Morgunblaðið - 21.10.2007, Síða 47

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. OKTÓBER 2007 47
HJÚSKAPARLÖGIN íslensku
frá 1993 með síðari breytingum eru
mikill bálkur í 139 greinum. Þetta
er algjörlega órómantískt plagg
sem fjallar mest um réttindi og
skyldur hjóna hvert við annað og
börn sín, hvernig fara beri með
sameiginlegar eignir
meðan á hjónabandi
stendur og skipta við
andlát annars eða
skilnað. Í lögunum er
hvergi minnst á ást
en fyrsta grein byrjar
þó hlýlega: „Lög þessi
gilda um hjúskap
karls og konu“. Önn-
ur greinin fjallar um
jafnstöðu hjóna. Þau
bera jafnar skyldur
hvort gagnvart öðru
og börnum sínum,
þeim ber að sýna
hvort öðru trú-
mennsku og gagn-
kvæman stuðning.
„Hjón eiga í samein-
ingu að annast uppeldi
barna sinna, sjá þeim
farborða og hjálpast
að við að framfæra
fjölskylduna með fjár-
framlögum, vinnu á
heimili og á annan
hátt.“ Enginn sem les
lagabálkinn getur leitt
það hjá sér að nærfellt í hverri
grein er augljóslega verið að fjalla
um samning karls og konu eins og
fyrsta grein segir skýrum stöfum.
En nú á að reyna að breyta inntaki
laganna bakdyramegin með ein-
földu bragði. Fjórir þingmenn
Vinstri grænna hafa með stuðningi
tveggja framsóknarmanna og eins
þingmanns Frjálslyndra lagt fram
frumvarp til laga um breytingu á
ýmsum lagaákvæðum sem varða
réttindi samkynhneigðra. Svo
furðulegt sem það er vilja þing-
mennirnir fella úr gildi lög um
staðfesta samvist frá 1996, með síð-
ari breytingum og telja það heyra
undir réttindi samkynhneigðra að
orðin karl og kona verði numin
brott úr hjúskaparlögunum: „Í stað
orðanna karl og kona í 1. grein lag-
anna kemur: tveggja einstaklinga“.
Höggvið að rótum
samfélagsins
Slík tillaga er álíka fásinna og að
telja það rétt stúlkna að banna til-
vist drengja og rétt drengja að
banna stúlkur, í þágu jafnréttis
mættu einungis kynlausir ein-
staklingar fæðast.
Hjúskaparlögin fjalla ekki um
samning milli einstaklinga óháð
kyni. Einstaklingar fæða ekki þau
börn sem sí og æ er rætt um í lög-
gjöfinni, hverja nýja kynslóð sem
vex úr grasi. Það gera konur. Og
konurnar verða ekki barnshafandi
nema fyrir tillag karlmanna.
Hjónabandið er grundvallað á
skuldbindandi samningi um sam-
ábyrgð kynjanna á viðhaldi mann-
kynsins. Frumvarp þingmannanna
er því annaðhvort van-
hugsað frumhlaup eða
fáheyrð tilraun til þess
að höggva að rótum
samfélagsins með því
að leysa upp grunn-
stofnun þess, hjóna-
bandið. Nái þessi at-
laga fram að ganga
mun engin kona þaðan
í frá ganga í hjóna-
band með karli á Ís-
landi, enginn karl mun
framar giftast konu í
skilningi laganna.
Hjónabandið verður
lokað konum og körl-
um sem konum og
körlum en opið öllum
sem einstaklingum
vilji þeir skuldbinda
sig til að deila kjörum
um hríð. En ef enginn
gegnir kynhlutverki
sínu í hjónabandinu
fellur það fljótlega um
sjálft sig.
Tekist á um
skilgreiningu
Fyrirmyndin að frumvarpi VG
og félaga er fengin frá Svíþjóð þar
sem skylt frumvarp hefur í raun
strandað. Systurflokkur Vinstri
grænna, Vinstri flokkurinn, segir í
greinargerð með þingsályktun-
artillögu um málið: „Hin hefð-
bundna kjarnafjölskylda hefur lokið
hlutverki sínu sem grundvallarein-
ing samfélagsins, þar sem nútíma-
fjölskyldur geta litið út með svo
margvíslegum hætti.“ Fullyrðingin
um endalok kjarnafjölskyldunnar
er ekki studd niðurstöðum rann-
sókna og andmælendur telja frá-
leitt að hún standist. Verjendur
hjónabandsins á sænska þinginu
hafa ásakað flutningsmenn um að
sniðganga almenna hagsmuni og
réttindi barna og benda m.a. á
skýrslu franska þingsins frá vorinu
2006 sem segir svo: „Hjónabandið
er ekki bara samningsbundin við-
urkenning á ást milli tveggja per-
sóna. Það er skuldbindandi um-
gjörð um réttindi og skyldur til
þess sett að skapa skilyrði fyrir
viðtöku barns og skapa því örugg-
ar uppeldisaðstæður“.
Ný mannréttindabrot?
Í greinargerð með frumvarpi VG
líkt og í skýrslu sænska þingsins
er tekið fram að ekki sé unnt að
reka baráttuna fyrir afkynjun
hjónabandshugtaksins sem mann-
réttindamál af hálfu samkyn-
hneigðra. Lögin um staðfesta sam-
vist frá 1996 með réttarbótum sem
náðust 2006 tryggðu þeim fulln-
aðarsigur í þeirri baráttu sam-
kvæmt skilgreiningu Mannrétt-
indasáttmála Sameinuðu þjóðanna
og Evrópusáttmálans. Staðfest
samvist er jafngild hjónabandi að
lögum. Baráttan snýst því ekki
lengur um jafnrétti og mannrétt-
indi hún beinist nú gegn mis-
munun. Það telst mismunun gagn-
vart hommum og lesbíum að áliti
flutningsmanna að nota orðin karl
og kona í hjúskaparlögum. Mann-
vera sem gengur með barn, fæðir
það með þjáningu, nærir á brjóst-
um sínum og styður það til þroska
skal því svipt réttinum til að heita
kona í umræddum lögum. Ein-
staklingur sem frjóvgaði hana með
sæði sínu og gegnir föðurhlutverki
gagnvart afkvæmi sínu fær ekki að
heita karl. Um leið vaknar sú
spurning hvort unnt sé að afnema
sjálfsögð og fornhelg réttindi
manneskjunnar til að eiga orð og
nota yfir kynhlutverk sitt? Alþing-
ismenn sem reyna að úthýsa úr
lögum orðum sem segja að til séu
konur og karlar gætu verið komnir
inn á þá hættulegu braut að inn-
leiða nýja tegund mannréttinda-
brota. Ég skora á þá að draga um-
rætt frumvarp til baka.
Karli og konu úthýst
úr hjónabandinu
Steinunn Jóhannesdóttir
er ósátt vegna frumvarps
sem varðar réttindi
samkynhneigðra
Steinunn
Jóhannesdóttir
» Flutnings-menn gætu
verið komnir
inn á þá hættu-
legu braut að
innleiða nýja
tegund mann-
réttindabrota.
Höfundur er rithöfundur.
Borgartún 35 • 105 Reykjavík • sími 511 4000 • fax 511 4040 • utflutningsrad@utflutningsrad.is
www.utflutningsrad.is
Markaðsnefnd um íslenska hestinn auglýsir eftir umsóknum um
styrki til markaðstengdra verkefna erlendis. Nefndin starfar á vegum
landbúnaðarráðuneytisins en Útflutningsráð Íslands fer með daglega
umsýslu nefndarinnar.
Markmið með starfi nefndarinnar eru:
• að auka útflutningsverðmæti hrossa.
• að auka verðmæti framleiðsluvara sem tengjast
íslenska hestinum.
• að auka hlutfall ferðamanna sem nýta sér
hestatengda ferðaþjónustu.
Til að ná þessum markmiðum hefur nefndin til ráðstöfunar fjármagn
til styrkja. Megináhersla er lögð á styrkveitingar til útgáfu- og
kynningarmála, markaðssetningar og annarra verkefna sem styðja
við hrossaræktendur, framleiðendur og ferðaaðila sem heildstæða
atvinnugrein. Umsækjendur geta verið einstaklingar, fyrirtæki,
stofnanir og samtök. Ekki eru veittir styrkir til fjárfestinga.
Umsóknarfrestur er til 31. október nk.
Ítarlegar upplýsingar um úthlutunarreglur nefndarinnar og
umsóknareyðublöð er að finna á vefsíðu Útflutningsráðs Íslands
www.utflutningsrad.is.
Markaðsnefnd
um íslenska hestinn
Styrkumsókn
P
I P
A
R
•
S
Í A
•
60
59
4
Glæsileg 76,5 fm 3ja herb. endaíbúð á 3. hæð. Eldhús með fallegum innréttingum
og stórum borðkrók, tvö svefnherbergi með fataskápum. Björt stofa, stórar svalir,
mikið útsýni. Baðherbergið með nuddbakari og var endurnýjað fyrir hálfu ári. Parket
á öllum gólfum nema baði sem er flísalagt. 25 fm bílskúr með heitu og köldu vatni.
Ingimundur tekur á mótI ykkur á milli kl. 2 og 4 í dag.
Hamraborg 12, Kópavogi, sími 564 1500, fax 554 2030.
Jóhann Hálfdánarson, Vilhjálmur Einarsson, löggiltir fasteigna- og skipasalar.
☎ 564 1500
30 ára
EIGNABORG
Fasteignasala
SUÐURHLÍÐAR KÓPAVOGS
TRÖNUHJALLI 1
Opið hús sunnudag milli 14 og 16
Fréttir í tölvupósti