor-
rænudeildar við þann skóla og veitti hann
henni forstöðu lengst af.
Það verður aldrei fullþakkað það, sem sú
deild og þeir, sem úr henni hafa útskrifast,
hafa unnið að því að skapa þekkingu á og
virðingu fyrir íslenskri menningu.
En mestur er þar hlutur Stéblin-
Kaménskijs sjálfs. Hann hefur skrifað
hverja bókina á fætur annarri um ísland,
bókmenntasögu þess og menningu, — fyrst
og fremst þá fornu menningu og tungu, sem
sérstaða íslands í heiminum byggist á,
meðan sú arfleifð er í heiðri höfð í verki af
eftirkomendunum. Skal þar sérstaklega
minnt á eftirfarandi tvær bækur: íslensk
menning” (Kultura Islandii) 1967, kemur
hann þar víða við alt frá Agli Skallagrims-
syni til Þórbergs Þórðarsonar, rekur hina
ýmsu þætti menningarsviðsins og byrjar þá
venjulega hvern kafla með tilvitnun i hina
bestu fræðimenn alt frá Snorra Sturlusyni og
Rasmus K. Rask til Einars Ólafs Sveinssonar
og Sigurðar Nordals, — og ,,Heimur íslend-
ingasagna” (Mir Sagi) 1971. Er hún ein allra
merkasta bók hans, þýdd á mörg tungumál,
mikið um hana ritað og deilt — og dáð af
mörgum. En þýðingin á íslensku er nú ný-
komin út. Útgefandinn er hið ágæta útgáfu-
félag Iðunn, en ekki Bókmenntafélagið, svo
sem vænst hafði verið.
Mér líður ekki úr minni sú stund, er ég
hitti Stéblin-Kamenskij í fyrsta sinn i
117