Morgunblaðið - 11.05.2007, Qupperneq 2

2 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is
Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragn-
arsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
HÆSTIRÉTTUR staðfesti í gær
dóm Héraðsdóms Reykjavíkur um
að tveir Litháar á fertugsaldri,
Šarunas Budvytis og Virûnas Kaval-
èiukas, skuli sæta 7 ára fangelsisvist
fyrir að standa sameiginlega að inn-
flutningi á tæplega 12 kílóum af mjög
sterku amfetamíni ætluðu til sölu-
dreifingar.
Fram kemur í dómi Hæstaréttar,
að samkvæmt fyrirliggjandi mats-
gerð hefði verið unnt að drýgja efnið
og fá úr því um eða yfir 30 kíló af am-
fetamíni, með ríflega 20% styrkleika.
Í niðurstöðu héraðsdóms, sem stað-
fest var í Hæstarétti, segir að engum
vafa sé undirorpið hverjir hættu-
eiginleikar efnisins séu. Brot mann-
anna hafi verið þaulskipulögð og þeir
hafi frá upphafi gert sér far um að
villa um fyrir rannsóknaraðilum.
Þeir Budvytis og Kavaleiukas
komu með ferjunni Norrænu til
Seyðisfjarðar í júlí í fyrra. Í bíl, sem
þeir fluttu með sér, fundust átta
plastflöskur, fylltar með hvítu dufti,
sem komið hafði verið vandlega fyrir
í eldsneytistanki. Duftið reyndist við
rannsókn vera amfetamín.
Málið dæmdu hæstaréttardómar-
arnir Gunnlaugur Claessen, Garðar
Gíslason, Hrafn Bragason, Ingibjörg
Benediktsdóttir og Markús Sigur-
björnsson.
Verjandi ákærða Budvytis var
Sveinn Andri Sveinsson hrl. og verj-
andi meðákærða Björgvin Jónsson
hrl. Sækjandi var Sigríður Elsa
Kjartansdóttir saksóknari hjá ríkis-
saksóknara.
Sjö ára fangelsi fyrir
amfetamínsmygl
Hrun í íshelli í
Sólheimajökli
VARAÐ er við hruni úr íshelli sem
er í Sólheimajökli. Innan við ár er
síðan ferðamaður lést hér á landi
þegar hluti úr íshelli í Hrafntinnu-
skeri hrundi yfir hann.
Íshellirinn í Sólheimajökli breyt-
ist á hverjum degi, mikið hrun er úr
honum og hættulegt að fara um
hann, segir í fréttatilkynningu frá
Slysavarnafélaginu Landsbjörg og
lögreglunni á Hvolsvelli. Greini-
legar sprungur eru komnar og víða
er ísinn allþunnur.
Björgunarsveitin Víkverji setti
upp skilti, á fimm tungumálum, við
íshellinn í vikunni þar sem varað er
við því að vera í honum vegna
hættu á hruni.
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
„ÞAÐ SNJALLA við þetta er að um
60% þeirra sem eru háðir öndunar-
vél ævilangt geta losnað við hana
allan sólarhringinn og um 40% alla
vega 16 klukkustundir á dag,“ segir
Páll Gíslason, læknir á Landspítala
– háskólasjúkrahúsi, um tvær að-
gerðir sem gerðar voru á spítalan-
um í gær sem hluti af fjölsetra rann-
sóknarverkefni. Páll segir lífsgæði
sjúklinganna aukast gríðarlega eftir
aðgerðina.
Bandarískur skurðlæknir, Ray-
mond Onders, stjórnaði aðgerðun-
um og var Margréti Oddsdóttur inn-
an handar en hún gerði aðgerðirnar.
Um er að ræða kviðsjáraðgerð eða
gægjugatsaðgerð og eru rafskaut
sett hvort sínum megin á þindina.
Áður en það er gert er mælt með
rafstraumi hvar best svörun er.
Í þrjá áratugi hefur verið notuð
sú aðferð að setja rafskaut á þindina
og eru fyrir tvær aðferðir til þess.
Þær fela hins vegar báðar í sér að
opna þarf brjóstkassann, þ.e. gera
opna brjóstholsaðgerð. Þessar að-
ferðir hafa verið notaðar víða um
heim en nýja aðferðin á eftir að
valda byltingu. Lengi vel var það að-
eins Raymond Onders sem gerði
þessar aðgerðir og hefur hann gert
61 slíka; 42 á sjúklingum sem þjást
af mænuskaða og 19 á MND-sjúk-
lingum.
Fleiri aðgerðir hugsanlegar
„Þetta er rannsóknarverkefni
ennþá og í prófun. Við erum fjórða
setrið en að auki hafa aðgerðir verið
gerðar í Atlanta í Bandaríkjunum,
Vancouver í Kanada og á heima-
stöðvum Onders í Cleveland sem
einnig er í Bandaríkjunum. Þetta er
svo fjórða setrið og Margrét hefur
nú gert tvær aðgerðir,“ segir Páll og
útilokar ekki að fleiri slíkar aðgerðir
verði gerðar á LSH.
„Nú er mænuskaðahópurinn sem
betur fer aðeins þessir tveir sjúk-
lingar, þ.e. sem háðir eru öndunar-
vél, en ef þörfin kemur upp aftur er
alltaf möguleiki á að gera aðgerðina.
Við getum pantað búnaðinn og Mar-
grét hefur þekkinguna.“
Páll segir að aðgerðin muni ger-
breyta lífi sjúklinganna, enda mun
meiri heilsufarsleg áhætta sem
fylgir því að vera í öndunarvél og
dæla lofti inn undir yfirþrýstingi. Þá
þarf ennfremur að gefa þrisvar sinn-
um meira loft en ef sjúklingurinn
andar sjálfur. Með þindaröndun
dregur þindin sig saman og verður
þá undirþrýstingur sem tryggir að
mun meira af lofti fer niður í lungun.
„Þá er miklu minni sýkingarhætta
þar sem nánast enginn sem háður er
öndunarvél sleppur við að fá lungna-
bólgu sem getur ógnað lífi viðkom-
andi. Mun minni hætta er á slíku.“
Viku eftir aðgerðina má byrja að
örva þindina þrjátíu mínútur í senn
og með tímanum verður það aukið í
nokkrum sinnum á dag. Eftir þrjá
til fjóra mánuði ættu sjúklingarnir
að geta verið lausir við öndunarvél-
ina.
Mun gerbreyta lífs-
gæðum sjúklinganna
Morgunblaðið/RAX
Tímamótaaðgerð Læknateymið Páll Ingvarsson, Margrét Oddsdóttir og
bandaríski skurðlæknirinn Raymond Onders.
Í HNOTSKURN
»Bandaríski læknirinn Ray-mond Onders stjórnaði en
Margrét Oddsdóttir gerði að-
gerðirnar.
»Með þeim verður mænu-sködduðum sjúklingum
gert kleift að losna úr önd-
unarvél, 60% sjúklinga allan
sólarhringinn.
»Rafskaut eru fest áþindina sem örva hana og
tryggja öndun og mun meira
af lofti en öndunarvélin gerir.
 Tvær tímamótaaðgerðir gerðar á LSH í gærdag
 Mænuskaddaðir sjúklingar losna við öndunarvél
Morgunblaðið/Ómar
Elst á Íslandi Kristín Guðmundsdóttir, 105 ára, er elsti núlifandi Íslendingurinn. Með henni eru á myndinni
barnabarnabarn hennar Lilja Þorsteinsdóttir og synir hennar Óttar 2 ára og Ísak 6 ára. Afkomendur Kristínar
eru núna 40 og fagna þeir með afmælisbarninu á Sólvangi í dag.
Kristín Guðmundsdóttir er elsti Íslendingurinn
Fagnar
105 ára
afmæli
KRISTÍN Guðmundsdóttir, sem er
elsti núlifandi Íslendingurinn,
verður 105 ára í dag. Hún kemst
þar með í hóp þeirra 23 Íslend-
inga sem hafa orðið svo langlífir,
en 18 þeirra hafa átt heima á Ís-
landi og 5 í Vesturheimi.
Kristín er fædd í Kolbeinsvík í
Strandasýslu og ólst upp í Byrg-
isvík. Foreldrar hennar voru Guð-
mundur Jónsson bóndi og Sigríð-
ur Ingimundardóttir húsmóðir.
Kristín átti sextán systkini, en
þrettán þeirra náðu fullorðins-
aldri.
Kristín flutti til Ísafjarðar 1935
og til Reykjavíkur 1954. Hún flutti
síðan til Hafnarfjarðar árið 1958.
Kristín stundaði verkamanna-
vinnu samhliða heimilisstörfum.
Kristín var mikil handa-
vinnukona, saumaði, prjónaði og
heklaði mikið. Hún er trúuð og
mikið fyrir að hlusta á sálma og
íslensk ættjarðarlög. Áður fyrr
sótti hún samkomur hjá Hjálpræð-
ishernum.
Maður Kristínar var Viggó Guð-
mundsson verkamaður, ættaður af
Ströndum. Börn þeirra voru Skúli,
sem lést aðeins tvítugur að aldri,
Vigdís, Lilja og Sigmundur, sem
lést 2004.
Kristín bjó á Álfaskeiði 64 með
syni sínum Sigmundi þar til hún
fór á hjúkrunarheimilið Sólvang,
þá orðin 100 ára. Sigmundur kom
á hjúkrunarheimilið nokkru áður.
Kristín klæðist suma daga og
situr stutta stund í hjólastól.
Heyrn hennar er farin að daprast
en sjónin er góð. Dætur hennar
koma daglega í heimsókn. Afkom-
endur Kristínar og Viggós eru 40.
LÖGREGLUMENN í Borgarnesi
handtóku ökumann bifreiðar í um-
dæminu í gærkvöldi vegna gruns
um akstur undir áhrifum fíkniefna.
Maðurinn var færður á lögreglu-
stöð og sleppt að loknum yfir-
heyrslum lögreglu en mál hans fær
áframhaldandi meðferð hjá sýslu-
manni. Þessu til viðbótar gerðu lög-
reglumenn leit í bifreið mannsins
og fundu þá nokkur grömm af
kannabisefnum sem lagt var hald á
og verða þau að líkindum gerð upp-
tæk með dómi eða annars konar
viðurlögum.
Tekinn með
kannabisefni