Morgunblaðið - 11.05.2007, Qupperneq 46

46 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
VEGNA greinar landbún-
aðarráðherra um uppbyggingu
Reykja í Morgunblaðinu 9. maí sl.
verðum við að leiðrétta nokkur at-
riði.
Í fyrsta lagi voru það ekki stjórn-
endur Garðyrkjuskólans sem „leit-
uðu eftir því að verða þriðja stoðin í
Landbúnaðarháskóla Íslands“. Það
var frumkvæði alþingismannsins og
stjórnarmanns Sambands garð-
yrkjubænda í stjórn Garðyrkjuskól-
ans, Kjartans Ólafssonar. Þetta
gerði þingmaðurinn af góðum hug
og af metnaði fyrir hönd skólans, í
apríl 2004. Þetta veit landbún-
aðarráðherra. Stjórnendur tóku hins
vegar vel í þessa málaleitan þar sem
þeir fengu fyrirheit, m.a. frá fyrr-
nefndum stjórnarmanni, að starf-
semi Reykja yrði óbreytt eða efldist.
Nýr sameinaður skóli myndi fela í
sér nýtt líf fyrir Reyki og aðgang að
nýjum starfskröftum. Framtíðin
væri björt. Það má líka líta á skýrslu
um framtíð Reykja, „Háborg græna
geirans“ sem gefin var út í desember
2002, skrifuð af áður
nefndum Kjartani
Ólafssyni, Árna
Magnússyni, fv. ráð-
herra og Birni
Bjarndal Jónssyni.
Skýrslan er á bóka-
safni Reykja og í
skúffum landbún-
aðarráðuneytisins.
Þar kemur fram
framtíðarsýn
Reykja, lögð fram af
eðlilegum metnaði og
bjartri sýn á framtíð-
ina.
Í öðru lagi er það ljóst að í öllum
rekstri á hinum almenna vinnu-
markaði gildir að stjórnendur eða
framkvæmdastjóri taka við fyr-
irmælum stjórnar fyrirtækisins og
búa þær ástæður í góðan búning.
Það er vinnan þeirra. Stjórnendur
Garðyrkjuskólans viku ekki frá
þessum óskrifuðu reglum. Það er
hins vegar sérkennilegt þegar ráð-
herra reynir að koma ábyrgð ráðu-
neytis og Alþingis á þessa sömu
embættismenn. Sé ráðherra ekki
ánægður með framgang mála á
Reykjum í dag liggur beinast við að
skoða nútíðina, ekki fortíðina.
Aðgerðaleysi
er líka stefna
Sveinn Aðalsteinsson og Ólafur
Melsted gera athugasemd við
grein landbúnaðarráðherra
Ólafur Melsteð
» Sé ráðherra ekkiánægður með fram-
gang mála á Reykjum í
dag liggur beinast við að
skoða nútíðina, ekki for-
tíðina.
Sveinn er fv. skólameistari Garð-
yrkjuskólans. Ólafur er fv. aðstoð-
arskólameistari Garðyrkjuskólans.
Sveinn Aðalsteinsson
Á SÍÐUSTU vikum og mán-
uðum hefur mikið verið rætt um
málefni barna og
unglinga með geð- og
hegðunarraskanir. Í
heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytinu
hefur áhersla á þenn-
an málaflokk aukist
mikið á síðustu árum,
en frá árinu 2003
hafa varanleg fjár-
framlög til mála-
flokksins aukist um
187 miljónir króna.
Síðastliðið haust voru
kynntar aðgerðir ráð-
herra til að bæta enn
frekar þjónustu við
börn og unglinga með
geð- og hegð-
unarraskanir. Þessar
aðgerðir hafa al-
mennt fallið í góðan
jarðveg og gengur
framkvæmd að flestu
leyti samkvæmt áætl-
un.
Heilsugæslan
styrkt og efld um
land allt
Miðstöð heilsu-
verndar barna (MHB) sem er hluti
heilsugæslunnar er nú í stakk búin
að taka að sér í auknum mæli
frumgreiningu og meðferð vægari
geð- og hegðunarvandamála hjá
börnum á höfuðborgarsvæðinu,
einkum vegna ofvirkni og athygl-
isbrests. Tilvikum sem vísað er til
MHB hefur fjölgað mjög mikið og
eru mun fleiri mál afgreidd þar nú
en áður. Gert er ráð fyrir enn
frekari fjölgun. Þá verður grunn-
þjónusta heilsugæslunnar við
þennan hóp aukin til muna með
ráðningu fleiri sálfræðinga. Lögð
verður ríkari áhersla á forvarnir
og fræðslu til foreldra, leikskóla-
starfsmanna og annarra sem koma
að málefnum barna. Þá má einnig
geta þess að MHB hefur útbúið
fræðslu- og forvarnarnámskeið
fyrir foreldra ungra barna sem
notað er víða um land.
Nokkrum heilsugæslustöðvum á
landsbyggðinni hefur verið gert
kleift að semja um farþjónustu
sérfræðinga til að sinna geðheil-
brigðisþjónustu við börn. Samn-
ingar hafa verið undirritaðir við
Heilbrigðisstofnanirnar á Egils-
stöðum, Hornafirði, Sauðárkróki
og Ísafirði. Því má bæta við að um
árabil hafa verið í gangi nokkur
tilraunaverkefni af hálfu heil-
brigðis- og tryggingamálaráðu-
neytis svo sem meðferðarteymi
barna og unglinga við Heilsugæsl-
una í Grafarvogi, þverfaglegt
barnateymi á Akranesi, teymi sér-
fræðinga í Reykjanesbæ og sál-
fræðiþjónusta á Suðurlandi.
Biðlistar á BUGL
Á síðastliðnum árum hefur verið
lögð mikil áhersla á að styrkja og
efla Barna- og unglingageðdeild
Landspítala – háskólaskólasjúkra-
húss (BUGL) og áhersla lögð á að
stytta biðlista, efla göngudeild-
arþjónustu og heimaþjónustu. Í
febrúar síðastliðnum var tekin
skóflustunga að fyrsta áfanga að
nýju húsnæði göngudeildar BUGL
við Dalbraut og standa fram-
kvæmdir nú yfir og ganga sam-
kvæmt áætlun. Húsnæðinu á að
skila fullbúnu í maí á næsta ári.
Hlutverk BUGL er fyrst og fremst
að sinna þeim börnum og ungling-
um sem eiga við alvarlegustu sjúk-
dómana að stríða og er nauðsyn-
legt að sá hópur fái þjónustu sem
fyrst. Til að slíkt sé mögulegt
verða stofnanir sem sinna fyrsta
og annars stigs þjónustu að vera í
stakk búnar að sinna hlutverki
sínu. BUGL á að vera
miðstöð faglegs starfs
í þjónustu við börn og
unglinga með geðrask-
anir auk þess að vera
miðstöð þróunar nýj-
ustu aðferða í grein-
ingu og meðferð.
BUGL þarf að hafa á
að skipa færustu sér-
fræðingum á þessu
sviði og hefur gott
starfsfólk verið gæfa
stofnunarinnar und-
anfarin ár. Það er þó
alvarlegt vandamál að
ekki eru til nógu
margir barna- og ung-
lingageðlæknar hér á
landi og að erfiðlega
hefur gengið að ráða í
sumar starfsstéttir á
BUGL. Biðlistar sem
myndast á deildinni
eru ekki síst afleið-
ingar þessara að-
stæðna, og nú í vor
hafa þeir lengst. Tekið
skal fram að öll bráða-
tilfelli eru sett í for-
gang og ekki látin
bíða. Stjórnendur Landspítala –
háskólasjúkrahúss munu fara yfir
þetta mál og skoða hvernig hægt
er að bregðast við þessari þróun.
Ljóst er að ráðherra hefur lagt
mikla áherslu á þennan málaflokk
með stefnumótun og uppbyggingu
sem hefur tekið mið af greiningu á
þörfum og aðstæðum. Þjónusta við
börn og unglinga með geð- og
hegðunarraskanir hefur verið bætt
og efld að undanförnu og mun efl-
ast enn frekar á næstu misserum.
Málefni barna og
ungmenna með
geð- og hegðunar-
raskanir
Kolbrún Ólafsdóttir skrifar
um stefnumótun í málefnum
barna og unglinga með geð-
og hegðunarraskanir
Kolbrún Ólafsdóttir
» Síðastliðiðhaust voru
kynntar aðgerð-
ir ráðherra til að
bæta enn frekar
þjónustu við
börn og ung-
linga með geð-
og hegðunar-
raskanir.
Höfundur er aðstoðarmaður heil-
brigðis- og tryggingamálaráðherra.
Hallgrímur Viðar Arnarson | 10. maí
Mikilvægi frelsisins
FRELSI er það dýrmætasta sem
við eigum. Það er ekki
sjálfsagður hlutur.
Frelsi er í raun for-
réttindi sem ekki allir
búa við. Styrjaldir,
uppreisnir, borg-
arastríð og ófriður af
ýmsu tagi vitnar um það.
Kynslóðin sem lifði það að sjá Ís-
land öðlast fullveldi 1. desember
1918 segir frá því að enda þótt
spænska veikin hafi herjað á þjóð-
ina um sama leyti hafi flestir safn-
ast saman til að fagna þessum
áfanga í sjálfstæðisbaráttu þjóð-
arinnar.
Meira: http://hallgrimurxd.blog.is
Jóhann Elíasson | 10. maí
„Pilsnerfylgi“
TILEFNI skrifa minna er fylgistap
Samfylkingarinnar og
ummæli formanns
hennar fyrir ekki svo
löngu síðan.
En fyrst skulum við
fara aftur til þess tíma,
er Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir sóttist eftir því að verða
formaður Samfylkingarinnar (illu
heilli fyrir Samfylkinguna).
Meira: johanneliasson.blog.is
MARGT hefur verið rætt og rit-
að um innrásina í Írak og aðkomu
íslenskra stjórnvalda að henni.
Rúmlega fjögur ár eru nú liðin frá
upphafi stríðsins og sem kunnugt
er hafa íslensk stjórnvöld ekki í
hyggju að draga stuðning sinn til
baka né biðja íraska
þjóð afsökunar á aðild
okkar. Því er stundum
haldið fram á Íslandi
að þetta sé mál sem
heyri fortíðinni til og
þarfnist ekki frekari
umræðu. Ég tel okkur
nauðsynlegt að ræða
það og gera upp gagn-
vart þeim stjórn-
málamönnum sem
bera ábyrgð á því og
jafnframt að end-
urheimta mannorð
okkar sem þjóðar sem
fer ekki með ófrið á hendur öðrum
þjóðum.
Afsökunarbeiðni okkar til þjóðar
sem líður stríðshörmungar fyrir
heimsku vestrænna ráðamanna er
reyndar lítil sárabót en hún getur
samt verið íslensku þjóðinni mik-
ilvæg viðurkenning þess að við
gerðum eitthvað stórkostlega
rangt sem ekki má endurtaka sig.
Að í framtíðinni höfnum við stjórn-
málamönnum sem temja sér þau
vinnubrögð sem viðhöfð voru hér á
landi í aðdraganda innrásarinnar.
Á dögunum var lögð fram á Al-
þingi fyrirspurn til ríkisstjórn-
arinnar hvort ekki væri kominn
tími til að draga stuðninginn við
Íraksstríðið til baka og biðja
íraska þjóð afsökunar. Ráðherr-
arnir sem urðu til svara, þeir
Guðni Ágústsson og Geir Haarde
létu sér fátt um finnast og það var
ekki á þeim að heyra að við hefð-
um gert neitt rangt enda höfum
við nú þegar sent 300 milljóna
peningagreiðslu til Íraka. Þessi
peningasending er því syndaaf-
lausn ríkisstjórnarinnar og á að
þvo hendur hennar af liðveislu við
þennan blóðuga harmleik. Ef við
ætlum okkur að taka þátt í því
endurreisnarstarfi sem liggur fyrir
í Írak hljótum við að gera það með
myndarskap og þannig að við finn-
um fyrir því. Öðruvísi munum við
ekki draga lærdóm af mistökum
sem nauðsynlegt er að við bætum
fyrir, með mannúð og peningum.
300 milljónir skipta íslenska þjóð
litlu máli, það er upphæð sem
nemur nokkrum einbýlishúsabygg-
ingum hérlendis eða afmæl-
isveislum fáeinna auðmanna. Eitt
af mikilvægum verk-
efnum næstu rík-
isstjórnar ætti að
vera að styðja millj-
ónir stríðshrjáðra
borgara í Írak
Í svörum ráð-
herranna á Alþingi
var því einnig borið
við að Bandaríkja-
stjórn hefði misnotað
eða blekkt Íslendinga.
En það þurfti þá lítið
til. Endalaus lygaá-
róður Bandaríkja-
stjórnar til réttlæt-
ingar á stríðinu er í fersku minni.
Hérlendis var hann jafnan end-
urfluttur af ráðamönnum okkar og
hagrætt og breytt eftir því sem á
stríðið leið. Það þurfti litla dóm-
greind til að sjá í gegnum blekk-
ingar Bandaríkjastjórnar og Írak-
ar höfðu aldrei átt sér
viðreisnarvon, hvorki hernaðarlega
né efnahagslega eftir helgreipar
viðskiptabanns Sameinuðu þjóð-
anna. Bandaríkjastjórn beitti ly-
gaáróðri til að fela hinar efnahags-
legu forsendur stríðsins, þá
viðleitni heimsveldisins að ná yf-
irráðum yfir náttúruauðlindum
annarrar þjóðar.
Svo dapurlegt sem það er
byggðist ákvörðun íslenskra
stjórnvalda að hluta einnig á efna-
hagslegum forsendum. Það kom
m.a. skýrt fram hjá þingflokks-
formanni Framsóknarflokksins
þegar hann greindi frá því á Al-
þingi að stuðningur við innrásina
gæti fært Íslendingum hagstæðari
samningsstöðu um herstöðina.
Svo hátt reis myndugleiki okkar
þjóðar, til að bæta hag okkar
sjálfra studdum við aðgerðir sem
fyrirsjáanlegt var að leiddu hörm-
ungar yfir aðra þjóð.
Íslenskir ráðamenn benda einatt
á það að innrásin í Írak hefði orðið
hvort sem okkar liðveislu naut eð-
ur ei. Annað hefur víst aldrei
hvarflað að nokkrum manni en það
er ljóst að Bandaríkjastjórn þurfti
á stuðningi hinna stríðsviljugu
þjóða að halda til að framkvæma
og réttlæta vilja sinn. Samkvæmt
öllum þeim siðferðislegu gildum
sem okkur eru eðlileg, er ljóst að
liðveisla við glæp er glæpur.
Það var líka ljóst að innrás okk-
ar í annan menningar- og trúar-
heim gat haft afdrifaríkar afleið-
ingar fyrir öryggi vestrænna
borgara. Styrjaldir eru ekki lausn
á hryðjuverkavanda heldur upp-
spretta og hin hrokafulla stefna
bandarískra stjórnvalda virðist
mesta ógnin við frið í heiminum.
Ástæður og aðdragandi þessa
lesendabréfs eru margar andvöku-
nætur vegna þess sem hefur gerst
í Írak og von mín að hér verði
framvegis rekin sjálfstæð utanrík-
isstefna sem snýr af þeirri leið
sem nú er fylgt. Við getum dregið
mikinn lærdóm af Íraksstríðinu,
bæði stjórnmálalega og siðferði-
lega. Við erum í vitorði með öðrum
þjóðum í stríði sem á sér enga
réttlætingu og berum siðferðilega
meðábyrgð á dauða og hörm-
ungum tuga þúsunda saklausra
borgara. Það hlýtur að vekja ótta
gagnvart okkur sjálfum, hversu
lítils við metum mannslíf og til-
finningar fólks í fjarlægum menn-
ingarheimi. Við megum aldrei
gleyma því sem íbúar þessa lands,
að við erum ábyrg fyrir þeim
ákvörðunum sem eru teknar í
nafni þjóðarinnar og fyrir því fólki
sem við veljum til forsvars fyrir
okkur.
Mannorð þjóðar
Arinbjörn Þorbjörnsson skrifar
um afstöðu ríkisstjórnar Ís-
lands til innrásarinnar í Írak
» Afsökunarbeiðni get-ur verið íslensku
þjóðinni mikilvæg við-
urkenning þess að við
gerðum eitthvað stór-
kostlega rangt sem ekki
má endurtaka sig.
Arinbjörn Þorbjörnsson
Höfundur er verkamaður og nemi.
BLOGG
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn