Réttur - 01.04.1985, Page 1

68. árgangur
1985 — 2. hefti
Þaö valdajafnvægi milli höfuðstétta íslensks samfélags, sem skapaðist upp
úr síðustu heimsstyrjöld (eða frá 1942) setti mjög mark sitt á þróun þjóðfé-
lagsins næstu áratugina. í krafti þess tókst að ná fram þýðingarmiklum fé-
lagslegum réttindum alþýðu manna til handa. í skjóli þess tókst að stökkva
fátæktinni á flótta með því að nýta hagvöxtinn á félagslegan og siðrænan
hátt. Allt gekk þetta þó í bylgjum, barist var harkalega, sigrar og ósigrar skipt-
ust á, en sífellt þokaðist í átt að aukinni velferð almennings. Á löngu árabili
kristallaðist þetta valdajafnvægi í einstökum stórátökum stéttanna, og þeir at-
burðir réðu framvindunni.
Sósíalistaflokkurinn og Alþýðubandalagið á pólitíska vængnum og verka-
lýðshreyfingin á hinu faglega sviði sýndu einatt þvílíkan styrk, að yfirstéttin —
beitandi ríkisvaldinu á óskammfeilinn hátt — gat ekki brotið þessi öfl á bak
aftur og ráðið ein framvindunni. Yfirstéttin studdist ýmist við Alþýðuflokkinn
sem hækju í ríkisstjórn eða við Framsóknarflokkinn í hinum illræmdu „helm-
ingaskiptastjórnum". En allt kom fyrir ekki, því að þarna var að mæta þeim
þjóðfélagsöflum, sem sóttu styrk sinn í félagsleg viðhorf og félagslegar lausn-
ir vandamálanna, réttlæti og jöfnuð meðal þegnanna og þjóðernisvitund og
reisn gegn erlendri ásælni. Þetta sögulega samhengi ber að hafa í huga, þeg-
ar virt eru störf, stefnumið og athafnir núverandi ríkisstjórnar og þegar hlut-
verk Framsóknarflokksins er skoðað ofan í kjölinn.
Yfirstéttin íslenska var orðin langþreytt á valdajafnvæginu og þeim afleið-
ingum þess að geta ekki skakkað leikinn og brotið verkalýðshreyfinguna á
bak aftur. Flún sækir hugmyndir til Thatchers og Reagans um frjálshyggju í
baráttu sinni gegn félagslegum réttindum og samneyslu, og hefur hafið heilagt
áróðursstríð, sem á engan sinn líka hér á landi, gegn félagshyggju og
samhjálp.
Árangur sá, sem hún hefur haft síðustu tvö árin byggist á því, að henni hef-
ur tekist að spenna Framsóknarflokkinn fyrir vagn sinn. Er nöturlegt að sjá
hvernig forysta Framsóknarflokksins hefur gersamlega gengið „leiftursókn-
ar“-íhaldinu á hönd. .
Framsóknarflokkurinn hefur gengið fram fyrir skjöldu og stjórnað árásum