Morgunblaðið - 11.05.2007, Page 56

56 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Björn Árnasonfæddist í
Reykjavík 12. ágúst
árið 1928. Hann lést
á heimili sínu í
Mykjunesi í Holtum
30. apríl síðastlið-
inn. Hann var sonur
hjónanna Árna
Björns Björnssonar
gullsmíðameistara
og kaupmanns í
Reykjavík, f. 11.
mars 1896, d. 2. júlí
1947 og Svan-
bjargar Hróðnýjar
Einarsdóttur, f. 20. júlí 1899, d.
27. nóvember 1986. Árni Björn
rak gullsmíðaverkstæði og versl-
un í Lækjargötu 2. Bræður hans
voru Haraldur Árnason kaup-
maður í Haraldarbúð í Austur-
stræti og Björn sem stofnaði og
rak Hressingarskálann í sömu
götu. Þóttu þeir bræður setja mik-
inn svip á bæinn og var samvinna
þeirra náin og góð.
Föðurforeldrar Björns voru
Björn Símonarson, gullsmiður á
Sauðárkróki og í Reykjavík, f. 26.
apríl 1853, d. 27. desember 1914
og Kristín Björnsdóttir for-
stöðukona veitingasölu og Björns-
bakarís, f. 11. desember 1866, d. 5.
maí 1927. Móðurforeldrar Björns
voru Einar Pálsson, prestur í
Reykholti, f. 24. júlí 1868, d. 27.
janúar 1951 og Jóhanna Katrín
Kristjana Eggertsdóttir Briem, f.
2. febrúar 1872, d. 4. desember
1962. Bræður Björns voru Har-
aldur, f. 7. febrúar 1923, d. 10.
mars 2003 og Einar, f. 22. desem-
ber 1926, d. 15. september 1992.
Eftirlifandi systir Björns er Krist-
ín, f. 12. júní 1925. Björn kvæntist
10. janúar 1953, Ingunni Sigríði
Ágústsdóttur, f. 2. október 1930,
d. 8. júní 1985. Hún var dóttir
hjónanna Björns Ágústar Guð-
mundssonar yfirvélstjóra Raf-
Menntaskólanum í Reykjavík árið
1948 og prófi í vélaverkfræði frá
Chalmers Tekniska Högskola í
Gautaborg í Svíþjóð árið 1954. Ár-
in 1954-56 starfaði Björn hjá
Kockums Mekaniska Verkstad AB
í Málmey í Svíþjóð. Hann starfaði
hjá Áhaldahúsi Reykjavíkurbæjar
1956-66 og var forstöðumaður
þess frá 1957-66. Hann undirbjó
sameiningu bifreiða- og farvél-
areksturs flestra fyrirtækja
Reykjavíkurborgar 1960-64.
Björn var forstjóri Vélamið-
stöðvar Reykjavíkurborgar 1964-
66 og síðan deildarverkfræðingur
hjá Fosskraft sf. við Búrfells-
virkjun 1966-67. Á árunum 1968-
95 var hann bæjarverkfræðingur í
Hafnarfirði. Frá árinu 1995 og til
dauðadags var Björn skógarbóndi
í Mykjunesi í Holtum. Björn var
Rótaryfélagi frá árinu 1970 og
forseti Rótaryklúbbs Hafn-
arfjarðar 1976-77 og formaður
skógræktarnefndar klúbbsins.
Hann var varaformaður Skóg-
ræktarfélags Hafnafjarðar og
heiðursfélagi frá árinu 2006.
Stjórnarmaður í Skógrækt-
arfélagi Íslands og stjórnarmaður
og stjórnarformaður í Land-
græðslusjóði. Björn tók fyrir hönd
Hafnarfjarðarbæjar þátt í und-
irbúningi sameiginlegrar sorpeyð-
ingar höfuðborgarsvæðisins frá
upphafi; var varaformaður stjórn-
ar undirbúningsfélags 1984-88; og
Sorpu bs. frá stofnun árið 1988 til
ársins 1994. Formaður stjórnar
Sorpu 1992-94. Björn sat í nefnd-
um um útgáfu fræðslurita um
sorphirðu og fráveitur á vegum
Sambands íslenskra sveitarfélaga
og Umhverfisráðuneytisins. Hann-
aði lagnakerfi í ýmsar byggingar,
m.a. Hótel Holt og Hótel Loftleiði,
oft í samstarfi við mág sinn Stefán
Ólafsson. Var meðdómari og dóm-
kvaddur matsmaður í allmörgum
málum við héraðsdómstóla í Hafn-
arfirði og víðar.
Útför Björns verður gerð frá
Neskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
magnsveitu Reykja-
víkur og
Sogsvirkjana, f. 10.
desember 1889, d.
27. desember 1952
og Sigríðar Páls-
dóttur f. 21. júní
1895, d. 12. febrúar
1989. Björn Ágúst og
Sigríður voru kennd
við Rafstöðina við El-
liðaár þar sem þau
bjuggu í áratugi.
Ingunn starfaði síð-
ustu æviár sín sem
skólaritari í Garða-
bæ. Börn Björns og Ingunnar eru:
1) Kristín, prófessor í hjúkr-
unarfræði við Háskóla Íslands, f.
22. desember 1956. gift Friðriki
Má Baldurssyni, prófessor í hag-
fræði við Háskóla Íslands, f. 11.
apríl 1957. Börn þeirra eru Jó-
hanna Katrín, f. 1. apríl 1980 og
Björn Már, f. 11. júní 1990. 2) Árni
Björn verkfræðingur, f. 20. sept-
ember 1958, kvæntur Halldóru
Kristínu Bragadóttur arkitekt, f.
21. maí 1960. Börn þeirra eru
Bragi, f. 2. október 1986 og Ing-
unn Sigríður, f. 16. nóvember
1990. 3) Sigríður lyfjafræðingur,
f. 2. apríl 1962, gift Val Ragn-
arssyni lyfjafræðingi, f. 13. janúar
1964. Börn þeirra eru: Ingunn Ýr,
f. 17. maí 1983, maki er Hannes
Þorsteinn Sigurðsson og eiga þau
eina dóttur, Freyju, f. 16. nóv-
ember 2006, og Vaka, f. 3. maí
1989. 4) Björn Ágúst verkfræð-
ingur, f. 9. júlí 1967, kvæntur
Kristínu Lúðvíksdóttur viðskipta-
fræðingi, f. 5. nóvember 1969.
Börn þeirra eru Þorsteinn Frið-
rik, f. 19. nóvember 1992, Sólveig,
f. 5. ágúst 1999 og Haraldur f. 24.
september 2006. Björn var um
tíma í sambúð með Kristínu Hólm-
fríði Tryggvadóttur, f. 14. ágúst
1936, en þau slitu samvistum.
Björn lauk stúdentsprófi frá
Á fallegu kvöldi fyrir hálfum
mánuði gengum við Björn tengda-
faðir minn út í garð og virtum fyrir
okkur limgerði, sem naut sín ekki
sem skyldi. Við ákváðum að flytja
plönturnar austur í Mykjunes, skóg-
ræktarbýlið hans, svo þær mættu
þrífast og sóma sér betur. Björn
taldi þó rétt að bíða með verkið þar
til í lok apríl, er frost væri farið úr
jörðu. Svo vatt hann sér hress og
kátur upp í jeppann sinn, hélt heim
og skutlaði foreldrum mínum í leið-
inni. Viku síðar, að kvöldi síðasta
dags aprílmánaðar var hann allur.
Heiðurshjónin Björn og Ingunni
hitti ég fyrst fyrir rúmum 30 árum,
en nokkru áður höfðum við Árni,
sonur þeirra kynnst. Viðmót þeirra
hjóna í minn garð var frá fyrstu tíð
afar hlýtt og mér ávallt vel tekið.
Minningar um Björn frá þessum ár-
um tengjast Ingunni, enda þau hjón
samhent og samband þeirra ástríkt.
Á heimili þeirra og fjögurra barna
þeirra ríkti glaðværð og samheldni.
Ingunn var falleg kona svo eftir var
tekið, einstaklega hlý, ljúf og fáguð.
Björn myndarlegur og glaðlegur
með fallegt bros og blik í auga.
Ljósmyndir af þeim sem ungu pari
minna einna helst á kvikmynda-
stjörnur, svo glæsileg voru þau.
Björn var félagslyndur og áhuga-
samur um landsins gagn og nauð-
synjar. Hann hafði unun af tónlist
og útiveru, svo ekki sé minnst á
skógrækt. Hann sýndi tónlistarnámi
mínu í þá daga mikinn áhuga og við
skiptumst oft á skoðunum um þjóð-
málin. Þau voru rædd af gagn-
kvæmri virðingu, hann góður og
gegn sjálfstæðismaður, en ég upp-
tekin af róttækari hugmyndum
menntaskólaáranna.
Það var reiðarslag þegar Ingunn
lést eftir stutta sjúkdómslegu fyrir
22 árum, tæplega 55 ára. Fráfall
hennar skildi eftir tómarúm í hjört-
um hennar nánustu og var Birni
ákaflega þungbært.
Fimm árum eftir andlát Ingunnar
keypti Björn jörðina Mykjunes í
Holtum. Okkur fannst í mikið ráðist
og gerðum góðlátlegt grín að bæj-
arheitinu. En Björn hélt sínu striki
og hóf ætlunarverk sitt ótrauður og
fullur af eldmóði. Í Mykjunesi
skyldi draumurinn um skóg rætast.
Og það gekk eftir. Í hönd fóru ár
sem voru Birni mjög ánægjuleg.
Sumar eftir sumar dvöldu barna-
börnin hjá honum, oft ásamt vinum
og frændfólki. Hann kenndi þeim
réttu vinnubrögðin, lagði bæði rækt
við græðlingana og ungviðið, skóg-
ræktarfólk framtíðar. Börnin okkar
Árna nutu þeirra forréttinda að
taka þátt í verkefni afa síns og fyrir
það er ég þakklát. Afi Björn var
fjölskyldumaður, en undi sér líka
einn, svo sem í berjaferðum hvert
haust. Þá kom hann jafnan færandi
hendi með gómsæt bláber.
Árið 1995 sneri Björn sér alfarið
að skógræktarstörfum eftir áratuga
farsælt starf sem bæjarverkfræð-
ingur í Hafnarfirði. Störf Björns
færðu honum góða þekkingu á
byggingar- og skipulagsmálum.
Hann fylgdist af áhuga með starfi
mínu sem arkitekt og við ræddum
oft sameiginleg hugðarefni. Hann
hafði gaman af að reifa hugmyndir
sínar um útfærslur verkefna, sem
hann tókst á hendur.
Nú er komið vor og frost farið úr
jörðu. Björn var kominn í sveitina
sína að hefja vorverkin. Sumarið
framundan og skógarbóndinn
reiðubúinn að takast á við verkefnin
af alkunnri bjartsýni. Þannig kvaddi
hann þennan heim. Hann sá hug-
sjón sína um skógrækt í þágu kom-
andi kynslóða verða að veruleika.
Ég kveð Björn tengdaföður minn
með þakklæti og trega. Megi minn-
ing hans lifa.
Halldóra Bragadóttir.
Það var á menntaskólaárunum
sem ég hitti Björn Árnason fyrst.
Kristín Björnsdóttir, bekkjarsystir
mín og síðar lífsförunautur bauð
okkur bekkjarsystkinum sínum
heim til foreldra sinna, Björns og
Ingunnar Sigríðar Ágústsdóttur,
fyrir eitt skólaballið. Mér er minn-
isstætt hvernig þau tóku á móti
okkur unglingunum. Okkur var það
ljóst að við værum velkomin á þetta
fallega heimili til að skemmta okkur
í góðra vina hópi. Viðmótið var hlý-
legt og vingjarnlegt en það var líka
klárt að það ríkti festa á þessu
heimili og það var reiknað með því
að við krakkarnir færum af skyn-
semi í veisluhöldin. Það gekk eftir
og kom ekki í veg fyrir að við
skemmtum okkur vel.
Síðar fórum við Kristín að draga
okkur saman og Jóhanna Katrín
dóttir okkar kom í heiminn. Ég varð
fastagestur á heimilinu. Alltaf
mætti mér hlýlegt viðmót og gest-
risni; mér fannst ég ætíð vera au-
fúsugestur hjá Birni og Ingunni.
Svo komu námsárin erlendis og
hið daglega samband varð óhjá-
kvæmilega stopulla. Við Kristín
komum heim í fríum og nutum sam-
vista við fjölskyldurnar okkar og Jó-
hanna Katrín naut þess að vera hjá
ömmum og öfum. Svo dundi reiðar-
slagið yfir: Ingunn féll frá langt um
aldur fram. Öll fjölskyldan varð
harmi slegin og við tóku nokkur erf-
ið ár þar sem sambandið við Björn
varð minna.
Þetta breyttist allt þegar Björn
keypti, ásamt Haraldi bróður sín-
um, jörðina Mykjunes í Holtum í
Rangárþingi. Björn hafði lengi haft
brennandi áhuga á skógrækt og tók
nú til við að rækta skóg á eigin jörð.
Nú vantaði hendur til að vinna þarft
verk og vinnuaflið var nærtækt,
nefnilega barnabörnin. Í nær fimm-
tán ár hafa börnin í fjölskyldunni
farið austur í Mykjunes; plantað,
borið á, reytt frá. Það er ekki aðeins
efnilegur skógur sem stækkar ár
frá ári sem Björn skilur eftir sig
heldur einnig minning barnanna um
góða daga í Mykjunesi hjá afa sín-
um.
Björn var fremur dulur um eigin
hagi, en hann var mikill selskaps-
maður og hafði yndi af því að vera
með fólki og skemmta sjálfum sér
og öðrum. Hann hafði mjög gaman
af því að segja sögur og hermdi þá
stundum eftir fólki að gömlum
sveitasið. Í lok góðrar skemmtisögu
skellti hann oft á lær sér og hló.
Björn hafði mikinn áhuga á pólitík
og það var skemmtilegt að rökræða
landsmálin við hann. Hann var sjálf-
stæðismaður í þess orðs bestu
merkingu: Hafði megna óbeit á sér-
hagsmunahyggju og afturhaldssemi
og kallaði þá sem hann taldi standa
fyrir slík sjónarmið gjarnan „fram-
sóknarmenn allra flokka“. Björn
hafði gaman af að segja frá því þeg-
ar hann var spurður að því af sveit-
unga sínum hvað hann hygðist fyrir
með Mykjunes. Hann svaraði því til
að hann ætlaði að rækta skóg. Þá
spurði viðmælandinn: „Og hvernig
er það þá styrkt“. Að þetta skyldi
vera það fyrsta sem kom í hug
mannsins fannst Birni dæmigert
fyrir þann hugsunarhátt sem illu
heilli gegnsýrði íslenskan landbúnað
og hefði í raun drepið hann í dróma.
Nú er Björn Árnason allur. Eftir
stendur minning um góðan mann
sem ræktaði garðinn sinn af alúð og
elju og uppskar eftir því.
Friðrik Már Baldursson.
Nú er komið vor og aðaltími árs-
ins í skógræktinni, það er alltaf
spennandi að sjá hvernig trén koma
undan vetri. Þegar maður hugsar
um afa ber skógræktina hæst, enda
snerist líf hans meira og minna um
hana frá því að við munum vel eftir
okkur. Við barnabörnin höfum verið
þátttakendur í stóra verkefninu
hans síðan að hann keypti landið í
Mykjunesi. Þar var hann kóngur í
ríki sínu. Afi eyddi öllum sínum
tíma, krafti og fé í að græða landið
upp á sitt eindæmi og það ber vott
um trú hans á einstaklingsframtak-
inu. Verkfræðingseðlið kom glöggt í
ljós við áætlanagerðina (fimm ára!)
og hann lagði mikla vinnu í að afla
sér þekkingar um skógrækt. Afi var
stórtækur og eljusamur, hugsjónin
dreif hann áfram og það voru alltaf
einhverjar framkvæmdir í gangi.
Það var unnið frá morgni til kvölds í
öllum veðrum þrátt fyrir verki og
háan aldur og þúsundir trjáa voru
gróðursettar á hverju ári. Þessi
seigla var aðdáunarverð og við er-
um stoltar af því sem hann hefur
áorkað. Þrátt fyrir þessi miklu um-
svif skipti samt hvert einstakt líf
máli. Ef ein planta datt úr bakk-
anum var henni komið fyrir í gam-
alli skyrdollu með mold og passað
upp á að hún lifði. Sömuleiðis var
plantað sólberjarunnum svo að fugl-
arnir fengju að éta og svona mætti
lengi telja. En mikilvægast af öllu
er að afi fékk okkur barnabörnin til
að koma og vinna með sér og borg-
aði okkur góð laun. Hjá honum var
gott að vera, frjálsræðið var mikið
þótt hann hafi vakið okkur á hverj-
um morgni með Gufuna í botni til að
fara að vinna. Þannig varð skóg-
ræktin til þess að við fengum að
njóta meiri samvista við hann og
kynnast honum og hinum frænd-
systkinunum betur.
Afi hafði alltaf nóg fyrir stafni, las
mikið, fór í sund, leikhús og á tón-
leika, sérstaklega ef einhver af af-
komendunum var að troða upp, þá
lét hann sig ekki vanta. Hann var í
Rótarý, skógræktarfélögum og
spilaklúbbum og gerði sér far um að
rækta fjölskyldu- og vinabönd.
Hann ferðaðist víða, heimsótti ætt-
ingja erlendis og fór alla leið til Sví-
þjóðar á 50 ára bekkjarmót. Næst
ætlaði hann til Suður-Afríku. Hon-
um féll aldrei verk úr hendi en
kunni þó líka að slappa af og endaði
oft vinnudaginn á að fá sér „brjóst-
birtu“ eða „nátthúfu“. Afa fannst af-
skaplega gaman að hitta fólk og
fara í veislur, og var alltaf svo al-
úðlegur þegar hann hitti einhvern
sem hann þekkti á förnum vegi. Síð-
ustu árin var hann líka sérstaklega
duglegur að sinna okkur barnabörn-
unum, hann sýndi okkur áhuga og
spurði mikið um framtíðaráform,
hafði trú á okkur og gerði vænt-
ingar til okkar. Hann var líka mjög
hrifinn af tveimur nýjustu fjöl-
skyldumeðlimunum, Haraldi og
Freyju, sem fá því miður ekki að
kynnast honum.
Minningar um afa Björn eru
margar og við eigum eftir að sakna
hans, hann sagði svo skemmtilegar
sögur og gaf sér tíma til að ræða við
okkur. En það var kannski frekar
hvað hann gerði, hvað hann kenndi
með fordæmi sínu, sem gerir okkur
þakklátar fyrir að hafa átt þennan
góða afa. Vonandi getum við alla tíð
fylgt þeim lífsreglum sem hann inn-
rætti okkur.
Jóhanna Katrín og Ingunn Ýr.
Í sumum tilfellum gerir dauðinn
ekki boð á undan sér og víst er að
það á við um fráfall tengdaföður
míns Björns Árnasonar sem varð
bráðkvaddur á öðru heimila sinna,
Mykjunesi í Rangárþingi Ytra síð-
asta dag aprílmánaðar.
Afi Björn, eins og hann var ávallt
kallaður á okkar heimili, var ein-
staklega stórhuga þegar kom að
uppbyggingu í Mykjunesi. Þar var
margt í gangi, ekki einungis mikil
skógrækt heldur ótal önnur verk-
efni. Íbúðarhúsið hefur tekið mikl-
um breytingum þó því verkefni sé
ekki lokið, vegaslóðana var stöðugt
verið að lagfæra, lóðin í kringum
íbúðarhúsið var að taka á sig nýjan
svip, gróðurhúsið var loks komið
upp og svo mætti lengi telja.
Undirbúning fyrir vorverkin í
Mykjunesi hóf afi Björn fyrir löngu.
Hann var búinn að hafa til nokkur
þúsund stiklinga, koma til plöntum í
gróðurhúsinu, útvega áburð og
panta plöntur hjá skógræktinni. Allt
þetta miðaði að því að halda áfram
að rækta skóg sem hann sagði að
hann væri ekki bara að rækta sér til
ánægju heldur fyrst og fremst fyrir
afkomendur sína. Fljótlega eftir að
Björn og Haddi bróðir hans eign-
uðust Mykjunesið var farið að fikra
sig áfram í skógræktinni. Einhverj-
ar efasemdaraddir heyrðust hjá
okkur yngra fólkinu um áform
þeirra. Afföll voru mikil fyrstu árin
en smám saman náði afi Björn betri
tökum á verkefninu. Um leið og
barnabörnin urðu nægjanlega stálp-
uð til að geta aðstoðað fóru þau í
vist í Mykjunes þannig að öll nema
þau allra yngstu hafa átt dýrmætar
samvistir með afa í sveitinni. Þar
var lífið frábrugðið lífinu í borginni,
mikil útivist og keppst var við að
gefa áburð og planta. Þó frjálsræðið
væri mikið passaði afi vel upp á að
öllum liði vel. Hann hafði gott lag á
krökkunum en var sjálfur afar
kappsfullur og það vinnusamur að
okkur þótti nú nóg um á köflum.
Afi Björn var þrautseigur og dá-
lítið þrjóskur en fyrir nokkrum ár-
um var orðið ljóst að öll hans áform
voru að ganga eftir. Það sem eitt
sinni voru hríslur á stangli er farið
að taka á sig mynd skógar.
Ákveðnum áfanga var náð í desem-
ber síðastliðnum þegar stórfjöl-
skyldan fór austur til að fella
jólatré. Þótt afi Björn væri ekki
vanur að bera sínar tilfinningar á
torg þá sást greinilega þennan dag
að hann var afar stoltur af skóg-
inum sínum.
Veiðiréttindi í Veiðivötnum tengj-
ast Mykjunesi. Afi Björn tók virkan
þátt í ferðum fjölskyldunnar í Veiði-
vötn undanfarin fimmtán ár eða svo.
Sjálfur var hann hæfilega áhuga-
samur um veiðiskapinn en það var í
þessum ferðum sem það sást hversu
vel honum líkaði að vera samvistum
við börnin sín, tengdabörn og
barnabörn.
Fyrir um þremur árum ákváðum
við Sigga að reisa okkur hús að
Hellum í landi Mykjuness og gladdi
það afa Björn mikið. Eins og stund-
um áður birtist sú gleði ekki í formi
margra orða eða hástemmdra held-
ur með auðsýndum áhuga og stuðn-
ingi sem við metum mjög mikils.
Sjálfur þakka ég Birni fyrir okkar
samskipti sem alla tíð hafa verið af-
ar ánægjuleg og traust.
Blessuð sé minning Björns Árna-
sonar.
Valur Ragnarsson.
Björn Árnason tók við embætti
bæjarverkfræðings í Hafnarfirði 1.
janúar 1968 og gegndi því í rúman
aldarfjórðung.
Tæknideild bæjarfélagsins var í
örum vexti á þessum tíma og ekki
síður næstu árin enda miklir fram-
kvæmdatímar í bæjarfélaginu sam-
hliða byggingu álversins í Straums-
vík. Norðurbærinn reis á skömmum
tíma, hitaveita var lögð í bæjar-
félagið og víða var unnið við end-
urbætur í gatnagerð. Þá voru um-
brota- og breytingatímar í
Björn Árnason